Giriş
Kendine 'cildime iyi bakacağım' sözü verenlerin muhakkak bilmesi gereken cilt bakımı terimleri
Cilt bakımı dönem dönem saldığımız, dönem dönem de kafayı onunla bozduğumuz şeylerin başında geliyor. Örneğin yeni yılda haftada bir maske yapma sözü veririz, iki haftadan fazla devam ettirene aşk olsun. Bir göz kremi alır şevkle başlarız, sonra yerine bile unuturuz. Ama bu cilt bakımı işini artık ciddiye bindirmek istiyorsanız konuya biraz hakim olmanız lazım, en azından kısa kısa neyin ne olduğunu bilmeniz lazım. Buyrun başlayalım.
C Vitamini
C vitamini, diğer bilinen adıyla askorbik asit, suda çözülebilen ve vücut için en faydalı vitaminlerden biridir. Sağlık açısından faydalarının yanı sıra, ciltte de mucizevi bir etkisi olduğu için cilt bakım ürünlerinin içerisinde yoğun bir şekilde yer alır. Ciltteki kolajen oluşumunda önemli bir rol oynadığı için kırışıklık ve diğer yaşlanma belirtilerine karşı çok etkilidir. C vitamini içeren cilt bakım ürünleri, kırışıklık görünümünü azaltır, cildin daha sağlıklı ve canlı görünmesini sağlar.
Hyalüronik Asit
Hyaluronic asid yada hyalüronik asit (HA), vücuttaki bağ, doku ve ciltte doğal olarak var olan bir bileşendir. Cilt bakım ürünlerinde çok popüler olan hyalüronik asitin en önemli özelliği, su moleküllerini çekmek ve kendi ağırlığının bin katı kadar su molekülü taşıma özelliğine sahiptir. Hyalüronik asit vücut tarafından özellikle genç yaşlarda daha sık üretilirken, 25 yaşından itibaren üretimi yavaşlar. Bu sayede cilt nemli ve dolgun görünümünü kaybetmeye başlar. Hyaluronik asit içeren kremler ve cilt bakım ürünleri, cildin nem tutma özelliğini arıtrarak, daha dolgun görünmesini sağlar. Böylece ince çizgi ve kırışıklık görünümünü de azaltır.
Glikolik Asit
Özellikle peeling ürünleri içerisinde sıkça rastlanan Glikolik asit, diğer adıyla da Alfa-hidroksi Asit, bir AHA'dır ve bitkilerden üretilen bir meyve asidi türüdür. Kimyasal peeling özelliği olan glikolik asit, cildin üst katmanlarında çalışarak cildi kir, ölü deri ve yağdan arındırır. Glikolik asit içeren cilt bakım ürünleri cildi mikro seviyede soyar ve cildin bu sayede yenilenmesini, canlı, sağlık ve parlak görünmesini sağlar. Glikolik asit içeren bir ürün kullanırken, gündüzleri güneş korumaya dikkat etmek gerekir.
Kolajen
Vücudumuzun toplam protein kütlesinin yüzde 30'unu oluşturan bir protein peptididir. İnsan vücudundaki en bol protein olan kolajen peptitler ciltte, tendonlarda, kıkırdakta, bağlarda, kemiklerde ve kan damarlarında bulunur ve vücudun korunmasına yardımcı olur. Cildin elastikiyetini ve nemini korurken dokuları ve iç organları destekleyen, birbirine bağlayan lifli bir maddedir. Cilt bakımında, cildin bariyer fonksiyonunu iyileştirerek, nemi tutarak hidrasyonu arttırmak için kullanılır.
Retinoid
Peeling etkisi, kollajen üretimine yardımcı olma ve serbest radikallerle savaşma gibi özellikleriyle bilinen retinoid, sivilce, egzama, sedef gibi cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılıyor. Cildin üst tabakasının soyulmasına destek olan retinoid, ciltteki kollajen ve elastin üretimini uyarır. Bu sayede cilt tonu eşitsizliği, kistik akneler ve kırışıklıklar dahil olmak üzere birçok cilt bakım ürünlerinde bulunur.
Salisilik Asit
Salisilik asit, yağlı ve akneye yatkın cilde sahip olanlar ve diğer cilt endişeleri için yararlı bir içeriktir. Bu içerik, uygun formüllerle birleştiğinde akne oluşumunu azaltırken cildin üst katmanının soyulmasına ve gözenek görünümünün azalmasına yardımcı olur. Genellikle Söğüt Ağacı'nın kabuğundan elde edilen salisilik asit, akneye neden olan bakterileri nötralize ederek, gözenekleri temizler ve hücre döngüsünü hızlandırarak cildin daha çabuk iyileşmesine destek olur.
Seramid
Seramidler, cildin en dış katmanlarında doğal olarak bulunan uzun lipit zincirleridir, cildin dış tabakasının yarısından fazlasını oluştururlar. Cilt bakım ürünlerinde genellikle buğday tohumu gibi bitkilerden elde edilir. Ciltteki nemi tutmak ve cilt bariyerinin sağlığını korumak için önemli bir içeriktir. Seramidler, zamanla yaş ve güneş hasarı ile azalabilir. Ancak seramid içeren cilt bakım ürünleri kullanılarak ciltteki nem seviyesi korunabilir.
Resveratrol
Doğada bilinen en güçlü doğal antioksidanlardan biridir ve bu özelliği sayesinde cilt bakımında da sık sık kullanılır. Özellikle anti-aging (yaşlanma karşıtı) cilt bakım ürünlerinde bulunan, uzun ömürlü molekül olarak bilinen resveratrol, cildin yaşlanma etkilerini yavaşlattığı biliniyor. Üzüm, yaban mersini ve ahududu gibi çeşitli bitkilerden elde edilir. Son yıllarda saç dökülmesinde ve saç gürleştirmede de sık sık kullanılıyor.
Skualan
Zeytin meyvesinden, pirinç kepeğinden, buğday tohumundan ve şeker kamışından elde edilebilen skualan, yağ asitleri ve antioksidanlar açısından oldukça zengindir. Özellikle ciltte nem dengesi sağlayan skualan, cilt tarafından da üretilir ancak yaş aldıkça miktarı azalır. Cilt bakım ürünleriyle beraber cilde uygulanabilen bu içerik, cildin daha yumuşak, daha canlı olmasına destek olur.
Allantoin
Hayvan, bitki ve bakteri gibi birçok organizmanın doğal olarak ürettiği kimyasal bileşim. Cilt kremlerinde, losyonlarda ve ağız sağlığı ürünlerinde mevcuttur. Cildi yumuşatır ve yatıştırır. Dolayısıyla akne ve yara tedavisinde, güneş yanıklarını hafifletmekte etkilidir. Toksik değildir ve güvenlidir.
Antienflematuar
İltihabi reaksiyonu önleyen madde veya ilaç anlamına gelir. Genelde cilt bakım ürünlerinde bulunan bir özelliktir.
DIY
‘Do-it-yourself’, yani ‘kendin yap’ anlamına gelir. Uzman veya profesyonel yardımı olmaksızın, kendi emeğinizle hazırladığınız bakım ürünleri ve yazılarımızda sık yer verdiğimiz DIY örnekleridir.
Hypoallergenic
Daha az alerjik, yani alerji yapma riski az olarak tanımlanır. Parfüm, koruyucu ve renk verici gibi alerji yapma riski yüksek içerikleri azaltılmış ürünler için kullanılır.
Azelaik Asit
Buğday, arpa ve çavdarın doğal bir bileşeni, aynı zamanda cilt mikrobiyotasında kendiliğinden üreyen bir mayanın içeriğidir. Sentetik olarak üretilen azelaik asit ciltteki zararlı bakterilerle savaşarak inflamasyonu, akneyi ve egzamayı azaltır. Aynı zamanda cilt lekelerine sebep olan pigment birikmelerini de önler.
Benzoil Peroksit
Anti bakteriyel özellikleri sayesinde akne tedavilerinde kullanılır. Ciltte akneye sebep olabilecek bakterilerle savaşır. Satılan çoğu akne tedavisi ürününde en yüksek yüzde 10 oranına kadar bulunabilir.
Beta Hidroksi Asit (BHA)
Gözeneklere derin bir şekilde nüfuz ederek akne ve siyah nokta problemleri ile savaşan, ince çizgileri pürüzsüzleştiren, yağdan çözünebilen kimyasal içeriklerdir. Cilt bakımında en çok kullanılan beta hidroksi asit, salisilik asittir.
Çinko Oksit
Güneşin yaydığı zararlı UVB ve UVA ışınlarının cilde zarar vermesini önleyen, koruyu, tahriş etmeyen, doğal bir mineraldir. Çoğu güneş kreminin içinde bulunur.
Kafein
Antioksidan içerikli olup cildin altındaki kan akışını hızlandırması sonucu göz altı torbaları ve selülit gibi su tutmalara karşı olarak kullanılır.
Niasinamid
Cildin dış katmanlarını güçlendirerek, kızarıklığı, hassasiyeti ve infalamasyonu önleyen bir tür B3 vitaminidir. Akne ve egzama tedavilerinde kullanılır.
Pre-pro-postbiyotik
Fermente besinler, ek takviyeler aracılığıyla yenebilen veya güzellik ürünleri ile cilde sürülen, cilt ve bağırsak mikrobiyotası için oldukça faydalı canlı bakteri türleridir. Araştırmalar çoğu cilt probleminin dengesi bozulmuş mikrobiyotadan kaynaklandığını gösterdiği için giderek daha fazla güzellik ürünü bu canlı bakterileri içeriyor.
Squalene
Cildin kendini nemli tutabilmek için ürettiği, sağlıklı yağ ve antioksidan açısından oldukça zengin olan doğal bir içeriktir. Kişi yaş aldıkça cildinin bu içeriği üretme kapasitesi zayıflar ve cilt kuruluğu yaşanır. Bu duruma karşın sentetik olarak veya zeytin, pancar gibi doğal içeriklerden üretilerek cilde geri kazandırılabilir.