Merkez'le et kavgası

Kırmızı et fiyatlarına son yıllarda gelen zamların haddi hesabı yok. Merkez Bankası verilerine göre; dana etinin kilosu 2013 sonunda 25 lira seviyesindeyken Aralık 2015 itibarıyla 38 liraya kadar çıktı. Artış yüzde 50’yi aştı. Kasap ve markette 45-50 liranın altında et bulmak zor. Kıymanın kilosu dahi 40 lirayı buluyor. Ete gelecek zammın arkası kesilecek gibi görünmüyor. Et fiyatları vatandaşı olduğu kadar bir türlü enflasyonu frenleyemeyen Merkez Bankası’nı da üzüyor. Dolar karşısında faiz silahını çeken Merkez artan et fiyatlarıyla ilgili hükümete ithalat silahını çekmesi tavsiyesinde bulundu.

ET VE ET ÜRÜNLERİNİN AĞIRLIĞI FAZLA

Çünkü et ve et ürünlerinin gıda fiyatlarındaki ağırlığı fazla. Enflasyon sepetinde gıdanın ağırlığı yüzde 24.25. Gıda sepetinde 128 adet ürün bulunuyor. Bunlar içinde etin ağırlığı yüzde 2. En yüksek ağırlık ise ekmekte: Yüzde 2.6. Geçen hafta ekmeğe gelen yüzde 25 zam da Merkez’in radarında. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, bu iki üründen kaynaklanan enflasyon baskısına dikkat çekti.

BAKAN'DAN DESTEK

Kırmızı et fiyatlarının enflasyonu yükselten olumsuz bir unsur olduğunu belirten Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, “Et fiyatlarını biraz daha disipline edebilmek, tüketicilerin zararını önleyebilmek için o konuyla ilgili ithal iznini vereceğiz. Enflasyonun yüzde 7.5 olması için gayret göstereceğiz” dedi.

ÜRETİCİLER TEPKİLİ

Ancak Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Bülent Tunç, açıklamalara tepki gösterdi. Et ve Süt Kurumu’nun 30 bin ton et ithal etme yetkisi olduğuna dikkat çeken Tunç, “İthal et üreticileri olumsuz etkiler. Üretici zarar ederse hayvan yetiştirmeyi bırakır. Şu anda mal bol, tüketim az. İthal ete ihtiyaç yok. Yaz döneminde ihtiyaç olursa ithal edilir” dedi. Erdem Başçı’nın açıklamasını da hayretle karşılayan Tunç, “Acaba Merkez Bankası Başkanı ömründe hiç hayvan yetiştirmiş mi, maliyetlerden haberi var mı?” diye sordu.

"HEM BESİCİYE HEM SEKTÖRE ZARAR VERİR"

Türkiye Kasaplar, Besiciler, Et ve Et Ürünleri Esnaf ve Sanatkarları Federasyonu Başkan Vekili Osman Yardımcı, et ithalatına karşı olduklarını, bunun hem besiciye hem de sektöre zarar vereceğini bildirdi. Yardımcı, gazetecilere yaptığı açıklamada, Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş'ın et fiyatlarını disipline edebilmek ve tüketicinin zararını önleyebilmek için ithalat izni vereceklerini açıkladığını anımsattı.

Devletin yanlış giden konularda müdahale etme yetkisi bulunduğunu anımsatan Yardımcı, "Dışarıdan ithal et gelirse, hem besiciye hem de sektöre zarar verir. Neden? Hayvanın sakatatı orada kalıyor. Bunlar milli servet" dedi.

"FİYAT KAOSU ÇIKAR"

Yardımcı, Et ve Süt Kurumu'nun denge unsuru olması gerekirken, dışarıdan et getirip kasaplarla rekabet ederek ticaret yapmasının yanlış olduğunu, kurumun ucuz et satması nedeniyle kasaplarla vatandaşın karşı karşıya getirildiğini savundu. Vatandaşın kasaba, "Orada etin kilosu 25 lira, burada niye pahalı" diye serzenişte bulunduğunu ifade eden Yardımcı, "Ama benim verdiğim vergiyi, kirayı, sigortayı vermiyor. Gelen etin zararını da devlet karşılıyor. Ama benim karşılama gücüm yok ki... Devlet, iki evladı olduğu için bir evladını feda ediyor, birini tutuyor. Bu yanlış" diye konuştu.

Yardımcı, devletin et yerine, besi hayvanı ithal etmesi gerektiğini, ancak bununla ilgili de değiştirilmesi gereken düzenlemeler olduğunu ifade etti. İsteyen her firma ya da kişinin yurtdışından besi hayvanı getirebilmesi gerektiğini savunan Yardımcı, "Et ve Süt Kurumu getirecekse de isteyen tüm firmalara versin. Sadece kartelleşmiş firmalar almasın" dedi.