Hazal Yılmaz: Kadın ilişkide mutlak eşitliği istemeli talep etmeli ve almalıdır

Işıl Cinmen

isil.cinmen@posta.com.tr

Fotoğraflar: Onur Yüksel

Üç haftada 20’inci baskıyı yapan ‘Anlam Arama’ isimli bir kitap yazdın. Anlam arıyor musun; aramıyor musun, önce onu anlayalım!

Yaşadığım, baktığım, duyduğum, tanıştığım her şeyde ve insanda anlam arayarak geçiyor hayatım. Duygular içinde denklemler kurmaya çalışıyorum. Ama işte Pi sayısı gibiyiz çoğunlukla. Böl, topla, çıkar, çarp, sonumuz yok. Açık, esaslı, kendi ayakları üzerinde duran, güçlü bir kadın mısın sen?

Ağladığım için güçsüz, tek başına seyahat ettiğim için güçlü bir kadın olmuyorum. Belki de tam tersi. Ağladığım için hakiki, gittiğim için korkağım.

Kitaptaki temel meselelerinden biri ilişkiler. Neden?

Baba figürünün fiilen olmadığı bir evde büyüdüm. Babam 80 darbesinde düşünce suçlusu olarak tutuklandı, 748 yıl ceza aldı, 11 yıl sonra genel af ile çıktı, iki yıl sonra da öldü. Freudyen bir yerden bakacak olursak bu yokluğu anlamaya, anlamlandırmaya çalışıyorum sanırım.

Baban sen 12 yaşındayken yanında öldü. Muhtemelen o gün senin bugünkü Hazal olmanın yapıtaşlarından...

O güne dair hatırladığım tek şey çaresizce beklemek. Beşiktaş iskelesindeyiz. Kaçan vapurun arkasından babam yere düşüyor, bir taksici babamı ve beni acile yetiştirmeye çalışıyor. Trafikte kırmızı ışıkların yeşile dönmesini, ameliyathane kapısında doktorun iyi haberle gelmesini, annemin hastaneye ulaşmasını bekliyorum. Beklemek iyi şeylerin habercisi değil bu sebeple benim için. Hayatımı ‘hemen, şimdi’ diye kurguluyorum, kendi ölümüme feyk atmak için belki de her yere vaktinden önce gidiyorum.

80 darbesinin büyük acılarından birini çocukken yaşadın. Yani bu ülkenin politik tarihinin acısını çektin ama aktif politikadan uzak durmayı seçtin. Bu da bir kaçış mı?

Bence siyasi olmak, bir partiye oy vermekten ibaret değil. Dünyayı bir arada yaşayabileceğimiz daha umutlu bir yer haline getirmeye çalışmak da siyasi bir tutum... Yeni dünyanın kendi farkındalıklarını, haykırışlarını, karşı duruşlarını yarattığını görüyorum. Haksızlığa, dayatmalara, ırk, cinsiyet, milliyet, inanç ayrımcılığına, düşüncelerini açıkladığı için hapse atılmalara, mültecilerin itilip kakılmasına karşı birleşiyoruz.

Kitapta her şeyi yanındaki birine anlatır gibi, sansürsüz yazmışsın. Bu kadar açık yazmak korkutmuyor mu seni?

Bastırılan, ayıp yüklü bir toplum içinde büyüdük ama ben kendimi bu döngünün içine kıstırmadım. Ayrıca mutluluğun yeterince para biriktirip de taşınacağımız sahil kasabasında olmadığına inanıyorum. O yüzden kapıyı aralamadan, açıyorum.

Güçlü bir kadınla erkeğin ilişkisi nasıl olur?

Güç, ilişki içinde imha edilmesi gereken bir kavram. Kadın ya da erkek, heteroseksüel ya da gey her türlü ilişkide güç, uyumu bozuyor. Güçlü yerine eşit, sağlam, dayanıklı olmaya çalışmalıyız.

Kadın mutlak eşitlik ister mi?

İstemeli, talep etmeli ve almalıdır. Ama bence eşitliği felsefi olarak tartışmalıyız. En uç noktadan örnek vereyim... Kadın hamile kalıyor, adam birlikte çocuk yapmaya hazır olmadığını söylüyor, kadın ben yalnız bir anne olarak da çocuğu doğurmaya hazırım diyor, ardından kötü bir baba olduğu için adamı suçluyor. Bu senaryoda haklı ya da haksız yok ama eşitlik de yok.

BİRLİKTE KAHROLMAK İÇİN DEĞİL VAROLMAK İÇİN BİR PARTNER DÜŞLÜYORUM

Sence günümüz dünyasında ilişkiler mutsuz mu?

İnsanlar neden şikayet ettikleri ilişkilerin içine saplanıp kalıyorlar? Sadece ilişkilerin değil, sevmedikleri işlerin, düzenlerin, evlerin içinde de kalıyorlar. Bazen insanların kendi hataları ve seçimlerine suçlayacak birini bulmak için birlikte olduklarını düşünüyorum. Bizi hayata birlikte isyan etme isteği, hantallaşan ruhlarımıza iki kişilik koltuklar satın alma ihtiyacı birleştiriyor çoğunlukla...

Peki, kadınlar kendilerini ilişkilerde neden mağdur hissediyor?

Elbette şiddet gibi durumlardan bahsetmiyorum. Ama sürekli yakınan ve hiç harekete geçmeyen yaygın bir kadın tipi var... Sevilme endişesi içinde çok şeyi sustuğumuzu düşünüyorum. Kaşımızı, gözümüzü, tenimizi seven biriyle karşılaştığımızda kendimizi unutup o adamın kurguladığı kadına evriliyoruz. Fedakarlık ettikçe bunun bize ilişkide kâr olarak döneceğine inanıyoruz. Sonunda kendimizi feda ediyor, yenilgi gibi yaşıyoruz birliktelikleri.

Senin çıkış yöntemin ne?

Birlikte kahrolmak için değil varolmak için bir partner düşlüyorum.

Birine sahip/ait olmadan sevmek mümkün mü sence?

İkinci kitapta cevap arayacağım sorulardan biri de bu... Sanırım zamanla ve zarafetle olur. Kendi açlığımızı onun varlığıyla doyurmadığımızda, taleplerimizi karşılamadığında umursamazlıkla suçlamadığımızda, nefes almak isterken boğmadığımızda, gerginlikleri sükunetle yaşadığımızda olur.

İlişki şekilleri sürekli değişiyor. Skalanın bir ucunda anneanne ve dedelerimizin yaşadığı, ‘tek yastıkta kocanan’ kapalı evlilik modeli var; diğer uca da tek gecelik ilişkileri ya da ‘fuck buddy’ olmayı koyalım. Aslında deneye yanıla bir ilişki kurma biçimi aranıyor. Bilinçli bir arayış değil; hayatın içinde evriliyor. Neden böyle bir ihtiyaç doğdu?

Çok temel değil mi? Yakınlık, sıcaklık arıyor, elimizdekiyle de asla yetinmiyoruz. Burada kitaptaki bir bölümden alıntı yapayım mı?

Lütfen...