Masal edebiyatı denildiğinde akla gelen, özgün masallar yazmasının yanı sıra pek çok halk hikayesi ve masalını derleyip yayımlayan masalcı baba lakabıyla tanınan yazar kimdir? İşte detaylar…

CEVAP

Eflatun Cem Güney

EFLATUN CEM GÜNEY KİMDİR?

Eflâtun Cem, 1896 yılında Hekimhan’da dünyaya gelmiştir. Asıl ismi Eflâtun Reşit (Güney)’dir. Eflâtun Cem, Mukaddemat-ı ulum-ı ibtidaiyeyi okuduktan sonra Sivas Mekteb-i Sultanisi’nde okumuştur. 1918’de Konya’da Öksüz Yurdu Türkçe muallimliği ile öğretmenlik mesleğine başlar.

Eflâtun Cem, Konya’da mütareke yıllarında şiirler yazmıştır. 19 Mayıs ise Eflâtun Cem’in ruhunda bir umut çırası yakar ve bu umutla Kuvayı Milliye Marşı’nı yazar. Kuvayı Milliye’nin bir yayın organı olarak görev yapan Öğüt gazetesinde, Hak Yolu dergisinde yazılar yazmıştır. 10 Kasım 1920’de Ankara’ya giden Eflâtun Cem, 13 Aralık 1920 tarihine kadar meclisin birinci dönem memurları arasında TBMM Zabıt Katipliği vazifesini yürütür.

Eskişehir Sultanisine tayin olur. Burada 1 Ekim 1921’e kadar Türkçe muallimliği yapar. Eskişehir işgal edilince şehirden ayrılmak mecburiyetinde kalan Eflâtun Cem, 27 Eylül 1921’de Türkçe öğretmeni olarak Kayseri Sultanisine tayin edilir. Kayseri’de bulunduğu süre içerisinde Misak-ı Milli gazetesinde yazıları yayımlanır.

27 Mart 1923’te Kurtuluş Savaşı’nın ardından Sivas Sultanisine Türkçe muallimi olarak gönderilir. Dil ve edebiyat araştırmalarıyla Milli Eğitim Bakanlığının dikkatini çeker ve 1925 yılında Reşat Nuri (Güntekin), Hasan Ali (Yücel), Ali Canip (Yöntem) gibi isimlerle birlikte Türkçe ve Edebiyat kitaplarının yeniden kaleme alınması için kurulan “Mütehassıslar Komisyonu”nda görev alır. Sivas’ta 1927-1928 yılları arasında Duygu ve Düşünce Mecmuası’nı çıkarır. 1929’da Samsun’da Duygu ve Dilek adlı dergiyi çıkarmaya başlar. 1932’de Afyon’da Taşpınar dergisini yönetir. 1949’da Topkapı Sarayı Müzesi Müdürlüğü’ne Araştırma Görevlisi olarak görevlendirilir. Eflâtun Cem Güney, 1950-1953 yılları arasında Türk Halk Bilgisi Derneğinin yönetim kurulu başkanlığını yürütmüştür.

1956 yılı, Eflâtun Cem’in masallar üzerine yaptığı çalışmalara dair çok önemli başarılar kazandığı dönemdir. Danimarka’daki “Hans Christian Andersen Medal Kurumu”, çağdaş masal yazarlarını seçmek için dünya çapında 55 eserden oluşan bir liste hazırlamış, bu listedeki eser sayısı daha sonra 11’e indirilmiştir. Eflâtun Cem’in “Açıl Sofram Açıl” adlı kitabı bu 11 eserin en mükemmeli seçilmiş ve yazara “Andersen Payesi Şeref Diploması” ve “Dünya Çocuk Edebiyatı Sertifikası” verilmiştir. Güney, 1960 yılında aynı ödülü “Dede Korkut Masalları” adlı kitabıyla da alır. Eflâtun Cem Güney’in, 1960’lı yıllarda İstanbul Radyosunun “Bir Varmış Bir Yokmuş” saatinde kendi sesiyle masallar anlatmıştır. Çeşitli kaynaklarda Eflâtun Cem Güney’in “Gezici Köy Kitaplıkları” kurarak Türk çocuklarına hizmet ettiği söylenir.

Eflâtun Cem Güney, gözlerindeki rahatsızlık sebebiyle ömrünün son yıllarını evinde geçirir. 2 Ocak 1981’de ise İstanbul Ataköy’de hayata gözlerini yumar.