Kirayı siz alırken krediyi eşiniz ödüyorsa yandınız

Kira beyanında “aile reisi” kavramı kaldırıldığı için erkek ve kadın ayrı ayrı mükellef olarak kabul ediliyor. Bu nedenle, bir evinden kira geliri olup oturduğu evin kredisini eşi adına kullanan aileler mağdur olacak. Cumhuriyet gazetesinin haberine göre, eşlerden biri kira alırken birlikte yaşanan evin kirasını ise diğer eş ödüyorsa vergi ödenmesi gerekecek.

Kira geliri olanların, gelir beyanı yapması için son tarih 25 Mart. Beyanda bulunmayanların Maliye ile başı derde girecek. Bulunanların ise giderler indirildikten sonra vergi hesaplaması yapılacak. Ancak öyle durumlar var ki, kira geliri alırken kirada yaşayan aileler bile vergi ödemek durumunda kalacak. Örneğin bir evinden kira geliri olup ikinci evin kredisini eşi adına kullanan aileler mağdur olacak. Eşlerden biri kira alırken birlikte yaşanan evin kirasını ise diğer eş ödüyorsa yine vergi ödenmesi gerekecek.

Aslında, yasaya göre, sahibi bulunduğu konutu ya da konutları kiraya verenler, kendileri de başka bir evde veya lojmanda kira ile oturuyorlarsa ödedikleri kirayı tahsil ettikleri kiradan indirebilirler.

Ancak, kira geliri olan evin tapusu örneğin, kadının adına yapılmış ise ve kirayı kendi alıyorsa eşiyle birlikte yaşadığı ikinci eve ödedikleri kirayı, bizzat kendisi ödemiyorsa, bunu gider olarak gösteremeyecek. Kadının yaşadığı evin kirasını ya da kredisinin faizini gider olarak göstermesi için yine ikinci evle ilgili tüm işlemleri kendi adına yaptırmış olması gerekiyor.

Yakınına bedelsiz kiralayan da ödeyecek

Yasaya göre, birinci dereceden akrabalar dışında (eş, anne, çocuk, kardeş) evini yakınına, dostuna bedelsiz olarak kiralayan da vergi ödemek durumunda. Devlet size kira almasanız da emsal kira bedeline göre vergi çıkarıyor. Bu da yıllık emlak vergisi değerinin yüzde 5’i kadar hesaplanıyor.

Bu arada kiraya verilen konut, son 5 yıl içinde alındıysa ciddi bir avantaj var. Buna göre, kira gelirini beyan ederken “gerçek gider” yöntemi tercih edildiğinde, evin satın alma bedelinin yüzde 5’i kira gelirinden düşülebiliyor. 2007’den önce satın alınan evler için bu avantaj söz konusu değil. Kiraya verilen ev, banka kredisi kullanarak satın alındıysa ödenen faizler de kira gelirinden düşürülüyor. Bankadan kredi kullanıldığında, ilk yıllarda daha yüksek tutarda faiz ödendiği için “gerçek gider” yöntemi seçildiğinde, çoğu kez hiç vergi ödenmeyebiliyor. Bu avantajdan, sadece konut kira geliri elde edenler değil, işyeri kira geliri elde edenler de yararlanabiliyor.