Kredide ipotek oyunu

Acil paraya ihtiyacınız oldu. Kredi çekmek için de teminatınız yok. Bankaların da kredi vermede temkinli davrandığı böylesi bir ortam tefecilerin değirmenine su taşıdı. Son oyun ise ‘kredi için ipotek’.

Bu yeni modern tefeciler ya varolan bir mülkünüze ipotek koyup para veriyor ya da size kefil olup kredi almanızı sağlıyor. Ancak yüklü komisyonlar karşılığında. Para bulayım derken büyük risk almayın!

Son dönemde bankalardan kredi almak isteyen firmalar, yüksek faiz ve ek teminat istenmesi gibi nedenlerle zorlanabiliyor.

Bankaların istediği teminatı olmayanlar için ise kredi almak tam anlamıyla imkansız. Ancak hem paraya sıkışmış hem de elinde teminatı olmayanlar kredi almaktan başka çare bulamayınca, soluğu ‘ipotek için vadeli gayrimenkul’ satan firmalar da buluyor.

YÜKLÜ KOMİSYON

Fakat bu firmalara gidenler yüklü komisyonlar ödeyip, bazı sözleşmeler imzalamak zorunda kalıyor. Borcunuzu kapatmak isterken daha büyük bir riskin altına girebilirsiniz.

Son zamanlarda bu yöntem o kadar çok kullanılır oldu ki bu satışı yapan firmalar açıkça SMS göndermekten dahi çekinmiyor. Mesajda ‘kredi için ipotek ihtiyacı olan firmalara vadeli tapu satışı’ yapıldığı belirtiliyor. Bu işle uğraşanların internet siteleri de var.

İKİ FARKLI YÖNTEM

Adeta tefeciliği andıran olayı araştırdığımızda iki farklı yöntem öne çıkıyor. İlki şöyle: Bankalar son dönemde ellerinde fazla gayrimenkul bulunduğu ve bunların değeri düştüğü için teminat olarak gayrimenkule sıcak bakmıyor. Sizin de elinizde sadece gayrimenkul var. Bu durumda, bu firmaların kapısını çalıp elinizdeki gayrimenkulü ipotek ettiriyorsunuz.

KAYBETME RİSKİ VAR

Bu firmalar yasal olmasa da 'banka gibi' kredi veriyor. Örneğin 500 bin lira değerindeki bir gayrimenkulü gösterdiniz ve firma mülke ipotek koyup size para verdi. Bu krediden bir de yüzde 25 civarında komisyon alınıyor. firma 125 bin lirayı kendisine alıp size 375 bin lira veriyor. Ancak vadeler 500 bin lira üzerinden ödeniyor. Taksitleri ödeyemezseniz bu mülkü kaybetme riskiniz var.

KEFİL OLUYORLAR

İkinci sistemde ise daha büyük risk var. Hem paraya sıkışıksınız hem de bankaya teminat olarak gösterecek bir varlığınız yok. Bu durumda firmaların elindeki büyük ticari gayrimenkuller devreye giriyor.

Sistem şöyle işliyor: Bu firmalar size kefil oluyor ve ellerindeki otel, plaza gibi gayrimenkulleri bankaya teminat gösteriyor. Bu gayrimenkullerin değeri yüksek olduğu için kısmi ipotek yapılıyor.

SÖZLEŞME İMZALANIYOR

Örneğin bankadan bu teminata karşılık 1 milyon liralık kredi alındı, siz yine yüzde 25 hatta bazen daha fazla oranlarda komisyon ödüyorsunuz. Burada firma kendi mülkünü ipotek ettirdiği için kendi üzerine de risk alıyor. çünkü taksitleri ödememeniz halinde bu mülk bankanın olacak. İşte bu riski dağıtmak için de size bir sözleşme ya da senet imzalatıyorlar. Eğer taksitleri ödeyemezseniz bu senetler devreye giriyor ve çok daha büyük bir borç sizi bekliyor.

'ACİL KREDİ' DE VERİLİYOR

Bunun bir başka örneği ‘kara liste’ye giren ve bankalardan kredi çekemeyenler için uygulandı. sosyal medya ve metrobüs duraklarındaki el ilanlarında vatandaşlara sicillerinin bozuk olması, sigortalarının olmaması, hacizli olmaları gibi durumlara rağmen istedikleri miktarda kredi çıkartılacağı vaadedildi.

Bu ilanları veren şahıslar, bankalardaki tanıdıkları aracılığıyla kredi alıp, ihtiyaç sahibine veriyor. Ancak çekilen miktarın yüzde 20’sini anında komisyon olarak alıyorlar. Bu komisyon bankanın yıllık ortalama yüzde 20’lik faizi ile birleştiğinde yüzde 40’ı aşan bir maliyet çıkabiliyor.

MELTEM KARA