Kentsel dönüşümde yeni standartlar geliyor! Ceza verilecek…

İzmir'de geçen yıl yaşanan depremde hasar gören 8 katlı bir bina, önceki gün yıkımı yapılırken yanında yer alan apartmanın üzerine devrilip büyük hasar yarattı. Bu tip olayların bir daha yaşanmaması için bina yıkımlarına yeni kurallar getiriliyor. Bu alana standart getirmek isteyen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, yapıların çevreye zarar vermeden güvenli bir şekilde yıkılmasının şartlarını belirleyecek bir yönetmelik hazırlıyor.

KURALLAR BELİRLENİYOR

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un talimatıyla Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı ‘Binaların Yıkılması Hakkında Yönetmelik’ şu anda taslak aşamasında. Taslakta, hangi yapılar için yıkım ruhsatı ve yıkım planı aranacağı, yıkım yöntemlerinin nasıl belirleneceği, risklere karşı alınacak tedbirlerin neler olduğu, yıkımın çevreye etkisinin azaltılmasına yönelik tedbirlerin neler olduğu gibi yıkım öncesi ve yıkım esnasında uyulacak kurallar belirleniyor.

3 FARKLI KATEGORİ MESLEKİ VE TEKNİK HANGİ BİNALAR?

Taslağa göre, yönetmelik kapsamında olan yapılar için öncelikle bir yıkım planı belirlenecek ve yıkım ruhsatı alınacak. Mal sahiplerince, bir yıkım müteahhidi ve yıkım işinin fenni mesuliyetini üstlenecek bir inşaat mühendisi ile anlaşılması yeterli olacak. Binaların yıkılmasında ana sorumlu yıkım müteahhidi olacak. İdareler, yıkım planını inceleyecekler ve eksik, yanlış bulunmuyorsa başvuru tarihinden itibaren 15 gün içinde yıkım ruhsatını düzenleyecekler.

Taslağa göre, yönetmelik kapsamında olan yapılar için öncelikle bir yıkım planı belirlenecek ve yıkım ruhsatı alınacak. Mal sahiplerince, bir yıkım müteahhidi ve yıkım işinin fenni mesuliyetini üstlenecek bir inşaat mühendisi ile anlaşılması yeterli olacak. Binaların yıkılmasında ana sorumlu yıkım müteahhidi olacak. İdareler, yıkım planını inceleyecekler ve eksik, yanlış bulunmuyorsa başvuru tarihinden itibaren 15 gün içinde yıkım ruhsatını düzenleyecekler.

TECRÜBEYE VE MAKINEYE GÖRE SINIFLANDIRMA

Bakanlık, geçtiğimiz yıl inşaat müteahhitlerini yeterliliklerine göre sınıflandırmıştı. Benzer bir uygulama yıkım müteahhitleri için de hazırlanıyor. Yıkım müteahhitleri, ‘Y1, Y2 ve Y3’ olmak üzere sınıflandırılacak. Buna göre, yüksek binaları yıkacak firma ile az katlı yapıları yıkacak firmada farklı, patlatmalı yıkımla normal yıkım yapacak firmada farklı kriterler aranacak. Yıkım müteahhitlerinde sadece mesleki ve teknik yeterlikler aranacak, ekonomik/mali yeterlik aranmayacak. Teknik yeterlik olarak makine, teçhizat ve ekipman durumu ile personel durumu değerlendirilecek. Mesleki yeterlik olarak son beş yıl içerisinde yapmış olduğu yıkım işlerinin toplamı esas alınacak.

RUHSAT ALINACAK

Yönetmelik, yıkımlar sırasında çevreye zarar verilmemesi ve yıkım sonrasında ortaya çıkacak atıkların bertaraf edilmesi ve geri kazanımına da büyük önem veriyor. Bu kapsamda yıkım müteahhidine, yıkım faaliyetleri sırasında ve sonucunda ortaya çıkacak her türlü atığın kaynağında ayrılması, yeniden kullanımı, geri kazanımı, çevre lisanslı geri kazanım ve/veya bertaraf tesislerine gönderilerek yönetimi sorumluluğu yükleniyor.

ÇEVRE VE ATIK YÖNETİMİ

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürü Vedad Gürgen, hazırlık aşamasında olan yeni yönetmelikle ilgili şunları söyledi: “Son zamanlarda yaşanan bina yıkımı sırasında yandaki binanın zedelenmesi olaylarının üzerine bakanlığımız bu çalışmayı başlattı. Çalışmayla birlikte sektör zapturapt altına alınacak. Hatalı yıkım yapanlara da ceza kesilecek.”

HATALI YAPANA CEZA VERİLECEK

Yönetmeliğin 6 ay içinde yayımlanması beklenirken, uyum süreci nedeniyle yönetmeliğin yayımlanmasından 1 yıl sonra yürürlüğe girmesi öngörülüyor. Taslağa göre; yapı ruhsatına tabi bina ve bina türü yapılar ile istinat duvarları yıkım ruhsatına tabi olacak. Ancak afet riski altındaki acil yıkılması gereken yapılar yönetmelik kapsamında yer almayacak. Ayrıca atık yönetimine uyulmak kaydıyla köprü, baraj, kıyı ve liman yapıları, tüneller, enerji yapıları gibi bina dışı yapılar, kırsal alanlardaki basit yapılar ve İmar Kanunu’nun 32’nci maddesi kapsamında yapılacak kısmi yıkımlar ile idare tarafından yapılacak tam yıkımlar kapsam dışında.