Giriş
Milyonlarca genci ilgilendiriyor: Günlük 108.68 lira ödeme
İşkur'un işbaşı eğitimi sayesinde gençler mesleklerini öğrenirken hem para kazanabiliyor hem de iş sahibi olma konusunda avantaj sahibi olabiliyor.
Aktif işgücü hizmetleri, mesleki eğitim kursları, işbaşı, girişimcilik eğitim programları binlerce gence, kadına iş kapısı açarken, işverenin de nitelikli eleman bulmasını sağlıyor. Gençler meslek öğrenirken harçlığını da çıkarıyor, isteyen Türkiye İş Kurumu aracılığıyla işe yerleşiyor isteyen de işini kuruyor. İstihdam garantili programlarda asgari ücrete kadar varan maddi destek sağlanıyor, sigorta primleri yatırılıyor. İşbaşı eğitimde günde 108.68 lira ödeme yapılıyor, program18-29 yaş için 9 ay, bilişim imalatta 6 ay sürüyor. Sanayide mesleki kurslarına katılanlara 70 lira ödenirken, anneler program süresince çocuk bakım yardımı da alıyor. Özel politika gerektiren grupların işgücü piyasasına girişi ve kalıcı olmasını hedefleyen iş kulübü programları da yaygınlaşıyor.
İşbaşı eğitim programına başvuru şartları nelerdir?
Katılım için 15 yaşını doldurma, Kurum'a kayıtlı işsiz olma, program öncesi son 1 ayda uzun vadeli sigorta kollarına ait primi yatırılmamış olma ve iş, meslek danışmanlığı hizmetlerinden yararlanma koşullarını taşımak gerekiyor. İşverenin birinci, ikinci derece yakını, eşi ve son 3 ayda çalışanı programdan yararlanamıyor. Ortaöğretim, yükseköğretim ve açık öğretim öğrencileri de programa katılabiliyor. Katılım için en yakın İŞKUR il müdürlüğü, hizmet merkezine giderek başvuruda bulunulabilir.
Program süresi ne kadar, faydaları neler?
Program; mesleki deneyim, iş tecrübesi olmayanlara deneyim kazandırarak istihdamlarını sağladığı gibi işverenin de bulmakta zorlandığı nitelikli işgücü ihtiyacını karşılıyor. İş eğitim programı; bilişim, imalat sektöründeki işyeri ve mesleklerde en fazla 6 a y, diğer sektörlerde en fazla 3 ay, muhabirlikle ilgili mesleklerde en fazla 9 ay olarak uygulanıyor. Siber güvenlik, bulut bilişim, oyun geliştirme gibi alanlarda düzenlenen eğitimlere katılan gençler için 9 aylık program uygulanıyor.
Program sonrasında istihdam süreleri ve oranları nedir, yeniden yararlanmak mümkün mü?
Program sonunda katılımcıların en az yüzde 50'si 60 günden az olmamak üzere en az program süresi kadar istihdam edilir. İki yıl içerisinde 320 fiili günü geçmemek ve iki program arasında 3 aylık bekleme süresine uymak şartıyla programdan tekrar yararlanabiliyor. Kabul edilebilir mazereti olan katılımcılara, işveren ya da işveren vekili tarafından, programın onda birlik süresini aşmamak üzere mazeret izni verilebilir. Ayrıca doktor raporu ile tevsik edilebilen en fazla beş günlük sağlık izni kullanılabilir.
İşveren açısından programdan yararlanma koşulları neler, istihdam yükümlülüğünü yerine getirmezsem ne tür yaptırımlar uygulanır?
Program en az 2 sigortalı çalışanı bulunan ve Kurum'a kayıtlı olan tüm işyerlerinde uygulanabilir. Kamu kurumu olmayan tüm işverenler programa başvuru yapabilir. İşveren tarafından yüzde 50 istihdam taahhüdü verilmesi koşuluyla işverenin toplam sigortalı çalışan sayısının yüzde 30'una kadar kontenjan kullanılabilir. İstihdam yükümlülüğü program süresinin dörtte biri sonunda programa devam eden katılımcıların yüzde 50'si üzerinden hesaplanır. Program süresi 60 günden az olanlar için en az 60 gün, diğer programlarda ise program süresi kadar katılımcının işveren tarafından istihdam edilmesi gerekiyor. İstihdam yükümlülüğü yerine getirilmediğinde varsa işyeriniz ile devam eden programlar sonlandırılır.
Mesleki eğitim kursu nedir, süresi ne kadar, işsizlik ödeneği alanlar, öğrenciler yararlanabilir mi?
Bu kurslar, İŞKUR'a kayıtlı herhangi bir mesleği olmayan, iş bulamayan veya mesleğinde yeterli olamayan işsizlerin niteliklerini geliştirerek istihdam edilebilirliklerini artırmak amacıyla düzenleniyor. Kurslar işverenlerden veya işgücü piyasasından gelen taleplere bağlı olarak açılıyor. Kurs süresi en fazla 160 gün olarak uygulanıyor. İşsizlik ödeneği alanlar, yükseköğretim ve açık öğretimdeki öğrenciler de kurslara katılabilirler.
Program süresince hangi ödemeler yapılmaktadır, sigortam karşılanır mı?
Katılımcılara günlük 108.68 lira (öğrenciler için 81.51 lira, işsizlik ödeneği alanlar için 54.34 lira) zaruri gider (cep harçlığı) ödemesi İŞKUR tarafından yapılıyor. Program süresince genel sağlık sigortası, meslek hastalıklarına ilişkin sigorta primleri Kurum tarafından karşılanıyor.
Girişimcilik programdan yararlanma şartları nelerdir?
İŞKUR'a kayıtlı olan ve 18 yaşını tamamlayan kendi işini kurmak veya işini geliştirmek isteyen herkes, daha önce bu programın aynı modülüne katılmamış olmak ve iş ve meslek danışmanının uygun görüşünü almak şartı ile bu programdan yararlanabiliyor.
Mesleki eğitim kursu sonunda kursiyerler istihdam edilir mi?
Kurslar istihdam garantili ve istihdam garantisiz olarak düzenleniyor. İstihdam garantili olanlar da, kursiyerlerin en az yüzde 50'si, kurs sınav sonucunun açıklandığı tarihten itibaren en geç 30 gün içinde işe başlatılmak şartı ile 120 günden az olmamak üzere en az fiili kurs günü kadar istihdam edilir. Mesleki yeterlilik belgesi verilebilen mesleklerde açılan kurslarda MYK tarafından belirlenmiş mevzuat çerçevesinde sınav yapılır. Sınav sonrasında başarılı olanlara mesleki yeterlilik belgesi verilir.
Çalışan kişilere yönelik mesleki eğitim hizmeti sunulmakta mıdır?
Çalışan kişi, mesleki bilgi ve becerilerini geliştirmek ve yeni teknolojilere uyum sağlamak amacıyla çalıştığı işyerinde mesleki eğitim kursu düzenleniyor ise bu eğitimlere de katılabilir. Eğitim sürecinde eğitime katılan kursiyerlere herhangi bir ücret ödenmiyor.
Mesleki eğitim kursuna başvuru şartları neler, hangi mesleklerde düzenleniyor?
Yetiştirilecekleri mesleğe uygun özelliklere sahip olmak, Kurum'a kayıtlı işsiz olmak, 15 yaşını tamamlamış olmak, işverenin aradığı özel şartları taşımak, iş ve meslek danışmanlığı hizmetlerinden yararlanmış olmak ve emekli olmamak gerekiyor.
En az yüzde 50 istihdam garantili kurslarda 45 lira, sanayi mesleğinde ise 70 lira, uçak bakım teknisyeni mesleğinde düzenlendiyse 75 lira ödeme yapılıyor.
İstihdam garantisiz kurslarda her halükarda 35 lira, geleneksel meslek kapsamında açılan mesleki eğitim kurslarından ise kursiyerlere her halükarda 45 lira ödeniyor.
Genel sağlık sigortası primi, iş kazası meslek hastalığı primi ödeniyor. İnternetten ön başvuru yapılabilir.
Hazal Ateş - Sabah