Giriş
Yaşlılık psikolojisine karşı altın değerinde 10 öneri
Bu haberimiz sadece belli bir yaşın üzerindekilere yazılmış gibi görünse de çevresinde yaşlı insanlar olanları da ilgilendiriyor. Yaşlanma pek çok konuda yıpratıcı olabiliyor. Sağlık sorunları, sosyal izolasyon hem fiziksel hem de zihinsel başka sorunları beraberinde getiriyor. Bu anlamda hem bedensel hem de ruhsal olarak sağlıklı yaş almak için hayatımızı düzenlemek, yaşlanmanın etkileri ile daha kolay baş etmemizi sağlıyor. İşte hem kendiniz hem de çevrenizdekiler için hayatı daha konforlu hale getirmenin yolları!
Yaşlanma, yetişkinlik uzadıkça yaşamın ilerleyen dönemlerinde fiziksel ve psikolojik değişikliklerin meydana geldiği bir aşama olarak tanımlanıyor. Genel olarak yaşlılık tanımlamada vücudumuzdaki fizyolojik değişiklikler, psikososyal faktörler, kronoloji gibi farklı kriterlerin de dikkate alındığı bir dönem olarak kabul ediliyor.
Uzman Psikolog ve Aile Danışmanı Suna Basmacı, yaş ilerledikçe hareketliliğin yavaşladığını ve özellikle 60 yaş üstü kişilerin sosyalleşmekten uzaklaşıp yalnız kalabileceğinin altını çiziyor. Sevilen insanların veya eşin ölümünün kişiyi daha da yalnızlığa sürükleyebileceğini belirten Basmacı, bu dönemde psikolojiyi kuvvetlendirebilecek bazı önerilerde bulundu.
Yaş alırken kendi sınırlarımızı kabul edip, yeni rollere ve değişen durumlara açık olup bunları kabullenmek, yaşlılık dönemimizde yaşadığımız kaygıların azalmasına da yardımcı olabilir.
Bir olay yaşadığımızda, bizi üzen olayın kendisi değil! Aslında olaya yüklediğimiz anlam, düşünceler bizi üzüyor.
Emekliye ayrılmış bir birey artık eskisi kadar torunlarına yardımcı olamayacağını, birlikte az vakit geçirdiklerini, yanında olamayacağını düşünüp, üzüntülü ruh haline girebiliyor.
Yaşlılıkla birlikte kişi torunlarıyla birlikte fiziksel aktivite olarak çok zaman geçiremeyebilir. Torunlar da büyüdüğü için yardım istedikleri konular değişmiş olabilir.
Ancak torunların sorunları olduğunda dinlemek, karar almalarında yardımcı olmak, geçmişte kendi yaşadığımız deneyimlere göre yol göstermek de aslında bir yardım etme biçimidir.
Bir diğer yandan yaş alan bireylerin çevresindekilerin de onların hissettikleri konusunda daha duyarlı olması gerekiyor. Yaş alan bireylerin insanlara yardım etme yöntemleri değişir. Ancak bu onların artık önemli olmadığını göstermez.
Emekliye ayrılmış, belli bir yaşın üzerinde olan kişilerde sıklıkla kendisini önemsiz hissetme, insanlara yardım edemeyeceğini düşünme gibi duygular gelişir. Onlar yeni rollerine alışır, kendi sınırlarını kabul ederken, çevresindeki genç bireylerin de onların bu durumlarına karşı daha duyarlı olması gerekir. Çünkü yaşlılık döneminde kişilerde yeni kaygılar oluşur.
Kişi yaşlanınca sadece fiziksel aktivite sağlık yönünden değil, ekonomik ve sosyal anlamda da bazı sınırlamalarla karşı karşıya kalır. Emekli olan bireylerin eski arkadaş çevresi azalır, yalnızlaşmaya başlar.
Uzman Psikolog Suna Basmacı, böyle durumlarda kişinin ailesiyle daha çok zaman geçirip, yeni aktivitelere başlayıp veya hobiler edinip yeni insanlarla tanışıp beraber zaman geçirebileceğini söylüyor. Ancak kişinin yapacağı bu aktiviteler konusunda çevresinin de desteğine de ihtiyacı olduğunu unutmamak gerekiyor. Unutmayın ki biz de sürekli aynı yaşta kalmayacak, ileriki dönemde aynı süreçlerden geçeceğiz.
Egzersiz yapın
Yaşlanmayla beraber fiziksel hareketlerde de azalmalar olur. Ancak gençlik hatta çocukluk çağının ilk başlarından itibaren düzenli egzersiz yapan kişilerde, yaşlanma sürecinde de fiziksel olarak gerileşme daha az olur.
Günlük gazeteleri okuyun
Birçok yaşlı birey gündemi pek fazla takip etmez. Ancak bunun aksine günlük hayatı takip etmek, siyaseti takip etmek, gündemi takip etmek, kişiyi zihinsel olarak da dinç bir şekilde tutar. Bunamayı geciktirir.
İnsanlarla ilişkinizi devam ettirin
Bazen eski çalıştığınız yere uğramak, arkadaşlarınızla sosyalleşmek sizi hayatın içinde tutacak ve dinç hissettirecektir.
Gönüllü işlerle uğraşın
Belli bir yaş itibarıyla hayatta kazandığınız deneyimleri başkalarına aktarıp insanlara yardımcı olmak, size ne kadar işe yarar bir insan olduğunuzu daha da fazla hissettirir.
Sağlıklı beslenmeye dikkat edin
Sağlığa dikkat etmek ve hastalanmamak için en önemli yol beslenme düzenine dikkat etmektir.
Dışarıda vakit geçirin
Birçok yaşlı çeşitli nedenlerle evden pek çıkmayı istemez. Oysa dışarı çıkıp dolaşmak, yeni birçok uyarana maruz kalmayı sağlar. Bu da o kişiyi oldukça hazır ve zinde tutar.
Gençlerle sohbet edin
Gençlerle görüşmek ve iletişim kurmak, kişiyi hayatın içinde kalmaya teşvik eder.
Yeni bir hobi edinin
Özellikle emekli olan insanlar üretmeye daha fazla alışkındırlar. Bir anda üretimi devam ettirmemek işe yaramazlık hissi oluşturur. Bunlardan dolayı mutlaka uğraşacak bir alan olmalı.
Seyahat edin
Ekonominiz el verdikçe seyahat etmek, yeni yerleri keşfetmek kişinin öğrenme ihtiyacını diri tutar.
Yaşadığınız şehri tekrar gezin
Birçok kentte 65 yaş üstüne belediye otobüsüyle ücretsiz seyahat gibi olanaklar bulunuyor. Kişinin kendi mahallesinden çıkıp bir başka mahalleye gitmesi çevresel teması arttırır ve zihinsel fonksiyonları diri tutar.
Görünüşünüzü ihmal etmeyin
Yepyeni bir güne siz de yenilenerek merhaba deyin. Kendinizi bırakmayın.
