Giriş
Cinsel isteksizliğin nedeni kronik pelvik ağrı sendromu olabilir
Zaman zaman birçok kadının karşı karşıya kaldığı sorunlardan biri olan kronik pelvik ağrı sendromu, iş hayatını etkilediği gibi cinsel problemlere de neden olabilir. Uzun süre oturduğunuzda, idrar yaparken veya cinsel ilişki sırasında şiddetli ağrı yaşamak en önemli belirtilerindendir. Peki, kronik pelvik ağrı sendromu nedir? Nasıl tedavi edilir?
Kronik pelvik ağrı sendromunun kadınların iş hayatının yanı sıra cinsel hayatını da olumsuz etkileyebileceğini söyleyen Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Cihan Comba, “Bazı hastalar cinsel ilişki sırasında, idrar yaparken ve uzun süre oturduklarında şiddetli ağrılar yaşayabilir” dedi.
Kronik pelvik (alt karın bölgesi) ağrı sendromunun, kadınlarda göbek deliğinin altındaki ve kalçalarının arasındaki bölgede 6 ay veya daha uzun süren ağrı olarak tanımlayan Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Cihan Comba, “Kronik pelvik ağrı kendi başına bir durum olabilir, birden fazla nedeni olabilir ya da başka bir hastalığın belirtisi olabilir. Kronik pelvik ağrısı başka bir tıbbi sorundan kaynaklanıyorsa, bu sorunu tedavi etmek, ağrıyı gidermek için yeterli olabilir. Ancak çoğu durumda kronik pelvik ağrı için tek bir neden saptamak mümkün değildir. Bu durumda tedavinin amacı, ağrıyı ve diğer semptomları azaltmak ve yaşam kalitesini yükseltmektir” diye konuştu.
BU BELİRTİLERE DİKKAT
Kronik pelvik ağrı sendromunda ağrının yerinin tek bir noktada olmayabileceğini, tüm pelvik bölgesinin ağrıyabileceğine dikkat çeken Doç. Dr. Comba, hastalığın belirtilerini şöyle sıraladı:
“Şiddetli ve sabit ağrı, gelen ve giden ağrı (aralıklı), donuk ağrı, keskin ağrılar veya kramplar ve pelvisin derinliklerinde basınç veya ağırlık.”
Doç. Dr. Cihan Comba, yaygın görülen belirtiler dışında bazı hastaların cinsel ilişki sırasında ağrı, bağırsak hareketi veya idrar yaparken ağrı ve uzun süre oturduklarında da ağrı yaşayabildiklerini dile getirdi.
UZUN SÜRE AYAKTA KALINCA AĞRILAR ARTABİLİR
Rahatsızlığın uzun süre ayakta kaldıktan sonra yoğunlaşabileceği ve yatınca rahatlayabileceğini vurgulayan Doç. Dr. Comba, “Ağrı hafif ve rahatsız edici olabilir veya o kadar şiddetli olabilir ki, iş hayatınızı etkileyebilir, uyuyamaz ve egzersiz yapamazsınız” açıklamasında bulundu.
GÜNLÜK HAYATI BOZUYORSA DOKTORA GİDİLMELİ
Genel olarak pelvik ağrı günlük hayatı bozuyor veya semptomlar kötüleşiyorsa doktora gidilmesi gerektiğinin altını çizen Doç. Dr. Comba, “Kronik pelvik ağrı, birden fazla nedeni olabilen karmaşık bir durumdur. Ağrı birkaç tıbbi durumun sonucu olabilir. Örneğin, bir kadında her ikisi de kronik pelvik ağrıya katkıda bulunan endometriozis ve interstisyel sistit olabilir” dedi.
ARKASINDA FARKLI HASTALIKLAR YATABİLİR
Doç. Dr. Comba, hangi hastalıkların bu ağrıya sebep olabileceğini şöyle anlattı:
“Endometriosis: Endometriozis, rahim iç tabakası dokusunun rahmin dışında büyüdüğü bir durumdur. Bu doku birikintileri, tıpkı rahim iç tabakasının yaptığı gibi, hormon seviyeleriniz yükselip düştükçe her ay kalınlaşma, parçalanma ve kanama gibi adet döngünüze yanıt verir. Rahminizin dışında gerçekleştiği için kan ve doku vajinanızdan vücudunuzdan çıkamaz. Dolayısıyla, ağrılı kistlere ve fibröz yara dokusu bantlarına (yapışmalara) yol açabilir.
"Kas-iskelet sistemi sorunları: Kemiklerinizi, eklemlerinizi ve bağ dokularınızı (kas-iskelet sistemi) etkileyen koşullar (fibromiyalji, pelvik taban kas gerginliği, kasık ekleminin iltihabı veya fıtık gibi) tekrarlayan pelvik ağrıya neden olabilir.
"Kronik pelvik inflamatuar hastalık: Bu, genellikle cinsel yolla bulaşan uzun süreli bir enfeksiyon, genital organlarınızı içeren enflamasyona neden olursa ortaya çıkabilir.
"Yumurtalık kalıntısı: Rahim, yumurtalıklar ve fallop tüplerinin cerrahi olarak çıkarılmasından sonra, yanlışlıkla küçük bir yumurtalık parçası içeride kalabilir ve daha sonra ağrılı kistler gelişebilir.
"Miyomlar: Rahmin iyi huylu tümörü olan miyomlar, alt karnınızda baskıya veya ağırlık hissine neden olabilir. Kan kaynağından yoksun kalıp ölmeye (dejenere) başlamadıkça nadiren keskin ağrıya neden olurlar.
"Ağrılı mesane sendromu (interstisyel sistit): Bu durum, mesanenizde tekrarlayan ağrı ve sık idrara çıkma ihtiyacı ile ilişkilidir. Mesaneniz dolduğunda pelvik ağrı yaşayabilirsiniz ve bu ağrı mesanenizi boşalttıktan sonra geçici olarak düzelebilir.
"Pelvik konjesyon sendromu: Rahim ve yumurtalıkların etrafındaki genişlemiş varis tipi damarlar pelvik ağrıya neden olabilmektedir.
"Psikolojik faktörler: Depresyon, kronik stres veya cinsel veya fiziksel istismar öyküsü, kronik pelvik ağrı olasılığını artırabilir. Duygusal sıkıntı ağrıyı daha da kötüleştirir ve kronik ağrıyla yaşamak duygusal sıkıntıya katkıda bulunur. Bu iki faktör genellikle bir kısır döngü haline gelir.”
TANIDA FARKLI TEKNİKLERDEN YARARLANILIR
Kronik pelvik ağrısına neyin sebep olduğunu bulmanın çoğu zaman bir eleme sürecini içereceğini çünkü birçok farklı rahatsızlığın pelvik ağrıya neden olabileceğini belirten Doç. Dr. Comba, tanı konurken hekimin pelvik muayenesi, laboratuvar testleri, ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRI), laparaskopi yöntemlerinden yararlanıldığını söyledi.
BİRÇOK TEDAVİNİN KOMBİNASYONU UYGULANABİLİR
Tedavinin amacının semptomları azaltmak ve yaşam kalitesini iyileştirmek olduğunu ifade eden Doç. Dr. Comba, “Belli bir neden saptanabilirse, tedavi bu nedene odaklanacaktır. Ancak neden belirlenemezse, tedavi ağrınızı ve diğer semptomlarınızı yönetmeye odaklanacaktır. Birçok kadın için optimal yaklaşım, tedavilerin bir kombinasyonunu içerir” dedi.
Doç. Dr. Comba, kronik pelvik ağrısı tedavisinde kullanılan yöntemler hakkında ise şu bilgileri paylaştı:
“İlaçlar: Ağrınızın sebebine bağlı olarak, durumunuzu tedavi etmek için bir dizi ilaç kullanmanız önerilebilir. Aspirin, ibuprofen veya asetaminofen gibi ağrı ilaçları, pelvik ağrınızda kısmi rahatlama sağlayabilir. Bazen daha güçlü bir ağrı kesici gerekebilir. Ancak tek başına ağrı kesici ilaçlar kronik ağrı sorununu nadiren çözer.
"Hormon tedavileri: Bazı kadınlar, pelvik ağrılarının olduğu günlerin, adet döngüsünün belirli bir aşamasına ve yumurtlamayı ve menstrüasyonu kontrol eden hormonal değişikliklere denk gelebileceğini fark eder. Bu durumda doğum kontrol hapları veya diğer hormonal ilaçlar pelvik ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
"Antibiyotikler: Ağrınızın kaynağı bir enfeksiyon ise, antibiyotik ağrınıza çare olabilir.
"Antidepresanlar: Bazı antidepresan türleri kronik ağrı için yardımcı olabilir. Depresyonu olmayan kadınlarda bile kronik pelvik ağrıyı iyileştirmeye yardımcı olabilirler.”
Doç. Dr. Comba, kronik pelvik ağrısına karşı fizyoterapist eşliğinde yapılacak fizik tedavinin (germe egzersizleri, masaj ve diğer gevşeme teknikleri) ağrıyı iyileştirebileceğini, ağrı sinyalinin beyne ulaşamaması için sinir yollarını bloke eden bir cihazın implante edilmesini içeren Nörostimülasyon (omurilik stimülasyonu) tedavisinin uygulanabileceğini, tetik nokta enjeksiyonları ve psikoterapiden de yararlanılabileceğini belirtti.
BAZEN AMELİYAT DA ÖNERİLEBİLİR
Kronik pelvik ağrıya neden olan altta yatan bir sorunu düzeltmek için cerrahi bir prosedürün de önerilebileceğini söyleyen Doç. Dr. Comba, uygulanabilecek iki seçeneği şöyle anlattı:
"Laparoskopik cerrahi: Endometriozisiniz varsa, laparoskopik cerrahi kullanarak yapışıklıkları veya endometriyal doku çıkarılabilir.
"Histerektomi (Rahim alınması): Nadiren komplike durumlarda, rahmin (histerektomi), fallop tüplerinin (salpenjektomi) veya yumurtalıkların (ooferektomi) alınmasını önerebilir. Bu prosedüre sahip olmanın önemli sağlık sonuçları vardır."
YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ FAYDA SAĞLAYABİLİR
Gevşeme tekniklerinin gerginliği gidermeye, ağrıyı azaltmaya, duyguları sakinleştirmeye ve uykuyu teşvik etmeye yardımcı olabileceğini de sözlerine ekleyen Doç. Dr. Comba, “Meditasyon ve derin nefes alma gibi birçok teknik kendi başına öğrenilebilir. Kronik ağrı ayrıca endişe ve strese neden olabilir, bu da ağrınızı daha da kötüleştirebilir. Dolayısıyla, bu durumlardan uzak kalmak kronik pelvik ağrıyla başa çıkmakta fayda sağlayacaktır” diye konuştu.