Giriş
Ağrılı âdetlere dikkat! Üreme çağındaki her 10 kadından 1'inin sorunu endometriozis kendini ağrıyla belli ediyor
En sık yumurtalıklarda, tüplerde ve bağırsak duvarında gözlenen çikolata kistlerinde bu hücrelerin olması gerektiği yerden başka bir yerde büyümesine bağlı olarak hastalarda bazı belirtiler ortaya çıkıyor. Bu belirtilerin başında ağrı geliyor. Kadınlar özellikle âdet dönemlerinde kasık bölgesinde yüksek düzeyde ağrı hissedebiliyor. Çikolata kistinin bir diğer belirtisi ise ağrılı cinsel ilişki. Hastalar aynı zamanda idrar yaparken veya dışkılama sırasında da ağrı hissediyor. Üreme çağındaki her 10 kadından 1'inde görülen endometriozis (çikolata kisti) probleminin en önemli sıkıntılarından biri de bebek sahibi olmayı engelleyebilmesi... Üstelik bu oran dikkat çekici ölçüde... İşte endometriozis hakkında hastaların en çok merak ettikleri...
Endometrium adı verilen ve rahim iç duvarındaki dokunun rahim dışında büyümesi ile oluşan bir hastalık olan endometriosis, halk arasında bilinen yaygın ismiyle çikolota kisti hakkında bilgi veren Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Emre Özgü; üreme çağındaki kadınların yüzde 10 kadarında endometriozis görülebildiğini belirtti.
”En sık yumurtalıklar, tüpler, bağırsak duvarında gözlenirler. Bu hücrelerin olması gerektiği yerden başka bir yerde büyümesine bağlı olarak hastalarda belirtiler ortaya çıkar. En sık gözlenen belirti ağrıdır. Ağrı özellikle âdet döneminde kasık bölgesinde gözlenebilir, cinsel ilişki sırasında, idrar yaparken ya da dışkılama esnasında ağrı oluşabilir” dedi.
Hastaların yüzde 40’ında infertilite (kısırlık) gözleniyor
Bir diğer önemli belirtinin ise çocuk sahibi olmada zorluk olduğunu söyleyen Doç. Dr. Emre Özgü ”Rahim dışına yerleşmiş dokunun yarattığı yapışıklıklar hem ağrıya sebep olurken hem de tüplerde ve yumurtalıklarda yarattığı hastalar çocuk sahibi olma kapasitesinde azalmaya yol açabilmektedir. Endometriosis tanısı almış hastaların yüzde 30-40 kadarında kısırlık gözlenir” açıklamasında bulunuyor.
EN ÖNEMLİ BELİRTİ AĞRILI ÂDET
Çikolata kistinin tedavisinde erken tanının önemi büyük. Doç. Dr. Emre Özgü, çikolata kisti tanısı için kadınların özellikle dikkat etmesi gereken belirtileri şu şekilde açıklıyor:
Endometriosis hastalığının tanısı, öncelikle şüphelenmek ile başlar. Özellikle âdet döneminde ya da cinsel ilişki sırasında oluşan ağrılar normal olarak değerlendirilmemeli, mutlaka konu ile ilgili uzman bir hekim tarafından kontrol edilmelidir. Bu sayede erken tanı ve müdahale ile hastalık ilerlemeden kontrol altına alınabilir. Endometriosis hastalarında en sık görülen belirti ağrılı âdetlerdir.
Hatalığın kesin tanısı ile ilgili konuşan Doç. Dr. Özgü ”Âdet ağrılarını normal kabul ederek kontrol ettirmemek hastalığın tanısında gecikmeye yol açabilir." diyo. Ancak hastalığın kesin tanısı, cerrahi sırasında mevcut lezyonların görülüp patolojik olarak incelenmesi ile koyulabiliyor.
Tipik şikayetlerle başvuran hastaların yapılan muayenesi ve ultrasonografik değerlendirmesinde özellikle endometrioma ile uyumlu bulgu ve görüntüler uzmanı tanıya yaklaştırıyor.
Endometriozis hastalığının yumurtalıklara yerleşmesi ve orada kistler oluşturması durumuna endometrioma, yani çikolata kisti adı veriliyor. Çikolata kisti terimi, adını kistin kahverengi, kıvamlı ve yapışkan içeriğinden alıyor.
ÇİKOLATA KİSTİ TEDAVİSİNDE İLK ADIM AĞRILARI AZALTMAK
Endometriosis hastalığının tedavisi medikal (ilaç) ve cerrahi tedavi olarak iki ana gruba ayrılıyor ve Doç. Dr. Emre Özgü, tedavinin kişiye özel olduğunun altını çiziyor.
Her endometriozis hastasının şikayeti, tedaviden beklentisi, çocuk isteme durumu, ağrı şiddeti aynı olmadığından endometriozis hastalığında kişiye özel tedavi planlaması önemlidir.
ÇİKOLATA KİSTİNİN TEDAVİ AŞAMALARI
Tedavide amacın öncelikle hastanın ağrı şikayetini azaltmak olması gerektiğini; bu amaçla hormonal ya da hormonal olmayan birçok tedavi kullanılabileceğini söyleyen Doç. Dr. Emre Özgü ”İlaç tedavisinden yeterli cevabı alamayan ya da ilaç tedavisinin fayda edemeyeceği ileri evre endometriosisi bulunan hastalarda ise cerrahi tedavi seçeneği bulunuyor” açıklamasında bulunuyor ve cerrahi tedavi ile ilgili bilgileri vererek sözlerini sonlandırıyor:
"Cerrahi tedavide esas amaç; oluşmuş yapışıklıkların açılıp normal hale getirilmesi ve mümkünse hastalığın tekrarı ihtimalini azaltmak için tüm endometriosis odaklarının ortadan kaldırılması olmalıdır.
Ameliyat şekli olarak laparoskopik (kapalı) yöntemin seçilmesi ameliyat başarısını arttırırken, hastalığın tekrarı ihtimalini azaltır.
Çocuk sahibi olamama şikayetleri ile başvuran endometriosis hastalarında ise cerrahi sonrası yardımcı üreme tekniklerinin kullanılması ile çocuk sahibi olabilme şansı sağlanabilir."