Giriş
Kalp yetmezliği ve ritim bozukluğu görülebilir! Ağrı ve krampla ortaya çıkıyor: Tedavi için geç kalınmamalı
Kalsiyum eksikliği, günlük yaşamda fark edilmeyen belirtilerle başlayabilir. Ancak zamanla ciddi sağlık sorunlarına dönüşebilir. Sürekli hissedilen yorgunluk veya kas ağrıları, vücudunuzun verdiği önemli sinyaller arasında yer alır. Peki, kalsiyum eksikliği vücudu nasıl etkiler? Bu durumu önlemek için neler yapılabilir? Diyetisyen Gülçin Işık, konu hakkında merak edilenleri sizler için anlatıyor.
Hilal Gülden Boğazkesen - Posta.com.tr / Kalsiyum eksikliği, vücutta çeşitli olumsuz etkilere yol açabilir. Özellikle kemiklerde zayıflama, kas krampları gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Uzun süreli eksiklik, daha ciddi sağlık problemlerine, osteoporoz gibi hastalıklara neden olabilir. İşte tüm detaylar!
VÜCUTTA EN ÇOK BULUNAN MİNERAL: KALSİYUM
Kalsiyum, vücutta en çok bulunan minerallerden biri olup yetişkin bir bireyde ortalama 1-2 kilogram kadar bulunuyor. Kandaki normal düzeyi 8.8-10.5 mg/dL arasında olan kalsiyumun düzenli olarak takibi olası eksikliklerin önüne geçilmesi açısından büyük önem taşıyor.
Diyetisyen Gülçin Işık, "Kalsiyumun kemik ve diş sağlığıyla ilişkilendirilse de hücre içi ve dışı yapılar, kan pıhtılaşması, kalp ritmi, sinir sistemi ve hatta kilo verme süreci gibi birçok alanda kritik bir rol oynadığını belirtiyor. Doğum sonrası süt oluşumunu desteklemek gibi özellikleri de bulunuyor" dedi.
SIRT, BOYUN VE BACAKTA AĞRIYLA ORTAYA ÇIKIYOR!
Kalsiyum eksikliği yani hipokalsemi, genellikle vücudun yeterli D vitamini alamaması sonucu ortaya çıkar. Bu durum, kandaki kalsiyum seviyelerinin normalden düşük olmasına neden olur. Kalsiyum, kemik sağlığını destekleyen ve vücutta bolca bulunan bir mineraldir, bu nedenle eksikliği ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Sağlıklı bir yaşam için gerekli olan bu mineral, vücudun temel fonksiyonları için kritik rol oynar.
Her hastalıkta olduğu üzere kalsiyum eksikliğinde de çeşitli belirtiler bulunur. Diyetisyen Gülçin Işık, kalsiyum eksikliğinin çeşitli semptomlarla kendini gösterdiğini belirtiyor ve şu şekilde sıralıyor:
- Kemik zayıflığı ve osteoporoz
- Sırtta, boyunda, bacaklarda ağrı ve kramplar
- Tırnak kırılmaları ve deformasyonlar
- Ciltte kuruluk
- Ağız çevresi, parmaklar ve dilde uyuşma
- Diş çürümeleri
- Kilo vermekte zorlanma
- Adet sancılarının artması ve şişkinlik
- Enerji düşüklüğü, halsizlik ve yorgunluk
- Uyku problemleri
- Görme sorunları
- Kalp ritim bozuklukları
Bu belirtilerle karşılaşan bireylerin mutlaka bir doktora danışması ve gerekli tedaviye başlaması öneriliyor.
KALSİYUM EKSİKLİĞİNİN BİRDEN FAZLA NEDENİ OLABİLİR!
Vücutta bazı minerallerin eksik olması, beklenmedik sağlık problemlerinin kapılarını aralıyor. Pek çok kişi tarafından önemsiz olarak görülen kalsiyum eksiliğinin birden farklı nedeni olabiliyor. Diyetisyen Işık, bu eksikliğin nedenlerini şöyle açıklıyor;
- Hormon Dengesizliği: Paratiroid hormon (PTH) eksikliği, kalsiyum düşüklüğüne neden olabilir.
- D Vitamini Eksikliği: D vitamini, kalsiyumun vücutta kullanılmasını sağlar. Eksikliği, hipokalsemiye yol açar.
- Böbrek Yetmezliği: Kronik böbrek yetmezliği olan bireylerde kalsiyum dengesi bozulabilir.
- Bazı İlaçlar: Kortikosteroidler ve bazı diğer ilaçlar kalsiyum düzeylerini düşürebilir.
- Menopoz ve Hormonal Bozukluklar: Bu dönemlerde hormon değişimleri kalsiyum eksikliğine neden olabilir.
- Hastalıklar ve Genetik Faktörler: Akut pankreatit ve genetik sendromlar da kalsiyum eksikliğine yol açabilir (DiGeorge sendromu gibi).
BU RİSKLER DİKKATE ALINMALI!
Diyetisyen Işık, “Kalsiyum eksikliği tedavi edilmediğinde kemik erimesi ilerler ve büyüme çağındaki bireylerde büyüme durabilir. Çocuklarda raşitizm veya farklı kemik hastalıkları gelişebilir” dedi.
Kalp, böbrek, sinir, göz ya da diş gibi farklı organlarda da sorunlar ortaya çıkmaya başlıyor. Kalp sağlığı üzerinde de kalsiyumun kritik öneme sahip olduğuna dikkat çeken Diyetisyen Işık, genelde kalsiyum denilince diş, kemik vb. söylenilse de aslında kalp için dahi çok kritik öneme olduğunu çünkü kalp kasına çok fazla kalsiyum girişi olduğunu belirtiyor.
Tıpkı diğer kaslarda olduğu gibi kalp kasında da sık ve kontrolsüz kasılmalar görülebiliyor, kalp yetmezliği oluşabiliyor, ritim bozukluğu görülebiliyor. Hatta kalp tıkanmalarında kolesterol ile beraber kalsiyumun da tıkanıklık yaratabiliyor. Bu nedenle normalden fazla takviye kullanımlarında da farklı sağlık sorunları yaşanabiliyor. Diyetisyen Işık, takviye dozunun mutlaka doktorun belirlediği şekilde uygulanması gerektiğini vurguluyor.
D vitamini veya magnezyum eksikliği, kullanılan ilaçlar, hormon sağlığı, beslenme ve genetik durum gibi faktörlerin dikkate alınması gerekiyor. Yüksek miktarda tuz veya fosfor tüketimi de kalsiyum düşüklüğüne yol açabiliyor. Beslenme alışkanlıkları ve kullanılan ilaçlar bu durumu doğrudan etkileyebiliyor. Özellikle kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar, kronik böbrek yetmezliği olan bireylerdeki durumlar ve steroid ilaç kullanımı, kalsiyum dengesini bozarak eksikliğe neden olabiliyor.
BESLENMENİZE DİKKAT EDİN!
Kalsiyum eksikliğiyle mücadelenin en önemli adımı, doğru ve düzenli beslenmek oluyor. Diyetisyen Gülçin Işık, kalsiyum eksikliği yaşayan kişilerin tüketebileceği bazı gıdaları şu şekilde açıklıyor;
- Süt ve süt ürünleri (Özellikle organik olmasına özen gösterilmeli)
- Yeşil yapraklı sebzeler (Tere, lahana, brokoli, roka, bamya, Brüksel lahanası, kuşkonmaz vb. sebzeler)
- Yağlı balıklar (Sardalya, hamsi, somon)
- Kurubaklagiller
- Pekmez
- Susam, fındık, fıstık benzeri yağlı tohumlar
- Yumurta
- Portakal, mandalina, çilek, limon gibi meyveler
- Et ve et ürünleri (Özellikle kemiklerinde bolca kalsiyum bulunur)
Diyetisyen Işık, kalsiyum eksikliğinin sadece sağlık sorunlarından kaynaklı değil; beslenmenin de yetersiz olduğu durumlarda görülebildiğini belirtiyor. Özellikle vegan ya da vejetaryen beslenen bireylerde kalsiyum eksikliği olasılığı yüksek oluyor.
Yukarıdaki gıdalar, günlük beslenmede yer alması önem taşıyor. Yine sadece kişisel tercihlerin ötesinde alerjik bünyeye sahip bireylerde de gıdaların yasak olmasına bağlı da tüketim kısıtlanabiliyor. Öyle durumlarda mutlaka hangi gıdalar serbest ise ona yönelmeleri önem taşıyor. Örneğin; ciddi süt alerjisi olan bir anne, emzirme döneminde kalsiyum ihtiyacı daha fazla olmasından dolayı et tüketimini ve sebze tüketimini artırarak aralarda kuru yemişler tüketerek kalsiyum eksikliği yaşamadan bebeğini büyütebiliyor. Aslında burada bireysel beslenme programı büyük önem taşıyor. Yalnızca süt ürünleri değil; diğer besinlerin de kalsiyum içerdiğini unutulmamalıdır.