Gündem İlber Ortaylı: Rastgele insanlardan Atatürk okunmaz

İlber Ortaylı: Rastgele insanlardan Atatürk okunmaz

Paylaş
İlber Ortaylı: Rastgele insanlardan Atatürk okunmaz

Uluslararası istanbul Kitap Fuarı kapsamında Demirören Medya ev sahipliğinde Tarihçi Profesör İlber Ortaylı ile Hürriyet Gazetesi Yayın Danışmanı Doğan Hızlan, 'Atatürk ve Cumhuriyet Söyleşisi' yaptı

Yoğun ilgi gördü

Demirören Medya, Beylikdüzü’ndeki Tüyap’ta düzenlenen 38. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı kapsamında önemli bir buluşmaya ev sahipliği yaptı.

Türk edebiyatının duayen ismi, Hürriyet Gazetesi Yayın Danışmanı Doğan Hızlan ve Hürriyet Gazetesi yazarı, tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı ‘Atatürk ve Cumhuriyet: Kültür ve Tarihte Değişimler’ adlı söyleşiyle vefatının 81’inci yılında Atatürk’ü ve Cumhuriyet’i konuştu. Söyleşiye ziyaretçiler yoğun ilgi gösterdi.

'Atatürk'e bakışı farklı'

İlber ortaylı sözlerine “Niye ben ‘Andro Mango okuyun’ diyorum. Rusça bilir, Fransızca bilir, Türkçesi mükemmeldir. Böyle bir adamın Atatürk’e bakışı, Cumhuriyet’i anlatışı farklı.

Bernard Lewis de aynı şekilde tabii. Öyle rastgele insanlardan Atatürk okunmaz. Çok zor iştir yani. İki dünya savaşı arasında zor şartlar yaşandı. İnsanlar açtı, imparatorluklar yıkılmıştı ve işsizlik artmıştı. Bugün aklınıza gelmeyecek şeyler vardı” diye konuştu.

'Metin okumak önemli'

Söyleşide İlber Ortaylı “Tarihçi olmak için önce kronoloji bileceksiniz. Önce kronoloji, sonra senkronoloji, yani o olaylar sırasında başka yerde ne oluyor. İkincisi metin okuma. Gazete değil sadece, kitap okuma.

Kitap bitti, el yazısı okuma. El yazısı bilmediğiniz bir dildeyse oturup öğreneceksiniz. Bunlar yazılmadan tez yazılmaz. Maalesef Türkiye tarihçilerinin yurtiçi ve yurtdışında bu gibi mahsurları var. Onun için de ilgi görmüyor” dedi.

'Tarihi bilmiyorlar'

“O döremde herkese eğitim verilmezdi” diyen İlber Ortaylı “Parası olan okurdu. Bunları bilmeden Cumhuriyet dönemi değerlendirmesi yapılamaz.

Türkiye’nin o yüzden kıymetini bilmek lazım” dedi. Türkiye tarihçiliğinin teknik olarak ‘eski vesikaları okuyanlar’ ve ‘okuyamayanlar’ şekilde iki sınıfa ayrıldığını belirten İlber Ortaylı “Okumayanlar daha çok siyaset, sosyoloji gibi disiplinlerden geliyor. Çoğunlukla bu kişiler tarihi bilmiyor” dedi.

'Nutuk'u okuyun'

‘Tarihin seyri’

Doğan Hızlan “Bizden (Hürriyet Kitap) çıkan ‘Nutuk’ kitabının başında İlber Ortaylı’nın önsözü var. Nutuk’u okuduktan sonra bu tarihin seyrini öğreneceksiniz. Kimler katılmış, kimler katılmamış, kimler onay vermiş, kimler inat etmiş göreceksiniz.

Atatürk’ten sonra gelen kuşağın bir özelliği vardır. Hiçbiri kendi saplantılarının peşinden gitmemiştir. Türkçe medyadan öğrenilir mi? İyi yazarlar var, kurallar var, grameri var. Onları okuyacaksınız” dedi.

‘İhanet edenler’

Doğan Hızlan “Televizyon, radyo dinleyerek Türkçe öğrenilmez. 500 kelime içinde dolanıp durusunuz. Bugün okunacak kitaplar ne? İşte İlber Ortaylı tavsiye ediyor; ‘Nutuk’ var ve iki yabancı yazar; Bernard Lewis, Andro Mango var. ‘Nutuk’ bir mücadelenin, bir yenilenmenin, Cumhuriyet’i kurmanın tarihi. Kitabı okuyunca Atatürk’ün nelerden geçtiğini, kimlerin ondan yana olduğunu, kimlerin ihanet ettiğini öğrenirsiniz. Kuruluşun omurgasını öğrenirsiniz” dedi.

'Okunması gereken isimler'

Atatürk’ün ve Cumhuriyet tarihinin temel kitaplarının bilinmesi gerektiğine değinen Doğan Hızlan, özellikle Cumhuriyet’in edebiyata yansıyan isimlerinden Şevket Süreyya Aydemir, Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Reşat Nuri Güntekin’in muhakkak okunması gerektiğini söyledi.