Giriş
Kadınlarda cinsel uyarılma bozukluğu belirtileri ve tedavisi
Cinsel uyarılma sorunu, çoğu zaman evlilikleri olumsuz etkiler. Cinsel uyarılma bozukluğu cinsel uyarılmanın olmaması ya da uyarılmanın cinsel birleşme bitinceye kadar sürdürülememesi durumuna deniyor. Kadınlarda sıklıkla görülen cinsel uyarılma sorununun belirtileri ve tedavi yöntemlerini Psikiyatrist-Psikoterapist Yrd. Doç. Dr. Rıdvan Üney anlattı.
Cinsel uyarılma bozukluğu nedir?
Cinsel Uyarılma Bozukluğu, sürekli ya da tekrarlayıcı biçimde, cinsel uyarılmanın olmaması ya da uyarılmanın cinsel birleşme bitinceye kadar sürdürülememesi durumudur. Bu durum cinsellikle ilgili sıkıntı yaşatır. Cinsel uyarılma, bedenin cinselliğe hazırlanmasıdır. Cinsel isteğin ortaya çıkmasıyla birlikte vücutta çeşitli değişiklikler olur.
Cinsel uyarılma esnasında erotik duygular yoğunlaşır, cinsel birleşmeye hazırlık olarak cinsel organda kayganlaşma olur.
Kan akımı artar. Cinsel olarak heyecanlanma sonucunda kalp atışı hızlanır, nefes alıp verme artar, vücutta genel bir sıcaklık hissi oluşur.
Göğüslerde gerginlik ve meme uçlarında dikleşme meydana gelir.
Yine bu dönemde klitoris şişer, cinsel organ uzar, genişler ve gevşer. Böylece cinsel birleşme için cinsel organ hazır hale gelir.
Cinsel uyarılma bozukluğunda bu durumlar oluşmaz. Doğal olarak cinselliğin diğer dönemlerine geçiş olmaz. Cinsellik sona erer ya da hazzın olmadığı, hatta bazen acı veren bir cinsel birleşme olur.
Cinsel uyarılma bozukluğunun kadınlarda ne kadar yaygın olduğu tam olarak bilinmiyor. Ancak yapılan bir araştırmada, evliliğinde mutlu olduğunu söyleyen kadınların bile üçte birinde bu sorunun olduğu görüldü.
Fazla endişeli olanlarda, suçluluk duygusu yaşayanlarda, cinsellikle ilgili korkuları olanlarda daha fazla görülüyor. Genelde ülkemizde alelacele, hatta çoğunlukla çak az ya da hiç ön sevişme olmadan cinsellik başlatılıyor. Bu durum bedenin, cinsellik için hazırlanmasını engelliyor.
Bunların dışında hormonal bozukluklar, bazı psikiyatri ilaçları, tansiyon ilaçları, idrar söktürücüler, alerji ilaçları, astım ilaçları, kolesterol ilaçları cinsel uyarılmayı engelliyor.
Kadınlar açısından bu durum nasıl yaşanıyor?
Cinsellik bir sıra izler. Öncelikle kadında cinsel istek ortaya çıkar, devamında cinsel uyarılma oluşur. Bunu cinsel hazzın yoğun yaşandığı bir birleşme dönemi sonrasında orgazm ve rahatlama dönemi gelir.
Kadınlar cinsel uyarılma bozukluğu nedeniyle tedaviye pek başvurmuyorlar. Cinsel sorunlar için kadınların tedaviye başvuramamasının altında birçok neden yatıyor. Toplumumuzda genç kızların cinselliğe ilgi göstermeleri bile yoğun tepki alıyor. Cinsellikle ilgili konuşmaların ayıp ve günah denilerek engellenmesi de bir sorun.
Birçok kadın yaşamları boyunca hiç mastürbasyon denememiştir. Toplumda mastürbasyon sadece erkeklere ait bir cinsel doyum şekli gibi gösteriliyor. Kadınlardan beklenen, "sadece eşlerinin cinsel isteklerine yanıt vermek olmalı" şeklinde bir algı vardır. Ayrıca kadınlar eşleriyle cinsel konularda konuşmazlar.
Vücutlarının neresinden zevk aldıklarını, cinsellikte nelerden hoşlanmadıklarını, hangi pozisyonun hoşuna gittiğini söylemezler. Bu nedenle hem kadın hem de erkek, bu konuları arkadaş sohbetlerinden öğrendikleri kadarıyla cinselliği yaşarlar. Ayrıca kadınların cinsellikle ilgili eşleriyle konuşmaları, cinsel isteklerini söylemeleri ayıp sayılıyor. Hatta cinsel isteği olan kadına kötü gözle bakılıyor. Birçok kadın yeteri kadar uyarılmadığı halde cinsel birleşmeyi reddedemez. Yapılan araştırmalar kadınların önemli bir bölümünün ön sevişme sırasında eşlerine çok az katıldıkları ya da hiç katılmadıkları, cinsel birleşme sırasında ise çoğunlukla hareketsiz kaldıkları gerçeğini gösterdi. Evlilikte olan çatışmalar, eşler arasında yakınlık sorunları, duygusal olarak yaşanan eksiklikler de bu sorunu ortaya çıkarabilir. Eşini sevmeyen, istemeyen kadınlarda da uyarılma sorunu karşımıza çıkıyor.
Cinsel uyarılma sorunun en önemli nedeni ön sevişmenin yeteri kadar olmaması. Uyarılma için ön sevişme çok önemli. Ön sevişme süresi uyarılmayı kolaylaştırır. Kısa ön sevişmelerde kadın bedeni, cinsel birleşme için hazırlanamaz. Bazen sadece ön sevişmeyi uzatmak bu sorunu ortadan kaldırabiliyor.
Erken boşalma yaşayan erkekler ön sevişmeyi kısa tutmak isterler, aksi halde bu sırada boşalabilirler. Yani erkekteki bu sorunda kadının cinsel olarak uyarılamamasına neden olabilir.
Cinselliğin yaşandığı ortam da kadının cinsel olarak uyarılmasını etkileyebilir. Temiz olmayan ortamlar, aşırı ışıklı-aydınlık ortamlar, yatak odasının kapısının anahtarının olmaması, bebeğin ya da çocuğun aynı odada olması gibi nedenler önemli.
Hamile kalma endişesi ve hamilelik durumunda bebeğe zarar gelir korkusu da önemli bir sorun.
Bazı kadınlar cinsellikten, penisten ve meniden tiksinebilir. Bu da cinsel uyarılmayı engellemektedir. Bu durumun mutlaka tedavi edilmesi gerekir.
Geçmişinde taciz yaşayan kadınlarda da, cinsel uyarılma sorunu yaşanabilir.
Eşi tarafından aldatılan kadınlar cinsellikle ilgili yoğun sorun yaşarlar.
Birçok kadın cinsel uyarılma bozukluğu sorununu fark etse de eşiyle bu konuyu konuşup çözüm aramak konusunda oldukça zorlanırlar.
Hangi belirtilerle ortaya çıkıyor?
Belirtileri anlamak, bu konuda bilgi sahibi olmakla mümkün. Çünkü kadınların bir kısmı bu durumu bir kader olarak algılanır. Cinsellikle ilgili öğretilen cinsel birleşmenin ağrılı olacağına dair yanlış bilgi sorunu fark etmeyi engelliyor. Daha çok şu belirtiler görülür:
- Cinsel isteksizlik
- Cinsellikten haz alamama
- Cinsellikten kaçınma
- Ağrılı cinsel birleşme
- Orgazm olamama
- Cinsel organda kuruluk hissi
- Meme uçlarında dikleşme olmaması
Başka sorunlarla karıştırılabiliyor mu?
Birçok cinsel sorunda benzer belirtiler oluyor. Hemen her cinsel sorunda cinsellikten uzaklaşma oluyor. Bu nedenle cinsellikten uzaklaşma mutlaka araştırılması gereken bir konu.
Cinsel uyarılma bozukluğu, cinsel istek bozukluğu ile karışmaktadır. Cinsel istek bozukluğunda genellikle cinselliğe başlamakla ilgili bir sorun vardır. Ancak diğerinde vücudun cinselliğe hazırlanmasında sorun var.
Ağrılı cinsel birleşme ile de karıştırılıyor. Ağrılı cinsel birleşme probleminin altında enfeksiyonlar, kist hastalıkları, geçirilmiş ameliyatlar, idrar yolu iltihaplanmaları, menapoz ya da hormonal sorunlar yatar.
Yine karışan bir sorun da vajinusmustur. Vajinusmusda istek ve uyarılmada sorun yok. Ancak cinsel birleşme sırasında kadın bacaklarını kasar, geri çekilir ve birleşmeye izni vermez.
Nasıl tedavi ediliyor?
Öncelikle bu sorunla başvuran kişiler mutlaka kadın hastalıkları ve doğum hekimine, başka fiziksel bir sorun var mı diye kontrole gönderilirler. Fiziksel sorun yoksa veya tedavi edildikten sonra cinsel terapiyle tedavi edilirler. Cinsel terapi esnasında başka bir psikiyatrik sorun yoksa ilaç kullanmadan cinsel terapistin önerileri ve verdiği ödevler/görevlerle tedavi edilir.
Cinsel tedavi sırasında çift mutlaka cinsel yönden bilgilendirilirler. Ortalama 6-12 seansta tedavi edilirler. Cinsel terapi eşle beraber (çift olarak) yapılır. Tek başına tedavi genelde tercih edilmez, ancak zorunlu hallerde uygulanabilir.
Tek seanslık tedavi mümkün değil
Medyada ve internette tek seansta çözüm gibi bazı reklamlar yer alıyor, bu tedavilerin bilimsel bir geçerliliği yok. Bu konuda önemli bir bilgi de eğitimli bir kişi tarafından terapi gerçekleştirilmelidir.
Tedavi sonrası tamamen kurtulmak mümkün mü?
Cinsel tedavi sonuçları oldukça başarılı. Ancak tedavinin sonucunu etkileyen faktörler var. Çiftin tedaviye verdiği önem, verilen görevlerin yerine getirilmesi, eşlerin tedavi isteği ve seansların aksatılamaması, tedaviyi olumlu etkiler. Eşini istemeyen çiftlerde tedavi genelde başarısız olur. Tedavinin şartları yerine getirilirse, kadın bu sorundan tamamen kurtulmaktadır.