Giriş
Dizden gelen bu sese dikkat!
Ön çapraz bağ dizde stabiliteyi sağlayan en önemli dört bağdan biri olup en çok yaralanan bağ. Yaralanma mekanizması özellikle dizin dönmesi ile oluşuyor. Kişinin ayağının yerde sabit kalıp dizin üzerinden vücudun dönmesi, ön çapraz bağın gerilerek kopmasına neden oluyor. Hastalar travma esnasında dizinden "tak" diye bir kopma sesi duyduklarını ifade ediyor. Ancak bu sesin mutlaka dikkate alınması gerekiyor!
Ön çapraz bağ yırtığı en sık karşılaşılan diz yaralanmalarındandır. Genellikle sporcularda görülen bu problem özellikle bilinçsiz bir şekilde spor yapan kişilerde meydana gelebilir. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op.Dr.Hilmi Karadeniz konu hakkında önemli bilgiler verdi.
Ön çapraz bağ dizde stabiliteyi sağlayan en önemli dört bağdan biri olup en çok yaralanan bağdır.Yaralanma mekanizması özellikle dizin dönmesi ile oluşur. Kişinin ayağı yerde sabit kalıp dizin üzerinden vücudun dönmesi, ön çapraz bağın gerilerek kopmasına neden olur.
Hastalar travma esnasında dizinden ‘’tak’’ diye bir kopma sesi duyduklarını ifade ederler. Ön çapraz bağ yırtılması tedavi edilmezse dizde tekrarlayan dönmeler, ciddi kıkırdak ve bağ hasarları meydana gelebilir. Ayrıca ilerleyen yaşlarda da diz kireçlenmesi ortaya çıkabilir.
HASTALARDA TRAVMA SONRASI NE OLUR?
Diz içinde yaygın ağrı ve aktiviteye devam edememe, yaralanmanın şiddetine göre şişlik, koşamama, durma ve dönme hareketlerinde zorlanma, güvensizlik hissi ile birlikte dizde boşalma hissi hastalarda travma sonrası en sık görülen belirtilerdir.
Ön çapraz bağ yırtığının tanısı, yaralanma oluş şeklinin ayrıntılı olarak anlatılması ile başlar. Bunu dikkatli bir muayene izler. Tanı aracı olarak Manyetik rezonans (MRI) ön çapraz bağ yırtığına eşlik edebilecek menisküs yırtıkları, yan bağ yırtıkları, kıkırdak yaralanmaları ve kemik ödemlerinin görüntülenebilmesi için istenebilir.
ÖN ÇAPRAZ BAĞ YIRTIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Ön çapraz bağ yırtığı kendi kendine iyileşebilen bir bağ değildir. O yüzden tedavi edilmediği takdirde kompleks menisküs yırtıkları, kıkırdak dokularında kalıcı hasar ve artroz dediğimiz dejeneratif diz hastalıklarına sebep olur. Bu hasarlar oluşursa hastanın daha ağır ve komplike ameliyat geçirmesine neden olur.
İleri yaşta olup sportif beklentisi olmayan, dizinde emniyetsizlik ve boşalma hissi olmayan ve dizini rahat kullanabilen hastalarda cerrahi uygulanmayabilir.
Aktif yaşam stiline sahip bireylerde dizin dejeneratif hastalıklara ilerlemesini engellemek için ön çapraz bağ yaralanmalarının tedavisi cerrahidir.
ARTROSKOPİK CERRAHİ TEDAVİSİ
Ön çapraz bağ yırtığına eşlik etmiş dejeneratif bir dizi olan hastada bile açık cerrahiye gerek duyulmadan tecrübeli hekimlerce kapalı olarak uygulanan ve ortalama 1 saat süren artroskopik cerrahi tedavi yöntemidir.
Yaygın uygulanan bu konforlu metot kopmuş olan ön çapraz bağın gret ile yeni ön çapraz bağ olarak yerine konmasıdır.Kullanılacak greft tercihen hastanın kendisinden alınır. Kadavradan alınan bağlar ya da sentetik malzemelerde greft olarak kullanılabilir.
ARTROSKOPİK CERRAHİNİN AVANTAJLARI
Op. Dr. Hilmi Karadeniz, artroskopik cerrahinin avantajlarını şu şekilde sıralıyor: ''Daha hızlı iyileşme süresi, işlemden sonra daha az ağrı, daha az doku hasarı, daha az dikiş, hastanede daha az kalım süresi, ameliyat kapalı olarak gerçekleştirildiğinden açık cerrahiye göre daha düşük enfeksiyon riski, sadece hasta olan dokulara müdahale edilmesine olanak sağlaması ve Artroskopik cerrahide kesi yapılmadığı için iz kalabilecek kabarık kötü görüntünün olmaması hasta için konfor sağlıyor."