Giriş
Her şey gıda takviyesi kullanmasıyla başladı! Az kalsın canından oluyordu: Çok popüler ama zararı fazla
Gıda takviyelerinin popülaritesi artarken, doktor kontrolü olmadan kullanmanın tehlikeleri de ortaya çıkıyor. Beş çocuk babası 54 yaşındaki Robert Grafton’un yaşadığı gibi aşırı takviye kullanımı ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. İşte tüm detaylar!
Gıda takviyeleri, sağlığı desteklemek için popüler bir seçenek haline gelmişken yanlış kullanımı ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Robert Grafton’un yaşadığı deneyim gibi takviyeleri kontrolsüz şekilde kullanmak, vücutta istenmeyen etkiler yaratabilir.
SAĞLIĞINA DÜŞKÜN BİR BABA: ROBERT GRAFTON’IN HİKAYESİ
Robert Grafton, sağlıklı yaşam konusunda oldukça dikkatliydi ve beslenmesine özen gösteriyordu. Eski bir radyoloji teknisyeni olan Grafton, sağlıklı beslenmesinin yanı sıra düzenli olarak gıda takviyesi kullanıyordu.
Mart ayında ise rutinine yeni bir bitkisel takviye ekledi: zerdeçal içeren sıvı bir takviye. Bu ürünün, karaciğer sağlığını iyileştirdiği yönünde sosyal medyada yapılan paylaşımlar, Grafton'ı bu takviyeyi denemeye ikna etti.
ZERDEÇALIN NEDEN OLDUĞU SORUNLAR
Bir hafta sonra Grafton idrarının renginde koyulaşma fark etti. Midesi bulanıyor, iştahı kaybolmuştu ve vücudu sürekli kaşınıyordu. Sağlığındaki bozulmanın aldığı takviyeden kaynaklandığını düşünen Grafton, hemen zerdeçal kullanımını bıraktı ve karaciğer yetmezliği yaşadığı korkusuyla hastaneye başvurdu. Yapılan testler sonucunda, Grafton’a DILI (ilaca bağlı karaciğer hasarı) teşhisi kondu.
TÜKETİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN DOZ
Grafton’ı tedavi eden hepatoloji uzmanı Dr. Dina Halegoua-De Marzio, insanların çoğu zaman bitkisel takviyelerin güvenli olduğunu varsaydığını belirtti. Grafton’ın aldığı takviyenin içeriğinde 2.250 miligram kurkumin ve karabiber özü vardı. Uzmanlar, günlük kurkumin tüketiminin 2.000 miligramı geçmemesi gerektiğini vurguluyor. Yüksek dozda tüketilen takviyeler, karaciğerin bu maddeleri işleyememesi sonucu toksik birikime yol açabiliyor.
TAKVİYELERİN ETKİLERİNE İLİŞKİN YAPILAN ARAŞTIRMALAR
Birçok araştırma, zerdeçalın inflamasyonu azalttığını ve karaciğeri toksinlerden arındırmaya yardımcı olduğunu gösteriyor. Ancak, bazı çalışmalarda, yüksek dozda zerdeçal takviyelerinin karaciğer hasarına yol açtığı da ortaya çıkmıştır. 2010 yılında yapılan bir araştırmaya göre, ABD'de her yıl 40 binden fazla kişi ilaç ve takviyelere bağlı karaciğer hasarı yaşıyor ve bunların 2.000'den fazlası hayatını kaybediyor.
POPÜLERLİĞİ ARTIYOR AMA DİKKAT!
2024’te yapılan bir araştırmaya göre, zerdeçal takviyeleri ABD’de en popüler gıda takviyesi olarak yer alıyor. Bunun yanı sıra, yeşil çay özü, ashwagandha ve Garcinia cambogia gibi takviyeler de popüler. Araştırmalar, 15,6 milyon Amerikalının bu takviyelerden en az birini kullandığını ortaya koymuş, ancak çoğu kişi bunu doktor tavsiyesi olmadan yapıyor.
SAĞLIK BAKANLIKLARI TARAFINDAN DENETLENMİYOR
Birçok ülkede, gıda takviyeleri ilaç kategorisine girmediği için sağlık bakanlıkları tarafından denetlenmiyor. Bu durum, takviyelerin içeriğinin doğruluğu ve güvenliği konusunda endişelere yol açmaktadır. Pazarlama metinlerinde belirtilen faydaların gerçeği yansıtmadığı, takviyelerin içeriği ve güvenliği hakkında net bir denetim olmadığı için tüketicilerin bilinçli olması gerekmektedir.
BU İLK ÖRNEK DEĞİL
Grafton’ın yaşadığı karaciğer hasarı, tek örnek değil. Geçtiğimiz nisan ayında Jenny Ramirez, MSM (Metilsülfonilmetan) adlı bir madde nedeniyle karaciğer yetmezliği yaşadı. Genellikle zararsız kabul edilen bu madde, bazı kişilerde karaciğer hasarına yol açabiliyor. Ayrıca, 2023’te 45 yaşında bir kadın, bağışıklığını güçlendirmek amacıyla içtiği bitki çaylarının yol açtığı karaciğer hasarı nedeniyle rahatsızlık yaşadı.
Bu örnekler, gıda takviyelerinin potansiyel tehlikeleri hakkında uyarıcı birer örnektir. Takviyelerin aşırı tüketimi, karaciğer ve diğer organlarda ciddi hasarlara yol açabilir. Sağlık sorunları yaşamamak için, bu ürünleri kullanmadan önce bir uzmana danışmak büyük önem taşır.