Uzmanların uyarılarından sonra birçok kişi spora küsmüştü! Spor yapmak kalbe yararlı mı, zararlı mı?

Büşra Eracun Akkaya / Posta.com.tr | Uzun süredir yapılan araştırmalar sporun hem organ hem beden hem de psikolojik olarak sağlıklı olduğu kanıtlanmıştı. Fakat son zamanlarda bazı uzmanlar durumun aksini iddia ettiği için uzmanlar bu konuda ikiye ayrıldı. Girişimsel Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Yıldız konu hakkında detaylı bilgi verdi. Yıllardır spor yapmak kalbe ve beden sağlığına iyi geldiği kabul görmüştü. Fakat son zamanlarda bazı uzmanlar konunun tam tersini söyleyince Girişimsel Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Yıldız, konu hakkında “Genel olarak spor yapmanın kalp ve damar sağlığı üzerine faydalı olduğu eskiden beri bilinmektedir. Hipokrat, M.Ö. 5.inci yüzyılda 'Uzun yol yürüyen, uzun yaşar' demektedir. Ancak spor yapmanın kalp sağlığı üzerindeki etkileri, yapılacak olan egzersizin çeşidine, yoğunluğuna ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı değişmektedir. “ açıklamasında bulundu. Sözlerine devam eden Prof. Dr. Ahmet Yıldız, “Genel olarak, düzenli ve uygun şekilde yapılan spor kalp sağlığı üzerine olumlu etkisi olup bilimsel olarak kalp ve damar hastalıkları riskini ve buna bağlı ölümleri azaltmaktadır. Özellikle aerobik egzersizler, kalp kasını güçlendirir, kan basıncını düzenler ve birçok hastalıkların önlenmesine yardımcı olur. Ancak, aşırı yoğun ve rekabete dayalı sporlar, özellikle kalp ve damar hastalığı riski olan bireylerde ani kalp ölümlerine neden olabilir” ifadelerini kullandı. Ne tür sporların tercih edilmesi gerektiği hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Ahmet Yıldız, “Dolayısıyla bir egzersiz programına, spora başlamadan önce, özellikle kalp damar hastalığı olan veya riski taşıyan bireylerin bir doktor muayenesinden geçmesi önemlidir. Kişinin sağlık durumuna uygun egzersiz tipi, yoğunluğu ve süresi belirlenmelidir” dedi.Konuyu özetleyen Prof. Dr. Ahmet Yıldız, “Spor yapmak kalbe zararlı değildir, aksine bilinçli, profesyonel destek alınarak yapılan spor kalp sağlığı açısından faydalıdır” açıklamasında bulundu. Kalbe zarar verebilecek antrenman türlerine değinen Prof. Dr. Ahmet Yıldız, “Yarışmalı, ağır ve ani efor gerektiren sporlar, kalp sağlığı için risk oluşturabilir. Futbol, basketbol ve ağırlık kaldırma gibi sporlar, ağır ve ani güç gerektiren egzersizlerdir. Ağırlık kaldırma (halter, barfiks vb.) gibi vücuda yük bindirmeyi içeren sporlara izometrik egzersizler denir, kalp sağlığı açısından önerilen sporlar değillerdir” diyerek sözlerine devam etti “Özellikle ailesinde ani ölüm veya genç yaşta kalp damar tıkanıklığı öyküsü olan bireylerin ağır egzersiz programı öncesinde mutlaka kardiyolojik açıdan değerlendirilmelidir” açıklamasında bulundu. Kalp sağlığı açısından tercih edilmesi gereken spor türlerine değinen Prof. Dr. Ahmet Yıldız, “Kalp ve damar sağlığı için önerilen sporlar genellikle izotonik, aerobik egzersizlerdir. Bunlar yüzme, tempolu yürüyüş, koşu ve bisiklet sürme gibi aktivitelerdir. Bu tür sporlar, kalp hızının kontrollü bir şekilde yükselmesine izin vererek, kalp kasını güçlendirir ve kalp damar hastalığı riskini azaltır” ifadelerini kullandı. Günlük hayatımızda sporun ne kadar yer kaplaması gerektiğini de açıklayan Prof. Dr. Ahmet Yıldız, “Gerek Avrupa Kardiyoloji Derneği gerekse Amerikan Kalp Cemiyeti tarafından, kalp ve damar sağlığına yönelik haftanın 5 günü 30-45 dakika izotonik, aerobik egzersizler önerilmektedir. Egzersiz yoğunluğu ve hangi sporun önerilmesi gerektiği, bireyin yaşına, sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir” diyerek sözlerine devam etti “Egzersize yeni başlayan bireyler için günlük 10 dakikalık hafif ve orta yoğunlukta egzersizler ile başlanabilir. Belli bir düzeyden sonra orta yoğunluktaki egzersiz için haftada 150 dakika egzersiz idealdir. Bu ise haftada 5 gün 30-45 dakikalık egzersiz anlamına gelmektedir. Futbol sporu gibi yüksek yoğunlukta egzersiz yapan bireylerin ise haftalık egzersiz süresi 75 dakikayı geçmemelidir. Özellikle yüksek yoğunluklu spor bireylerde ara dönemler kasların tekrar toparlanması, iyileşmesi için gereklidir.” Spor esnasında kalp hızının önemini de vurgulayan Prof. Dr. Ahmet Yıldız, “Spor esnasında kalp hızının yani nabız değerinin bilinmesi önemlidir. Zira kalp hızı seviyesi uyguladığınız egzersizin yoğunluğunu ve kalbinizin buna olan yanıtını gösterir. Kondisyonu iyi olan, düzenli spor bireylerde istirahat nabız genellikle 40-60 arasıdır, egzersiz ile çok yükselmez” dedi. Düzenli spora başlayacak bireylerin dikkat etmesi gereken noktayı vurgulayan Prof. Dr. Ahmet Yıldız, “Egzersiz sırasında vücudumuzun özellikle kaslarımızın oksijene ihtiyacı vardır. Artan bu ihtiyacı kalbimiz hızlı çalışarak cevap vermektedir. Dolayısıyla egzersiz esnasında kalp hızının yüksek olması yaptığımız sporun da yoğun olduğunu gösterir. Diğer taraftan spor esnasında bireyin konuşamaması bu egzersizin o birey için yoğun olduğunu gösterir. Spor esnasında kalp hızını etkileyen faktörlerden sporun çeşidi dışında, kişinin kondisyonu, egzersizin süresi, kişinin kronik bir rahatsızlığının olup olmadığı önemlidir. Akciğer rahatsızlığı olan bir bireyde kalp hızı çabuk artacaktır. Ritim düzenleyici ilaç kullanılan bir bireyde nabız çok artmayacaktır. Hangi yoğunlukta spor yapılırsa yapılsın tüm bireylerde hedef kalp hızı önceden belirlenmelidir. Hedef kalp hızı 220-yaş olarak belirlenmektedir. Önerilen ise elde edilen değerin %85 üzerinde ise maksimal kalp hızına ulaşılmış ve %75-85 değerindeki egzersizler yüksek yoğunlukta demektir. Hedef kalp hızının %60-75 arası ise orta yoğunlukta demektir. Özetle 50 yaşındaki bir bireyin hedef kalp hızı 220-50&lrm; = 170atım/dakikadır. Eğer bu kişi orta yoğunlukta bir egzersiz yapıyorsa beklenen kalp hızı 102-127 atım/dakika arası olmalıdır” ifadelerini kullandı. Prof. Dr. Ahmet Yıldız’dan önemli not: Spora başlayacak bireylerin öncesinde sağlık kontrolünden geçmesi olası riskleri azaltmak açısından önemlidir. Bireyin durumuna göre egzersiz programı belirlenmelidir. “Spor yaparken göğüs kafesinde rahatsızlık hissi bir sağlık sorununun habercisi olabilir” diyen Prof. Dr. Ahmet Yıldız, “Özellikle egzersiz ile göğüste baskı, sıkışma, yanma hissi gibi şikayetleri olan bireyler kalbi besleyen koroner arterlerde tıkanıklık açısından mutlaka değerlendirilmelidir. Ve böyle bir rahatsızlık varsa derhal spor durdurulmalı ve sağlık merkezine başvurulmalıdır” açıklamasında bulundu. Sporun sağlıklı yaşam için önemini vurgulayan Prof. Dr. Ahmet Yıldız, “Spor sağlıklı yaşam açısından önemlidir ancak spor esnasındaki şikayetler dikkatle değerlendirilmelidir. Erken teşhisin hayat kurtardığı kesinlikle unutulmamalıdır” dedi.