Kurtarma 'cinayeti'

Antalya'da sele kapılan ve ağaca tırmanarak yaşam mücadelesi verenleri kurtarmak için giden resmi görevliler, taşkında kullanılacak bot bulamazken, Afet ve Acil Durum İl Müdürü Fevzi Timur, valilikteki görüşmeden çıkışta kendisini bekleyen cipine binip giderken ‘İhmal yok” dedi.

avzi Timur, gazetecilerin ısrarlı soruları üzerine konuya ilişkin açıklamayı valiliğin yapacağını söylemekle yetindi. “Bizde bot var” diyen AKUT Antalya Sorumlusu Yılmaz Sevgül ise kendilerine haber verilmediğini söyledi. Sivil Savunma eski Müdürü Mehmet Çetin ise “Rafting botu pratik çözümdü ama arkadaşlar düşünememişler” dedi. Sivil Savunma'da görevli uzman ve teknisyenlerin ise işe alınırken kendilerinden yüzme bilme şartı da aranmadığı ortaya çıktı.

Antalya'nın Abdurrahmanlar Mevkii'nde dün Mustafa Dolapçı'nın ölümü Ümit Rıza Türktaş'ın da 7 saat ecelle pençeleştikten sonra kurtarıldığı olayın yankıları sürüyor. Kamuoyuna ‘Kurtarma rezaleti' olarak yansıyan ve büyük tepki çeken olayda otomobili sel sularına kapılan Ümit Rıza Türktaş ve Mustafa Dolapçı yakındaki armut ağacına tırmanmış ve saatlerce kurtarılmayı bekledi. Türktaş, Alanya'dan gelen akrabalarının 40 kilometre uzaklıktaki rafting merkezinden getirdikleri botla kurtarıldı ancak Dolapçı'nın cesedi ise tırmandığı ağacın 20 metre uzağındaki bir tarlada bu sabah bulundu. Türktaş ve Dolapçı'nın akrabalarının alkışlı protestosuna neden olan olayın tartışmaları bugün de sürdü.

17 Aralık 2009 tarihinde adı Afet ve Acil Durum İl Müdürlüğü'ne dönüştürülen Sivil Savunma'nın İl Müdürü Fevzi Timur, olaydan hemen sonra yaptığı açıklamada, kurtarmak için bot getirdiklerini ancak denize uygun olan botu da motorunun bir metre aşağıda bulunması nedeniyle sel sularının kapladığı bu bölgede kullanamadıklarını söyledi. Motoru sökemedikleri ve başka da bot olmadığı için başaralı olamadıklarını belirten Fevzi Timur bugün Antalya Valiliği'ne gelerek Vali Aladdin Yüksel'e kurtarma rezaletiyle ilgili bilgi verdi. Yaklaşık 4 saat süren görüşmeden çıkan Timur kapıda bekleyen gazetecilere, “İhmal yok’' dedikten sonra Mitsubishi marka L200 model cipe binerek hızla uzaklaştı. Timur, konuya ilişkin Antalya Valiliği'nin yapacağını söyledi.

TÜRKTAŞ 7 SAATİ HATIRLAMIYOR

Sel sularına kapılan otomobilden çıkıp bir armut ağacına tırmanan ve arkadaşları tarafından 7 saat sonra rafting botuyla kurtarılan 30 yaşındaki Ümit Rıza Türktaş, Alanya'daki evinde şoktan kurtulmaya çalışıyor. Ümit Rıza Türktaş'ın amcasının oğlu, Anavatan Partisi Alanya eski İlçe Başkanı Şevki Türktaş, doktor kontrolünden geçen akrabasının olayın şokundan hala kurtulamadığını söyledi.

Şevki Türktaş, “Ümit Rıza, hayatını kurtaran ağaca nasıl gittiğini ve 7 saat boyunca neler olduğunu hatırlamıyor. Aracı su almaya başladıktan sonra stop etmiş. Su yükselince arkadaşı Mustafa Dolapçı ile birlikte otomobilin üzerine çıkmışlar. Ümit Rıza, otomobil akıntıya kapılınca Dolapçı'ya seslenerek, ‘Montunu ve ayakkabılarını çıkar ve suya atla' diye bağırmış. Bundan sonrasını hatırlamıyor” diye konuştu.

KURTARAN ARKADAŞI ANLATIYOR

Alanya'dan olay yerine gelip Ümit Rıza Türktaş'ı kurtaran akrabalarından Adil Müftüoğlu, ekiplerin kendi canlarını tehlikeye atmaktan korktuklarını söyledi. Müftüoğlu, şöyle dedi:

“Biz görevlilere deneyelim dedik ama başkalarının hayatını tehlikeye atamayacaklarını söylediler. Görüntüler ortada. Hava aydınlanmıştı. Arkadaşlarımızın bot getirmesini bekleyinceye kadar birşeyler yapılabilirdi. Görüntülerden her şey anlaşılıyor. Bu mucize değil. Allah'ın esirgemesi. Tamam, belki gece korkulabilir. Suyun debisi azaldığında suya neden girilmediğine yanıyorum. Kepçe yaklaşıyor diyorlar. O halsiz adamlar kepçeye tutunabilir mi?”

AKUT: BİZDEN YARDIM İSTENMEDİ

AKUT Antalya Birim Sorumlusu Yılmaz Sevgül, kendilerinden yardım istenmediğini açıkladı. AKUT merkezindeki depoda 12 kişilik bot, kürekler ve can yeleklerinin hazır olduğunu belirten Sevgül şunları söyledi;

“AKUT olarak olaydan haberdar edilmedik. Oysa biz sellerde Türkiye'nin en deneyimli ekibiyiz. Bana göre hava püskürtmeli botlar kullanılmalı ama bu Türkiye'de yok. Pervaneli motorlar ise kirli suda hemen stop eder. Çünkü o sularda bir sürü pislik vardır. Sivil Savunma'dakiler pervaneli. İkinci en iyi seçenek rafting botudur. Bizim ekibin yarısı rafting biliyor. Kürek çekmeyi biliyor. Sel durumunda veya akarsuyla boğuşmamız gerekirse, bunu başarabilecek bir ekibiz. Biz tatbikatlarımızı bile coşkulu akarsularda yapıyoruz. Haber verilmiş olsaydı sonuç böyle olmayabilirdi. Kurtulan arkadaşın Alanya'daki arkabaları Köprüçay rafting merkezinden bot getirmiş. 35-40 kilometre ve yol çok virajlı. Bir saat sürüyor. Biz ise olay yerine 20 kilometre mesafedeyiz ve düz yol. 15- 20 dakikada afet bölgesinde olabilirdik."

ESKİ MÜDÜR: DÜŞÜNÜLEMEMİŞ

Geçen yıl emekliye ayrılan ve kurumda 26 yıl görev yapan Sivil Savunma eski İl Müdürü Mehmet Çetin, eskiden direkt bakanlığa bağlı çalıştıklarını daha sonra valilik emrine verildiklerini belirterek dünkü olayı şöyle değerlendirdi:

“Oradaki arkadaşlarımız çok değerli ve iyi niyetli. Bakanlıktan emir geldikçe tatbikat yapardık. Denizde ve karada. Ancak biz daha çok deprem tatbikatı yapardık. Arkadaşlarının rafting botu getirip kurtarması pratik bir çözüm. Sivil Savunma da bunu uygulayabilirdi. Ama düşünülememiş.”

VALİ; KAHRAMANLARA İHTİYAÇ YOK

Antalya Valisi Alaaddin Yüksel ise olayla ilgili bilgi almayı bugün de sürdürdü ve bazı televizyon kanallarının canlı yayınına bağlanarak olayda bir kişinin kurtarıldığını, kimin kurtardığının ise önemli olmadığını söyledi.

Vali Yüksel dün gazetecilerin olayla ilgili ısrarlı sorularına karşılık şunları söylemişti:
“Sel sularına kapılan ve ağaca tutunan bir kişiyi helikopter kurtarmak istedi. Ancak bölgede bulunan elektrik telleri nedeniyle bu başarılamadı. Elimizdeki botlarla da ağacın bulunduğu alana ulaşma olanağı olmadı. Ağaçta kalan kişi, yoldaki trafiğin kesilmesine rağmen geçiş yapmış ve sonrasında sel sularına kapılmıştır. Bu kişi rafting botu sayesinde kurtarıldı. Önemli olan kurtarılması. Burada kahramanlara ihtiyaç yok, sorumlu insanlara ihtiyaç var. Antalya'da hayatın normale dönmesi için çalışmalarımız sürüyor. Türkiye Cumhuriyeti hiçbir şekilde ne bir insanın acı çekmesini ne de gözyaşı dökmesini istemez. Hayatın normale dönmesi için üzerimize düşeni yapacağız.”

YÜZME BİLME ŞARTI YOK

Sivil Savunma Memuru ve Arama ve Kurtarma Teknisyeni olmabilmek için aranan şartlar içinde, yüzme bilme koşulu aranmıyor. Sivil savunma memuru olmak için fakülte veya iki yıllık yüksekokul mezunu olmak, her ikliminde iş görmeye ve her türlü vasıta ile seyahat etmeye herhangi bir engelinin bulunmadığı sağlık kurulu raporu ile belgelenmiş olmak, bakanlık merkez ve taşra teşkilatında en az iki yıl, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında veri hazırlama ve kontrol işletmeni, bilgisayar işletmeni veya teknisyen olarak en az üç yıl çalışmış olmak, başvuru tarihinde 35 yaşından gün almamış olmak ve son üç yıllık sicil notu ortalaması 76 ve üzeri olmak yetiyor.

Arama kurtarma teknisyeni olmak için de endüstri meslek lisesi veya dengi diğer teknik lise mezunları ile meslek yüksekokullarının teknik programlarından mezun olmak şartı aranıyor.

Teknisyenlik için yine her türlü iklim şartlarında özellikle savaşta, afetlerde ve kazalarda, arama, kurtarma, ilkyardım, sosyal yardım ve yangın söndürme çalışmalarında görev yapmaya, her türlü vasıta ile seyahat etmeye herhangi bir engelinin bulunmadığını sağlık kurulu raporu ile belgelemiş olmak gerekiyor.

Teknisyen olabilmek için başvuru tarihinde 30 yaşından gün almamış olmak, en az B sınıfı şoför ehliyeti olmak, erkek olmak ve son üç yıllık sicil notu ortalaması 76 ve üzeri olmak,

ARTIK AFET ACİL OLDU

Sivil Savunma Genel Müdürlüğü, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın kurulmasıyla birlikte kaldırılıp bu teşkilata bağlandı. 17 Aralık 2009 tarihinde faaliyete geçen kurumun bünyesine Sivil Savunma Genel Müdürlüğü'nün dışında Afet İşleri Genel Müdürlüğü de alındı.

Devamı 2. sayfada...

Selde kalanlara öğütler

AFET ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın resmi internet sitesinde selde mahsur kalanlar için, şu ‘pratik bilgiler' veriliyor:

“Evin dışında bulunuyorsanız, hemen yüksek bir yere çıkmalısınız. Su yatağı veya çukur bölgeleri hemen terk etmelisiniz.
Sel bölgesini hemen terk etmelisiniz fakat asla suda karşıdan karşıya geçmeye çalışmamalısınız.
Sel sırasında arabanızdaysanız asla su ile kaplı yoldan gitmeye çalışmamalısınız. (Ani sellerin meydana getirdiği ölümlerin yarısı araba ile ilişkili olduğundan asla sel sularının bulunduğu bölgelerde araba kullanılmamalıdır.)
Arabanızda herhangi bir arıza oluştuysa hemen terk ederek yüksek bir yere çıkmalısınız. (Yollar akan sular tarafından doldurulacağı için eğer arabanız 60 cm yükseklikteki hareket eden suda kalmışsa su onu kaldırıp sürükleyebilecektir.)
Zamanınız varsa dışarı çıkın. Önemli şeyleri farklı bir depoya aktarın.
Sel sularından uzak durun. Çünkü tehlikeli maddeler içerirler.
Hareketli sularda yürüyüş yapmayın. Ayaklarınız zarar görebilir. Mutlaka yürümeniz gerekiyorsa, durgun sularda yürüyün ve önünüzü bir baston yardımı ile kontrol ederek yürüyün.
Elektrik kaynaklarından uzak durun, elektrik çarpabilir.
Yanınıza mutlaka bir pilli radyo alın. (Radyodan alacağınız haber ve talimatlara göre hareket edebilirsiniz)
Bir miktar kuru gıda ve içecek depolayın.
İlk yardım malzemeleri ve ailenizin ihtiyaç duyabileceği veya kullandığı ilaçları bulundurun.
Sel sularının temas ettiği yiyecekleri yemeyin.
Su kaynakları sel nedeni ile kirlenmiş olabilir. Kuyulardan alınan su yetkililerce test edildikten sonra kullanılmalıdır.
Bodrum ve zemin katı sel suları ile doluysa, derece derece pompalayarak (ortalama günde 1/3 oranında) su boşaltın. Böylece hasarın önüne geçebilirsiniz. Çevrenizdeki toprak hala su altındayken bodrum/zemin katındaki su boşaltılırsa duvarlar çökebilir, döşemeler eğrilebilir.
Binaları kontrol etmek için pilli fener kullanın. Ancak binada gaz sızıntısı olduğunu düşünüyorsanız, herhangi bir türde ışık kullanmayın. Işığın kendisi bir patlamanın tehdidi olabilir.
Özellikle geceleri, selin tehlikelerini görmek güçleşeceğinden daha dikkatli olmalısınız.”


Resmi sitede kurtarma yöntemi

AFET ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın resmi sitesinde, selde ve suda boğulmakta olan kişilerin kurtarılmasında yapılacaklar madde madde şöyle sıralandı.

“Yüzme bilen ve bu konuda eğitim görmüş kişilerin görev alması doğru olanıdır. Aksi halde kurtarıcının da boğulabileceği unutulmamalıdır.
Su da boğulmakta olan kişiye sopa, ip ya da ipe bağlı 'Can simidi veya arabaların yedek lâstiği atılarak ulaşılmaya çalışılmalıdır. Suda boğulmakta olan kişinin bu şekilde kolayca ve emin olarak karaya çıkması sağlanabilir.
Kıyıdan 15- 20 metre kadar uzakta boğulmakta olan kişinin kurtarılması için uzun bir çamaşır ipinin ucuna bir torba bağlanmalı, içine suda batmayan bir cisim (mantar vb.) ve torbanın uzağa atılmasını sağlamak amacı ile de bir ağırlık (taş, kurşun vb.) konmalıdır. Ağzı bağlanan torba fırlatılmalı boğulmakta olan kişi bunu tutmalıdır. Kurtarıcı, ipi çekerek kişinin kıyıya doğru gelmesini sağlamalıdır. Bu uygulamaya 'Hayat ipi ile çekerek kurtarma' denir.
Boğulmakta olan kişinin bulunduğu yer karaya uzak ise kurtarıcı yanına 'Can simidi'ni alarak yüzmeli, boğulmakta olan kişinin tutunmasını ve yüzerek karaya çıkmasını sağlamalıdır.
Yalnız olarak kayıkta bulunan ve suya düşen kişi kayık küreğini yakalamalı, koltuk altına alarak kıyıya doğru yüzmeye çalışmalıdır.
İyi yüzme bilen kurtarıcının, boğulmakta olan kişiyi kurtarması halinde, suda boğulan kişiyi yüzü yukarı gelecek şekilde döndürmeli, bileğinden ya da saçından tutarak çekmelidir.
Selde ve suda boğulanların yuttuğu suyun bir kısmı hava yollarını, akciğeri ve hava keseciklerini doldurur ve kişi nefes alamaz. Aynı zamanda akciğerlere giren su kanı eritir. Bu nedenle sudan çıkarılan kişinin öncelikle yuttuğu su çıkarılmalıdır. Bunu sağlamak için iyi yüzme biliniyorsa su içinden çıkarılırken, yoksa çıkarıldıktan sonra sun'i solunum uygulanmalıdır."

Teslime TOSUN- Salim UZUN- Teoman ERİŞ- Özgür YILMAZ/ANTALYA, (DHA)