Karadeniz'in incisinde hasat vakti! Kalitesiyle Norveç'i solluyor: Tıkalı damarları yağ çözücü gibi açıp oturduğunuz yerden kas yaptırıyor, cildi kolajene boğuyor!

Doğu Karadeniz'de Eylül-Kasım aylarında barajlardan denize bırakılan ve yaklaşık 4 kilograma ulaşan şifalı besinin hasadına başlandı. Kalitesiyle Norveç'i bile sollayan şifalı besin pek çok Avrupa ülkesine de satılıyor. Peki, bu besin ne, faydaları neler?

İHA'dan Bekir Koca ve Ozan Köse'nin haberin göre 1 Temmuz'a kadar sürecek olan hasat döneminde denizden çıkartılan somonlar büyük bir titizlikle fabrikalarda işlenerek dünyanın farklı ülkelerine gönderilmek üzere paketleniyor. Ülkemizde kişi başına tüketilen balık miktarı 7.2 kilogram olurken, Japonya'da ise bu rakam 65 kilogramı bulduğu belirtiliyor. Ülkemizden 2024 yılında somon ihracatından yaklaşık 500 milyon dolar döviz sağlanırken, bu yılın dört aylık döneminde ise bu rakam 117 milyon dolara ulaştığı belirtildi.

İHRACATIN GÖZ BEBEĞİ
Türk somonunun ihracat bakımından ülkemizin göz bebeği olduğunu belirten Politek Su Ürünleri Genel Müdür Yardımcısı Talha Altun, "Bölgemizde fındıktan sonra en büyük ihracat kalemlerinden bir tanesi somon" dedi. Eylül-Ekim-Kasım gibi barajlardan denize indirmiş oldukları balıkları yaklaşık 7 ay boyunca denizdeki kafeslerde büyüttüklerini belirten Altun "Hasadımız başladı. Nisan-Mayıs-Haziran dönemlerinde 1 Temmuz itibariyle hasat dönemimiz bitiyor. Daha sonra işlemiş olduğumuz ürünleri yurt dışına ihracat çalışmalarımız devam ediyor. Denize indirmiş olduğumuz 500 gramlık balıklar denizde ortalama 3-4 kilograma geldiği zaman hasat tamamlanmış oluyor" dedi.

Geçen yıl somon ihracatından 500 milyon dolarlık döviz girdisi sağlandığını bu yılın 4 aylık döneminde ise bu rakam 117 milyon dolar olduğunu kaydeden Altun, "2024 yılında somon ihracatını 500 milyon dolarla kapattık Nisan ayı itibariyle 117 milyon dolardan gidiyoruz. İnşallah bu sene geçtiğimiz seneyi geçeceğimizi düşünüyoruz. Türk somonu ağırlıklı olarak Rusya, Japonya, Kanada ve Avrupa ülkelerinden Fransa son dönemde artan taleplere karşılık veriyor diyebiliriz" diye konuştu.

NORVEÇ SOMONUNA GÖRE HEM TAT, HEM RENK OLARAK FARKLI
Türk somunun Norveç somonuna göre daha lezzetli olduğunu bunun da denizdeki tuzluluk oranının az olmasından kaynaklandığını kaydeden Altun, "Türk somonunun Norveç somonuna göre farklılıklarına bakacak olursak aslınca Norveç somonuna göre daha kaliteli daha lezzetli bir balık. Hem renk olarak hem tat olarak Omega-3 ve Omega 6 olarak Norveç somonuna göre daha iyi bir balık. Dolayısıyla son dönemlerde özellikle Japonların tercih ettiği bir balık diyebiliriz. Bu balık özellikle Karadeniz Bölgesi, Doğu Karadeniz Bölgesinde ağırlıklı olarak oluyor. Çünkü tuzluluk oranı diğer denizlere göre daha düşük. Akarsuların da çok büyük etkeni var. Bölgemizdeki akarsu zenginliği de buna bir etken" ifadelerini kullandı.

Ülkemizde balık tüketim miktarının kişi başına 7.2 kilogram olduğunu Japonya'da ise bu rakamın 65 kilograma kadar çıktığını hatırlatan Altun, "Trabzon, Rize, Artvin bölgesinde yoğun olmakla beraber Ordu, Samsun, Sinop'a kadar uzayan bir üretim alanı var. Somon ihracatının tamamı hemen hemen Karadeniz bölgesinden oluyor. Çünkü tuzluluk oranı nedeniyle diğer bölgelerde somon üretimi olmuyor. İç piyasadaki tüketimimiz şu anda kişi başı 7.2 kilogram. Amacımız iç piyasadaki tüketimimizi artırabilmek. Çünkü Avrupa'da ortalama 28 kilogram. Japonya'da 65 kilogramı bulabiliyor. Şu an dünyada en az balık tüketen ülkelerden biriyiz. Amacımız 2030 yılına kadar tüketimi 21 kilolara çıkartmak" şeklinde konuştu.

"NORVEÇ YILLIK 2 MİLYON TON ÜRETİM YAPARKEN TÜRKİYE OLARAK YÜZ BİN TONLARDAYIZ"
Norveç'in yıllık somon üretim miktarının 2 milyon ton civarında olduğunu ülkemizde ise bu ise bu rakam yüz bin tonlarda olduğunu belirten Altun, "Türk somonu ihracatı serüveni 2016 yılında başladı. Norveç bu işe 1940 yıllarında girmiş. Şili 1980'lerde girmiş dünyanın en büyük üreticileri. Türkiye olarak onların yanında çok çok düşük bir konumdayız. İnşallah farkındalığımız arttıkça dünyadaki kalitemizi de artırdıkça pazarda ciddi bir ivmemiz oluşacaktır. Norveç yıllık yaklaşık 2 milyon tona yakın üretim yapıyor. Şili bir milyon tona yakın üretim yapıyor. Türkiye şu anda üretim miktarı yaklaşık yüz bin tonlarda. Oldukça düşük seviyelerde kat edecek çok daha yolumuz var diyebiliriz" dedi.

SOMONUN FAYDALARI NELERDİR?
Sağlıklı beslenme dendiğinde akla ilk gelen yiyeceklerden biri hiç şüphesiz somon balığıdır. Rengiyle iştah kabartan, lezzetiyle damakta iz bırakan bu özel balık, sadece tadıyla değil, sağlık açısından sunduğu mucizelerle de dikkat çeker. Omega-3 yağ asitleri başta olmak üzere zengin besin içeriği sayesinde, somon adeta doğanın en cömert hediyelerinden biri gibidir. Peki, somon neden bu kadar önemli? İşte cevabı…

BEYİN SAĞLIĞI İÇİN YAKIT GÖREVİ GÖRÜR
Somon, içerdiği yüksek miktarda omega-3 yağ asitleri (özellikle EPA ve DHA) sayesinde beynin en iyi dostlarından biridir. Hafızayı güçlendirir, konsantrasyonu artırır, yaşa bağlı zihinsel gerilemeyi yavaşlatır. Düzenli olarak tüketildiğinde Alzheimer gibi nörolojik hastalıkların riskini azaltabileceğine dair güçlü bilimsel bulgular vardır.

KALP VE DAMAR SAĞLIĞINI KORUR
Kandaki kötü kolesterolü (LDL) düşürüp iyi kolesterolü (HDL) artırarak kalp hastalıklarına karşı güçlü bir koruma sağlar. Aynı zamanda kan basıncını dengeler, damar tıkanıklığı riskini azaltır. Omega-3'lerin düzenli tüketimi, felç ve kalp krizi gibi ciddi rahatsızlıkların önlenmesine yardımcı olur.

KAS VE KEMİK GÜCÜNÜ ARTIRIR
Yüksek kaliteli protein içeriği sayesinde somon, kas gelişimini destekler ve vücut onarımını hızlandırır. Ayrıca somonun içerdiği D vitamini ve selenyum, kemik sağlığı için oldukça faydalıdır. Kemik erimesine karşı da koruyucu bir etkisi vardır.

İLTİHAP GİDERİCİ VE BAĞIŞIKLIK GÜÇLENDİRİCİDİR
Somonun içerdiği omega-3 yağları, kronik iltihapla mücadelede etkilidir. Bu özelliği, eklem ağrıları, romatizmal rahatsızlıklar ve hatta bazı cilt hastalıklarında destekleyici olabilir. Aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudu enfeksiyonlara karşı dirençli hale getirir.

GÖZ SAĞLIĞINI DESTEKLER
DHA ve EPA, göz retinasının sağlıklı kalmasında kritik rol oynar. Somon, özellikle yaşa bağlı makula dejenerasyonu gibi görme bozukluklarına karşı koruyucu olabilir. Düzenli tüketimi, hem gece görüşünü hem de genel göz sağlığını destekler.

CİLDE IŞIL IŞIL BİR GÖRÜNÜM KAZANDIRIR
Omega-3 yağ asitleri, cildin elastikiyetini artırır, nem dengesini korur ve iltihaplanmayı azaltır. Somon tüketimi sayesinde daha parlak, nemli ve sağlıklı bir cilt görünümüne kavuşabilirsiniz. Aynı zamanda saç ve tırnak sağlığı üzerinde de olumlu etkileri bulunur.

SOMON NASIL TÜKETİLMELİ?
Somonu tüketmenin en sağlıklı yolları:
- Izgara veya fırında pişirmek: Yağ eklemeden yapılan bu yöntemler, besin değerlerini korur.
- Buharda pişirme: Özellikle diyet yapanlar için ideal.
- Çiğ veya hafif marine edilmiş (sashimi ya da gravlaks gibi) halleri de mümkündür; ancak çiğ tüketim için hijyen ve kalite çok önemlidir.
- Kızartma, somonun sağlıklı yağ yapısını bozabilir, bu nedenle önerilmez.

HAFTADA NE KADAR SOMON TÜKETİLMELİ?
Beslenme uzmanları, haftada 2 porsiyon (yaklaşık 300–400 gram) somon tüketilmesini öneriyor. Hamilelik, emzirme ya da bazı sağlık durumları söz konusuysa, doktor tavsiyesi almak önemlidir.
Somon, yalnızca bir öğün değil; uzun vadeli bir sağlık yatırımıdır. Kalpten beyne, ciltten kemiklere kadar pek çok sistemi destekler, yaşlanma sürecini yavaşlatır, enerjinizi artırır. Üstelik lezzetli olduğu kadar pratik bir seçenek de sunar. Sağlıklı bir yaşamın anahtarını arıyorsanız, somonla başlayabilirsiniz.