Giriş
Bu hatalar ciltteki egzamayı azdırıyor! İşte egzama hastalarının uyması gereken kurallar...
Aralarında stres de olmak üzere pek çok nedene bağlı olarak ortaya çıkan egzama, cildi kurutarak kaşıntıya ve su kabarcıklarına yol açabiliyor. Kış aylarında nem oranının düşmesi ve soğuk hava nedeniyle daha sık görülen egzamanın tedavi edebilmesi için sorunun kaynağının belirlenmesi önem taşıyor. Egzamanın oluşmaması için bazı pratik önlemlerin de alınması gerekiyor. İşte egzama belirtileri ve egzama oluşumuna karşı alabileceğiniz önlemler...
Tıbbi adı “dermatit” olan egzama cildi kurutan, kaşıntı ve kabarcıklarla kendini belli eden bir deri hastalığı. Dermatoloji Uzmanı Dr. Ayşe Gökçe Tümtürk, egzamanın toplumda çok sık görüldüğünü, çok farklı tipleri olduğunu ve birden fazla sebebe bağlı olarak görülebildiğini belirtiyor.
Dr. Tümtürk'ün verdiği bilgilere göre egzamanın en önemli nedenleri alerjik reaksiyon, ciltteki kuruluk ve stres. Ayrıca uygun olmayan sabunların kullanılması, ortamdaki toz ve bazı kimyasalların deriyle teması egzamaya neden olabiliyor. Ancak egzamanın kesin nedeni tam olarak bilinmiyor ve egzama oluşumunda bünyesel uygunluğun da etkisi olduğu düşünülülüyor.
Egzama en çok ev kadınları, kuaförler, temizlik işiyle uğraşanlar ile meslekleri gereği ciltleri kimyasallara maruz kalan kişilerde daha çok görülüyor.
Egzamanın 5 önemli belirtisi
Egzama eller, ayaklar, bacaklar ve saç diplerinde; kızarıklık, kaşıntı, pullanma, yanma hissi gibi belirtilerle ortaya çıkıyor.
Derideki kuruluk ilk belirtileri arasında. Egzamalı bölge kaşındıkça tablo daha da ağırlaşıyor. Belirtilerin birbirini takip etmesi kaşımaya bağlı olarak devam ediyor ve bu kısırdöngü nedeniyle şikayetler yenileniyor.
- Vücudun çeşitli yerlerinde orta çıkan kızarıklıklar
- Cildin kuruması nedeniyle belirginleşen kaşıntı
- Bölgenin özellikle geceleri kaşınması sonucunda cildin gerginleşerek çatlaması
- Zamanla ortaya çıkan küçük ve içi sıvı dolu kabarcıklar
- Ciltte başlayan döküntüler ve kabuklar
EGZAMANIN TEŞHİSİ İÇİN YAMA TESTİ NASIL YAPILIR?
Egzamanın teşhisi dermatoloji hekimlerinin fiziki muayenesiyle konulabiliyor. Tanıyı netleştirebilmek için patch adı verilen yama testi yapılıyor.
EGZAMA İÇİN PATCH (YAMA TESTİ) NASIL YAPILIR?
- Patch (yama) testinde şüpheli hastaların sırtına alerjen maddelerin düşük konsantrasyonları yapıştırılıyor. 48 ile 72 saat arasında deriyle temas eden alerjen maddelere cildin verdiği tepki ölçülüyor.
- Test süresince kişinin duş almaması ve terlemeye neden olabilecek aktiviteleri yapmaması gerekiyor.
- Bu dönemde ayrıca alerji ilaçlarının kullanılmaması gerekiyor, aksi durumda test negatif çıkıyor.
- Bu sürenin sonunda test yapılan bölgede kızarıklık, kabarma ve sulanma varsa sürülen maddenin alerjik etkisi olduğu ortaya çıkartılıyor.
Risk faktörlerinden kaçınmak önemli
Kesin bir tedavisi olmayan egzamanın tedavisinde temel olan bu soruna neden olan etkenlerden uzak durmak.
Bu nedenle cildin hangi maddeye karşı reaksiyon geliştirdiğinin mutlaka belirlenmesi gerekiyor. Böylece kaynağa yönelik tedavinin ilk adımı atılıyor.
Tedavide kortizon dışı bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar, cildi rahatlatan pansumanlar ve lokal kortikosteroidli pomadlar kullanılabiliyor.
Nötral sabunlar, bariyer kremleri, nemlendiriciler ve egzama şampuanları da kişinin rahatlamasına yardımcı oluyor.
Peki egzama sorunu nedeniyle sürekli cildinde kuruluk, kaşıntı hissedenler egzamaya karşı ne tür önlemler almalı, ciltlerini yatıştırabilmek için günlük hayatlarında nelere dikkat etmeli? Dermatoloji Uzmanı Dr. Ayşe Gökçe Tümtürk, egzama problemi olanların dikkat etmesi gerekenleri şu şekilde sıralıyor:
EGZAMA SORUNUNA KARŞI BUNLARA DİKKAT!
- Egzamaya aday olan kişilerin bulundukları ortam yeterli nem ve ısı oranına sahip olmalı.
- Bulunulan ortamlar sık sık havalandırılmalı.
- Duş alma sıklığı mevsime göre ayarlanmalı, her gün banyo yapılmamalı.
- Ayrıca banyo yaparken, duş alırken cildi tahriş edecek kese ve lifler kullanılmamalı, su kesinlikle çok sıcak olmamalı.
- Banyodan çıktıktan sonra 3 dakika içinde deriye yağlı nemlendirici losyonlar veya yağlı kremler uygulayın. Yumuşak bir havluyla cildi tahriş etmeden kurulanın.
- Duşta ve günlük el-yüz yıkamada nötr sabunlar kullanılmalı. Çok parfümlü sabunlardan, temizleyicilerden uzak durulmalı.
- Bağışıklık sistemini destekleyen gıdalar tüketilmeli ve düzenli spor yapılmalı..
- Egzamaya neden olan alerjenin mutlaka kullanılması gerekiyorsa, teması engelleyen eldivenler kullanılmalı.
- İçinde toz barındıran halı ve battaniye gibi eşyalar uyuma saatlerinde yatak odasında bulundurulmamalı.
- Günlük olarak yeterli miktarda su içilmeli.
AYRICA...
Dermatoloji Uzmanı Dr. Özlem Albayrak da, günlük hayatımızda kıyafet seçiminden alışverişe kadar bazı kurallara dikkat ederek egzama sorunumuzun azaltırmasına yardımcı olabilecek önlemleri şu şekilde sıralıyor:
- Renksiz, pamuklu ve dar olmayan giysiler tercih edin. Terleme, atopik dermatitin alevlenmesine neden olabilir. Bu nedenle aşırı kalın kıyafetler giymeyin.
- Yünlü, kaba dokulu yastık, yorgan örtüsü, battaniye kullanmayın.
- Yeni giysileri kullanmadan önce yıkayıp etiketlerini kesin.
- Giysilerinizi yıkarken çok parfümlü deterjanlar ve yumuşatıcılar kullanmayın. Çamaşırları yıkamak için hipoalerjenik (daha az alerjen madde barındıran) özellikteki deterjanları tercih edin. Deterjan veya sabun tozunu az miktarda kullanmaya özen gösterin. Çamaşırların iyi durulanmasına dikkat edin, yumuşatıcı kullanmayın.
- Kaşınmaya karşı tırnaklarınızı kısa ve düz kesin. Tırnakla kaşıma derinin tahriş olmasına, bu da enfeksiyon gelişimine yol açabilir.
- Günde en az 2 kez nemlendirici sürün. Nemlendirici seçiminde parfümsüz ve boyasız ürünleri tercih edin. Parfüm, kozmetik ürünler, alkol içeren cilt ürünleri şikayetleri artırabilir, dikkatli olun.
- Sıcak havalarda aşırı terleme kaşıntıyı ve hastalığı alevlendirebilir. Aşırı güneşe maruz kalmak, çok sıcak ortamda bulunmak, ağır egzersiz yapmak gibi terlemeyi artırıcı etkenlerden uzak durun. Terlediyseniz mutlaka cildinizi en kısa sürede terden arındırın.
- Egzamanızı alevlendiren etkenleri biliyorsanız (toz, ağaç ve çiçek tozları, hayvan tüyü, belirli gıdalar gibi) bunlarla temastan kaçının.
- Toza veya ev tozu akarlarına karşı alerjiniz varsa yastık ve yorganlarınızda koruyucu örtü kullanın. Yatak örtülerinizi sık sık sıcak suyla yıkayın. Ev tozu akarlarını azaltmak için emiş gücü yüksek elektrik süpürgeleri kullanın.
- Besinleri iyi pişirin, pişmemiş gıdalar alerjik belirtiler ortaya çıkarabilir.
- Anne sütü bebekte alerjik hastalık riskini azaltır. Bebeğinizi anne sütüyle besleyin.
- Çocukları tüylü oyuncaklardan uzak tutun. Parmak ve hamur boyaları şikayetleri artırabildiği için dikkatli olun.