Karşılıksız çeke 'dijital' önlem

Konya’daki ’Tercih patent’ şirketinin uzmanları tarafından geliştirilen ve patenti tescil edilen ’Altın çek’ adı verilen sistemi şirket avukatı İbrahim Çetinkaya, düzenlediği basın toplantısı ile tanıttı.

Avukat Çetinkaya, yasalarda yapılan değişikliklerle karşılıksız çek verme suçu ortadan kaldırıldığı için yaprak çeklerin piyasadaki tahsil kabiliyeti bitme noktasına geldiğini söyledi.

Merkez Bankası ve Bankalararası Takas Odaları Merkezi verilerine göre, 2012 yılında karşılıksız kalan çek sayısının 73 bin 341 adet olduğunu ve bunun parasal karşılığın da 1 milyar 622 bin 751 bin lira olduğunu belirten Çetinkaya, şöyle dedi:

"Bu miktar, piyasadaki birçok firmanın iflas etmesine ve batmasına, on binlerce insanın işsiz kalmasına sebep verecek rakamlardır. Ayrıca yaprak çek günümüzde dolandırıcılık yapma açısından engellenemez bir araçtır ve sahteciliğe ucu açıktır. Çek üzerindeki imzaların, ciroların, ilgili şahsa ait olup olmadığını sorgulamak mümkün değildir."

DİJİTAL ÇEK SİSTEMİ

Mevcut sistemdeki eksiklik ve tıkanmalardan dolayı ’Altın Çek’ adını verdikleri çek sistemi geliştirdiklerini, patentini aldıklarını anlatan Çetinkaya şunları söyledi:

"Altın çek sisteminde, çekin ödenmeme gibi bir durumu söz konusu değil. Banka, altın çek karşılığı aldığı teminatlar karşılığı, teminat veren kişiye belli bir miktar limit açarak bedeli öngörecektir. İlgili kişi bu bedeli kullanma hakkına sahip olacak. Altın çekte vade, tutar ve cirolar tamamen digital sistem üzerinden yapılacak. Altın kart, ’e-imza’ ve ’mobil imzaya’ entegre hale getirilecek. Bilgisayar, cep telefonu, post cihazları ve ATM’lerde kullanılabilecek. Ayrıca ’Altın çek’te kredi kartı özelliği de bulunacak. Herhangi bir gayrimenkul ve mal alım satımı yapılabilecek."

"YARGI YÜKÜNÜ AZALTACAK"

Bu sistem yargı yükünü de azaltacağını bildiren Avukat Çetinkaya, mevcut yaprak çek sisteminde karşılıksız çek keşide etmeden dolayı yapılan idari para cezaları ve bunlara ilişkin yapılmış olan icra takiplerinin de tamamen ortadan kalkacağını, bu çekin karşılıksız olmasının söz konusu olmadığını söyledi. Sistemin ’QR’ kod uygulaması ile güvence altına alındığını da belirten Çetinkaya şöyle konuştu:

"Kişi cep telefonu uygulamasından bu QR kodu okutarak vade ve tutar öğrenebilecek. Altın Çek’i alan kişi verdiği ipotekler karşılığı banka tarafından kullanıma açılan miktarı parça parça kullanabilecek. Ayrıca uluslararası piyasalarda da kullanılabilecek." Çetinkaya ’Altın Çek’in kullanımına başlanması için bankalarla görüşmelerinin de sürdüğünü ekledi.

Mehmet Kayhan YILDIZ/KONYA, (DHA)