Cumartesi Postası Küresel ısınma sadece kutup ayısının sorunu değil, senin de sorunun

Küresel ısınma sadece kutup ayısının sorunu değil, senin de sorunun

Paylaş
Küresel ısınma sadece kutup ayısının sorunu değil, senin de sorunun

Küresel ısınma, iklimin değişmesi, hava sıcaklığının mevsim normalinde seyretmemesi hayatımızı olumsuz yönde etkiliyor. Havaların çıldırtan dengesizliğinin nedenlerini Meteoroloji Mühendisi Bünyamin Sürmeli ve Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu’na sorduk.

Alev Gürsoy Cimin

Haberin Devamı

alev.gursoy@posta.com.tr

Neredeyse gün içinde dört mevsimi yaşar olduk. Ne oluyor havaya?

Uzunca bir süredir sıra dışı bir durum yaşıyoruz ve bu durumun değişeceğine dair görünen bir işaret de yok. Dengesizlik, coğrafyamızın ve yakın çevremizin normali haline gelmeye başlıyor. Zira meteorolojik koşullar uç noktalara ilerlediği için yağış alan bir ülke olarak seller görüyoruz, güneşli havaları güçlü olan bir ülke olarak ciddi kuraklıklar yaşamaya başlıyoruz. Dolayısıyla bundan sonra böyle olacak desek belki de yeri. Ama yanlış anlaşılmasın sürekli sel olacak, sürekli dolu olacak demek değil bu ama sıra dışılıklar sürecek.

Hava durumundaki bu dengesizlik daha ne kadar devam edecek?

Bir gün içinde dört mevsim yaşadığımızı söylüyorlar, bu mümkün değil. En azından kar yağmıyor, sıcaklıklar eksi değerlere düşmüyor. “Yazın dolu yağar mı?” diye sorup şaşıranlara da ben şaşırıyorum. Dolu, yazın yağar. Özetle dengeli hava yoktur.

Haberin Devamı

Peki bu dengesizlik daha ne kadar devam edecek?

Yer seviyesinin sıcak, yukarı seviyelerin soğuk olduğu zamanlarda yerdeki sıcak ve nemli hava yükselmeye meyleder. Buna ‘kararsız hava’ denir. Bu tür havalar, gök gürültülü sağanak yağışlara neden olur. Dengesiz denilen bu kararsız havaların, Kasım ayının sonuna kadar devam edeceğini söyleyebiliriz.

Bazı uzmanlar bunu normalleştiriyor ama gün içinde hem fırtınayı hem güneşi görüyoruz.

Gök gürültülü sağanak yağış, kule şeklinde dikey bulutlardan kaynaklanıyor. Bu bulutlar her yeri kaplamaz. Tabanının denk geldiği yerde yağış, tabanının örtmediği yerde güneş olur. Yerden 500 metre yükseklikten 12 bin metreye kadar uzanan bu bulutlar bu aylarda görülür. Görüldüğü zaman da hem yağış hem güneş olur. Çok normal. Normal olmayan halkın, meteorolojik okuryazarlığının çok düşük olması. Sınav yapsak 20 meteoroloji sorusunda insanların cevaplayabileceği net soru sayısı 0,25 bile çıkmaz. İyi bir meteoroloji mühendisi havanın da bir sporcu gibi rekorlar kırdığını bilir. Aşırı hava olayları da, normal bir iklimin normal bir parçasıdır.

Haberin Devamı

Geçtiğimiz günlerde Antalya ve Konya’da kum fırtınası oldu... Bu da mı normaldi?

Kum fırtınaları ülkemizde hep olan olaylardır. Meteorolojide ‘99 Meteoroloji Hadise’ diye bir terim var. Kum fırtınası, bu 99 hadiseden biri. Bu kum fırtınaları eğer trafik kazasına neden olmasaydı onlardan da diğer yüzlercesi gibi hiç haberdar olamayacaktık.

Önümüzdeki yıllarda ne olacak?

Önümüzdeki yıllarda daha sıcak ve kurak bir iklime sahip olacağız; çöl iklimine. Maalesef geçen kış olduğu gibi kış yağışları azalacak, bugünlerde olduğu gibi sıcak aylarda sağanak yağışlar artacak. Kışın kurak, yazın sulak olması çok tehlikeli bir durum. Bu, kıtlık anlamına gelir. Giderek küresel iklim değişikliğinden dolayı bu tür kurak kışlarla daha sık karşılaşacağız.

Biz insanlar bundan nasıl etkileneceğiz?

Beş yıl sonra yıllık su potansiyelimizin tümünü birden kullanmak zorunda kalınca su kıtlığı ve sosyo-ekonomik problemleri daha fazla hissedeceğiz.

DÜNYA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE ALIŞIK İNSANOĞLU DEĞİL

Dünyanın iklimsel geleceğini nasıl görüyorsunuz?

Unutulmamalı, Dünya birçok kez iklim değişimi yaşadı. Buzul çağları gördü, sıcak dönemlerden geçti bu gezegen. Buna alışık olmayan bizleriz, insanlar. Dolayısıyla yaptığımız her gereksiz tüketim, havaların dengesini bozuyor gibi görünse de aslında dönüp dolaşıp bizim dengemizi bozuyor. Hafızalarımızdan çıkartmayalım, üretilen her gıdanın üçte biri daha sofralarımıza gelmeden çöpe gidiyor.

Haberin Devamı

İKLİM DEĞİŞİRKEN BİZ DE DEĞİŞMEK ZORUNDAYIZ

Havaların bu dengesizliği bizi korkutmalı mı?

Korkmak bize ters. “Korkmayız ondan bundan” diye şarkımız bile var. İklim değişirken biz bireyler, belediyeler, sanayiciler, çiftçiler, herkes değişmeli, bilinçlenmeli. İklim değişikliğinin sadece kutup ayısının problemi olmadığını artık anlamalıyız. Özellikle yağmur suyu hasadı konusunda sarnıçlara geri dönmeli, ulusal seferberlik yapmak zorundayız.