Giriş
Minyatür tavuk İspenç yerli ırk olarak tescillenecek
Türkiye’nin, Denizli ve Gerze’den sonra üçüncü yerli tavuk ırkı olarak tescillenmesi plalanan "İspenç ırkı" için yapılan bilimsel çalışmalar tamamlandı.
Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü Doktor Öğretim Üyesi Demir Özdemir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Tarım ve Orman Bakanlığınca ispenç tavuğunun yerli ırk olarak tescillenmesi amacıyla üç yıldan bu yana sürdürdükleri bilimsel çalışmaları tamamladıklarını söyledi. Mersin’in Mut ilçesinde yer alan Dağpazarı Kilisesi’nin tavanlarında da ispenç tavuklarına ait figürlerin yer aldığını ifade eden Özdemir, yerli ırk olarak tescillenmesi için yurt içinde çeşitli çalıştaylar ve paneller düzenlediklerini belirtti.
Türkiye’nin uluslarası geçerliliği olan iki yerli tavuk ırkına sahip olduğunu hatırlatan Özdemir, "Avrupalılar küçücük bir bölgede 15-20 tane bize ait tavuk ırkı var diyebiliyorlar ancak Türkiye’de şu ana kadar tescil edilmiş iki tane ırk var" diye konuştu.
Özdemir, 12 ilde yaşamını sürdüren ispenç ırkı üzerinde bilimsel çalışmalarda bulunduklarını vurgulayarak, her bir tavukta yapılan 40’a yakın değer ölçümünü tanımladıklarını kaydetti. İspenç ırkının köken olarak tespiti için laboratuvar ortamında DNA testleri yaptıklarını dile getiren Özdemir, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Hayvanların gerçekten bize has genetik yapısı mı var yoksa Avrupa’dan mı geliyor diye Belçika tavuk ırklarından da örnekler alarak karşılaştırdık. Henüz sonuçlanmayan laboratuvar araştırmasının ön raporu ırkın bize ait izole bir ırk olduğu yönündedir. Tescil başvurusu yapabilmemiz ve bir ırka ’özgün’ diyebilmemiz için diğer ırklardan farklılığını en az iki bilimsel çalışmayla ispatlamanız gerekiyor. Şu an bu elimizde mevcut ancak genetik çalışmanın sonucunu da eklemek ve elimizi daha da güçlendirerek bunu ispatlamak niyetindeyiz. Bu konuda en fazla 1 ay içinde başvuru tamamlanır diye düşünüyoruz. Amacımız Avrupa’ya bu ırk bizim demektir. "
İspenç ırkı hakkında
Halk arasında "cin tavuğu" olarak da bilinen ispenç ırkı, gül ibik şekli, yüzdeki tam sakal tüyleri, bol paça tüyleri gibi kendine has özellikleriyle, Avrupa’daki ırklarından kolayca ayırt edilebiliyor.
İspençler, vücut yapısının küçük ve gösterişli kısa bacak uzunluğunun yanı sıra diğer tavuklarda dört olan her bir ayak parmak sayısının beş olmasından dolayı yetiştiriciler arasında "minyatür tavuk" olarak da biliniyor. Uzmanların yaptığı araştırmalar sonucunda, bakıcısına günlük 65 gram yem tüketimiyle maliyet ve yıllık 200 yumurta üretimiyle büyük avantaj sağlayan ortalama 700 gram ağırlığındaki ispençlerin, daha çok Marmara ve Ege bölgelerinde, beyaz, siyah, sarı karyağdı, siyah karyağdı ve al renklerinde, yaşamlarını sürdürdüklerine rastlandı.
AA