Gıdada enflasyona karşı 4 öneri

Bursa Ticaret Borsası (BTB) Başkanı Özer Matlı, gıda enflasyonun iki sebebi bulunduğunu belirterek, bunlardan ilkinin dolar ve Euro’nun değerli olmasından dolayı ihracata giden ürünün içerdeki fiyatları değerlemesi olduğunu kaydetti. İkinci artma nedeninin buğday gibi tarımsal temel gıda madde ürünlerinde ithalattan kaynaklanan açıktan olduğunu söyleyen Matlı, “Geçen yıl 190 dolar olan hammadde, harmanda 250 dolara çıktı. Şimdi 300 dolara yükseldi. Bu da son dönemlerde emtia fiyatları üzerinden enflasyon ithal etmemize sebep oluyor. Bir ihracattan fiyat artışı oldu, bir de ithalattan dolayı enflasyon artışı gerçekleşti. Bu piyasalar regüle edene kadar bir yerde toparlanacak” dedi.

ÇÖZÜM BİR GÜNDE OLMAZ

Çözümün bir günde gerçekleşemeyeceğini dile getiren Matlı, öncelikle Anadolu’nun sulanabilir hale getirmenin önemini vurguladı. İkinci olarak su fakirine göre ürün desenlerini değiştirmenin gerekliliğine işaret eden Matlı, “Daha fazla verim alabilmek için kurak iklimlere olan ürünleri artırmamız lazım. Üçüncüsü gıda israfı… Bakanlığın da politikası var. Gıda israfında bilinçlendirmeyi daha da artırmamız gerekiyor. Dördüncüsü Türkiye hangi ürünleri üretecek? Ukrayna gibi tarımsal anlamda ikili anlaşmalar yapmamız gerekiyor. Bunu niçin söylüyorum? Almanya yemyeşildir. Yeşil olmasının sebebi 200 -250 gün yağış alır. Türkiye doğal yağışı almadığı için biz bunları elektrikle, mazotla yaptığımızdan dolayı bizdeki tarım işletme maliyetleri daha yüksek oluyor. İhracat konusunda iyi işleri Türkiye’den yapalım ama buğday gibi katma değeri az olan ürünleri de yağışı bol olan ülkelerden. Bize en yakın ülke Ukrayna çünkü ciddi bir tarım arazisi var” diye konuştu.

TÜKETİM ALIŞKANLIKLARI DEĞİŞMELİ

Hayvancılık konusunda da düşüncelerini paylaşan Matlı, gelir düzeyi çok yüksek seviyelere çıkana kadar ucuz protein tüketilebilecek sektörlerin öne çıkması gerektiğini savundu. Türkiye’de mera yapısında sıkıntı olduğunu söyleyen Matlı, tüketim alışkanlıklarını değiştirmek gerektiğini kaydetti.

PLANLAMA DEĞİŞMELİ

Türkiye’de iyi bir kooperatifleşme yapısının kurulması gerektiğini vurgulayan Matlı, bireysel çözümlerden havza bazlı çözümleri işler hale getirmenin önemini dile getirdi. Türkiye’de bazı insanların badem ektiklerini söyleyen Matlı, “Bunların aslında ovalarda planlı yapılması lazım. Karacabey Ovası’nda ağaç ekmeye kalktığınızda uzun süreli ancak tarımsal ürün yaptığınızda senede 2-3 sefer de ürün alabiliyorsunuz. Uzun vadeli düşünüyorsak, planlamanın günümüz şartlarına göre değişmesi gerekiyor” dedi.

AŞTIĞIMIZDA TAHIL FİYATLARI GERİ GELECEK

Pandemi şartlarından dolayı dünyadaki ülkelerin panik havasında olduğunu ifade eden Matlı, “Rusya, Ukrayna’da arpa, buğday satıcıları, ülkesinde enflasyon artmasın; pandemi şartlarından yarın kapılar kapanır diye ihraç etmesi gereken malı satmıyor. Bu da dünyadaki emtia fiyatlarını tetikliyor. Sıcak para borsalarda... Emtialar da borsalarda çalıştığı için ucuz faiz politikasının değişmesi gerekiyor. Neyi yaparsanız yapın, pandemi korkaklığını toplum atamazsa olmaz. Bizde bile insanlar gıda stokladı. Bu pandemi şartlarını aştığımız zaman otomatikman, tahıl fiyatları yüzde 20 geriye gelecek zaten” diye konuştu.