Katarakta karşı düzenli kontrolden geçin (Katarakt tedavisi)

Göz Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Sinan Göker katarakt hakkında merak edilenleri anlattı:

KATARAKT NEDİR?

Her insanın gözünün içinde göz merceği denilen bir doku var. Tamamen saydam olan bu doku hemen gözbebeğinin arkasında, bağlarla asılı duruyor. Göz merceği aşağı yukarı bir nohut büyüklüğündedir. Uzak ve yakındaki görüntüleri yakınlaştırma özelliğine sahiptir. Yaş ilerledikçe merceğin metabolizması bozulur ve mercek saydamlığını yavaş yavaş kaybeder. Sonuçta gözbebeğinin arkasına yani gözün içine ışık giremez. Bunu buzlu bir camın arkasından bakmak gibi düşünebilirsiniz; katarakt olduğunda görüş bu şekilde olur.

İLERİ YAŞ HASTALIĞI MI?

Genellikle ileri yaşlarda görülür. İlerleyen yaşla birlikte tüm vücudumuzda olduğu gibi göz merceğinde de yaşlanma meydana gelir. Katarakt bazen doğuştan da var olabilir. Artık genç yaşlarda da sık görüyoruz.

BİRDENBİRE Mİ OLUR?

Genellikle yavaş ilerler. Aslında kataraktı olan hasta, katarakt olduğunu anlamadan doktora ‘Gözüm bozuldu, numaram değişti’ gibi şikayetlerle başvurabilir. Bir de yavaş yavaş ilerlediği için hastalar katarakt olduklarını genelde fark etmezler. Örneğin görme düzeyi yüzde 60’a kadar düşmesine rağmen, hasta hâlâ yüzde 100 gördüğünü zanneder. Bu da çeşitli sorunlara neden olur ve hastanın yaşam kalitesini düşürür. Mesela hasta, araba kullanırken farkında olmadan olumsuz etkilenir ve katarakt ameliyatından sonra aradaki farkı anlayabilir. Kataraktın farklı tipleri var. Oluşumu ve hızları kişiden kişiye değişir. Bazı hastalarda çok hızlı ilerleyebilir. Örneğin 6 ay-1 yıl içinde görmeyi tamamen kapatabilir. Bazı hastalarda da yavaş yavaş ilerler. Nadiren göze darbe geldiğinde hızlı olarak 1-2 ayda oluşabilir. Yine yüksek dozda kortizon kullanımı kataraktın çok hızlı gelişmesine yol açabilir. Ultraviyole ışınları kataraktın oluşumunu hızlandırabilir.

TAMAMEN GÖRME KAYBI OLABİLİR Mİ?

Görme kaybı en son safhada olur. Yavaş yavaş görme azalır, bir süre sonra gözbebeğinin önü kapanırsa görme tamamen ortadan kalkar.

GENÇ HASTA SAYISINDA CİDDİ ARTIŞ VAR

Kataraktı erken gelişen bir ailenin çocuklarında da bu risk var. Son yıllarda bu yönde Türkiye’de bir çalışma yapılmadı. Ancak kişisel deneyimlerime dayanarak şunu söyleyebilirim: Kataraktı erken yaşlarda görmeye başladık. Artık katarakt 50’li yaşlara indi. 40’lı hatta 30’lu yaşlarda gelen hasta sayısında ciddi artış var. Bu yaştaki hastalar katarakt olduklarını duyunca önce üzülüyor. Ancak ameliyatlardaki gelişmeleri öğrenince rahatlıyor çünkü artık katarakt ameliyatında uzak ve yakın gözlüklerinden de kurtulmak mümkün.

BU BELİRTİLERE KARŞI DİKKATLİ OLUN ● Genellikle görmede puslanma ortaya çıkar. Ancak bazı tip kataraktlarda ışıklarda yansıma, gündüz görme bozukluğu, renk değişiklikleri olur. Renklerde sararma, kahverengiye kayış gibi sorunlar yaşanır. Bu durum genellikle bir gözünü daha önce ameliyat ettiğimiz hastalarda bariz bir biçimde ortaya çıkar. ● Bazen hasta baktığı yerde siyah lekeler, gölgeler görebilir. Geceleri bazı hastaların şikayetleri daha da artabilir. Özellikle gece araba kullananlar ışıkların etrafında renkli halkalar oluştuğundan yakınır. ● Katarakt bazen göz yorgunluğu ve baş ağrısı gibi şikayetlere yol açabilir. Hastalar genellikle gözlük numaralarının yeterli gelmediğini düşünerek doktora başvurur. Ama biomikroskop denilen bir cihazla baktığımızda hastanın gözündeki puslanmayı görürüz.

YARIN: AMELİYATLAR ARTIK ÇOK KOLAY