Sinüzit nedenleri ve tedavisi

Kafatasımızda bulunan boşluklara denir. 4 tane ana sünisimiz var. Alında bir çift, kafanın içinde bir çift, yanakların arkasında bir çift, bir de gözle burun perdesi arasında arkaya doğru uzanan hücreler silsilesi var.

SİNÜSLER NE İŞE YARIYOR?

Kafanın vücudumuzda hafiflemesine yardımcı olur, böylece insanlar ayakta durma imkanı kazanır. İkincisi, sesin kişiye özgü şekillenmesine yardımcı olur. Şarkıcılar, özellikle de operacılar kafatasını titreştirerek şarkı söyler. Sinüsler sesin güzel yankılanmasını sağlar. Üçüncüsü, sinüslerin içi bir örtüyle kaplıdır. Bu örtü içeride salgı üretir, salgılar tüylü hücreler sayesinde burun boşluğuna kadar 10 saniye gibi kısa sürede ulaşır.

Üretilen salgılar boğazımıza akarak boğazımızı nemlendirir, kurumasını engeller. Bunun önemini kafatasına ışın tedavisi aldığı için salgı bezleri kuruyan, bu nedenle de devamlı su içmek zorunda kalan hastaları düşünürsek daha iyi kavrarız. Sinüsler bir de nitrik oksit denen, akciğerlerin çalışması için çok önemli olan bir gaz üretir. Kısacası sinüsler çok önemli görevleri olan inanılmaz bir organ.

NEYE SİNÜZİT DİYORUZ?

Sinüs boşluklarının içindeki örtünün iltihaplanması, kalınlaşması sinüzit olarak adlandırılıyor. Sinüzitte her zaman burun ve sinüsler birlikte hasta olur. Bu nedenle sinüzit yerine ‘rinosinüzit’ tanımlaması yapmak daha doğru. Yani burun ve sinüs iltihabı anlamında kullanılır.

KAÇ EVRESİ VAR?

4 safhadan söz edebiliriz. Birinci safha kızarıklık evresi. Bir mikrop girdiği zaman sinüs içinde damarlar artar çünkü buraya mikropları yok etmek için savunma hücreleri gelir. Birinci safha 5-7 gün arası sürer. Eğer mikroplar yok edilmezse burayı bakteriler istila eder, buna da ikinci safha denir.

Üçüncü safhada ostium (sinüs boşluklarının burun boşluğu ile birleştiği ince kanal) tıkanır. Burun iltihabı atamaz, apse, yüz ağrısı hatta ateş ortaya çıkar. Son safhada sinüzit kronikleşmiştir (3 aydan uzun sürelidir) artık ameliyat gerekir.

İLK SAFHADA TEDAVİ GEREKİR Mİ?

Hayır. Burada sebep nezle ya da grip yapan bir virüs ya da alerji olduğu için antibiyotik verilmez. 5-7 gün beklenir. Antibiyotik verilmesi işin kötüye gitmesini engellemez. Antibiyotikler doğru verildiğinde hayat kurtarır, yanlış verildiğinde zararlı maddelerdir. Birincisi, bağırsak sistemindeki bize dost bakterileri yok eder.

İkincisi burnumuzla boğazımızda bizi koruyan vücudun savunma sistemine yardımcı olan dost bakterileri öldürür. Bu aşamada antibiyotik ‘Acaba apartmanda silahlı adam var mı?’ diye bütün apartmanı bombalamaya benzer. Özellikle çocuklarda çocuğun bağışıklık sisteminin direncinin gelişmesine engel olur.

YÜZDE 90'I İLAÇSIZ GEÇER

5-7 gün arası beklenir. Mesela çocuklar yılda 10-13 kez nezle, grip geçirir. Bunların bir kısmı ağır, bir kısmı belirsizdir. Aileler korkup hemen antibiyotik vermemeli, çocuğun bağışıklık sisteminin gelişmesi için beklemeli. Zaten yüzde 90’ı kendi kendine iyileşir. Durum ağırlaşır, yüzde ağrı, ateş olursa antibiyotik başlanır.

SABAHLARI YÜZ AĞRISINA DİKKAT

Burun akıntısı: Başlangıçta sulu gibidir, sonra kıvamı koyulaşır beyaz olur, daha sonra yeşil olur. Ama burun akıntısının rengine bakarak ‘Bu kesin bakteridir’ denemez. Çünkü virüslere bağlı enfeksiyonlarda da burun akıntısı 2-3 gün sonra koyulaşır.

Yüzde ağrı: Tutulan sinüse göre yanaklarda veya alında olur. Ağrı zonklayıcı tarzda ya da şimşek çakar tarzda değildir. Genellikle sabahları kalkıldığı zaman yüzde baskı hissiyle kendini gösterir. Gece yatarken sinüsler ödemlenip tıkandığı için ağrı sabah olur, öğlene doğru azalır. Ağrı genellikle öne eğildiğinde artar.

Ateş: Ani başlangıçlı sinüzitte olur. geniz akıntısı: Sinüzit kronikleşmeye başlayınca ortaya çıkar. Muayenede akıntıyı görürüz. Öksürük: Virüslere bağlı enfeksiyonlar sinüzit yaptığı gibi bronşit de yapar. Bu durumda öksürük olabilir.