Kaddafi'nin sarayı onlara barınak oldu

Libya nüfusunun yarısından fazlasına sahip başkent Trablus çevresindeki çatışmalar on binlerce kişiyi yerinden etti. Durumu olanlar Trablus’un merkezinde kiraya çıktı, inşaatlarda yaşayanlar ve Kaddafi’nin yıkılan devasa sarayına bağlı binalara sığınanlar da var.

2011’de öldürülen Libya’nın eski lideri Muammer Kaddafi’nin yıllarca yaşadığı başkent Trablus’taki Bab-ül Aziziye Sarayı’nın yerleşkesindeki yıkık binalar şimdi Libya’da geçmiş yıllarda yaşanan kaos dönemlerinde ve Trablus çevresindeki savaş nedeniyle evsiz kalan kişileri ağırlıyor. Trablusluların “Eskiden buradan geçerken başımızı kaldırmaya korkardık” diye söz ettiği saray, Kaddafi’nin devrilmesinden sonra yıkılsa da kompleksin çevresinde birçok bina hâlâ ayakta duruyor.

Ayakta kalan binalardan bir kısmında Libya’da geçmişteki kaos dönemlerinde evsiz kalan insanlar yaşıyor. Kompleksin içi harap olmuş arabalar, lastikler ve çöp yığınlarıyla dolu. Trablusluların bir kısmı devasa saray kompleksinde silahlı kişilerin olduğu söylentileri nedeniyle kompleksin içine girme cesareti gösteremiyor.

Aileler inşaatlarda yaşıyor

Trablus cephesinin en sıcak çatışma alanlarından Hatba bölgesinden kaçan Nasr ailesi, Trablus’un dört bir yanında göze çarpan bitmemiş inşaatlardan birinde yaşıyor. Hürriyet’e konuşan baba Ömer Ahmed Nasr, 2 yaşındaki astım hastası Seyfülislam’ın sağlığının giderek kötüleştiğini anlatıyor. Ekim ayında sokakta kalan Nasr ailesi bir süre konteynerde yaşamak zorunda kalmış. Ancak kışın gelmesiyle havaların soğuması aileyi soğuktan korunabilecekleri bitmemiş bir inşaatın içine taşınmaya zorladı.

Aile, yarım kalan inşaattaki yaşamlarını binadan zorla çıkarılma korkusu içinde sürdürüyor. Baba Nasr, “Yaşadığımız yerde iki taraf da birbirini vuruyor. Hafter’in saldırıları nedeniyle kaçmak zorunda kaldık” diyor. Ailenin bir kat altında yaşayan 27 yaşında Abdulaziz Abdulnasr ise 5 gün önce kız bebek sahibi olmuş; çocuğunun inşaat koşullarında yaşamaması için bir tanıdığının yanına göndermek zorunda kalmış. Abdülaziz inşaatla altlı üstlü yaşadığı Nasr ailesiyle Hatba bölgesinde de komşu olduğunu söylüyor; “Kaderimiz birmiş” ifadesini kullanıyor. Eski komşular yakınlarındaki trafodan binaya elektrik hattı çekilmesini talep ediyor. Kaddafi’nin son döneminde Libya’da başlayan ancak yarım kalan onlarca inşaat halindeki bina şimdi Hafter’in evsiz bıraktığı binlerce insanı ağırlıyor.

BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin ocak ayı ortasında paylaştığı son sayılara göre, iç savaş nedeniyle toplamda 343 bin Libyalı yerini terk etmek zorunda kaldı. Hafter’in saldırılara başladığı 4 Nisan’dan sonra ise yaklaşık 150 bin sivil evlerini terk etmek zorunda kaldı. Çatışmaların yoğunlaştığı Remle, Selahaddin ve Ayn Zara bölgeleri hayalet kasabalara dönmüş durumda.

Bab el Aziziye, Libya’nın Kaddafi’den önceki hükümdarı Kral İdris tarafından inşa edildi. Saray, 1980’lerde Kaddafi tarafından yenilenip genişletildi. Bab el Aziziye, Kaddafi iktidarından önce büyük bir park olsa da daha sonra 6 kilometre karelik gösterişli bir saray halini aldı. 2011’de NATO bombardımanlarıyla neredeyse yerle bir olan saray isyancılar tarafından yağmalanmıştı. Bölge sakinleri, Kaddafi’den sonra Libya’nın yaşadığı kaos döneminde zaman içinde evsizlere barınak olmaya başlayan saraya bağlı binaların içindeki evsiz nüfusunun arttığını belirtiyor. Kaddafi’nin sarayının 2011’den sonra park ve müze yapılması planlansa da bunlar hayata geçirilemedi.

Hürriyet