Giriş
Şişmanlık beyni 10 yıl erken yaşlandırıyor
Aşırı kilolar her zaman bir sağlık sorununu da peşinde getirir. İdeal kiloda olmak, sağlıklı ve uzun bir hayatın anahtarı. Şişmanlığın bir zararı daha ortaya çıktı. Radyasyon Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Engin, beden ağırlığı ve beyin yaşlanması arasındaki ilişkiyi değerlendirdi. Engin, kilolu insanlarda yaklaşık 10 yıl daha erken beyin yaşlanması görüldüğünü söyledi.
Sağlıksız bir beden ağırlığının diyabet ve kardiovasküler hastalıklar gibi pek çok rahatsızlığa zemin teşkil ettiğini belirten Medicana Bursa Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Engin şu açıklamaları yaptı:
Bunların haricinde aşırı beden ağırlığının bilişsel fonksiyonların azalmasında bir risk faktörü olup olmadığı yakın zamanda gerçekleşen bir çalışmanında konusu olmuştur. Çalışma sonuçları ileri yaşlarda beden kitle indeksi (BMI) ile kortikal incelme hızı arasında bir bağlantı olabileceğini göstermektedir. Serebral korteks beynin dış yüzey tabakasıdır ve yüksek oranda nöronal hücre cisimciklerinden oluşan gri cevher içerir. Araştırmacılar korteksin incelmesi ile bilişsel gerilemeyi ilişkilendirmektedirler ve bu durum daha yüksek oranda bir demans (bunama) riski anlamını taşımaktadır. Yapılan çalışma ortalama yaşları 64 olan 1,289 kişiyi kapsamaktadır. Araştırmaya katılanların BMI ve bel çevresi ölçümleri yapılmıştır.
Katılımcıların 346'sında BMI 25'in altında bulunmuştur ki bunlar 'ideal' grubu oluşturmuştur. 571 katılımcıda BMI 25-30 arasında bulunmuş ve bu grup 'kilolu' grup olarak tanımlanmıştır. 372 katılımcıda 30'u aşan BMI değerleri ile 'obez' olarak tanımlanmıştır. Yüzde 54'ü kadın olan 'ideal' grupta ortalama bel çevresi ölçümü 83,8 santimetre olarak bulunmuştur. Yüzde 56'sı kadın olan 'kilolu' grupta bel çevresi ölçümü 91,4 santimetre olarak bulunurken yüzde 73'ü kadın olan 'obez' grupta bu değer 104 santimetre olarak ölçülmüştür.
Aynı kişilere 6 yıl sonra MR çekimi yapıldığını ve kortikal kalınlıklar ve toplam beyin hacimlerinin ölçüldüğünü belirten Engin, "Yüksek bel çevresi ölçümleri olan ve daha yüksek BMI değerleri olan kişilerde kortikal incelme riskinin daha fazla olduğunu gözlemleyen çalışmacılar obezite ile gri cevherdeki azalma arasındaki ilişkiye vurgu yapmışlardır. Bu ilişki; katılanlar arasında yüksek tansiyon, alkol ve sigara kullanımı gibi faktörler göz önüne alınıp onlara göre ayarlamalar yapıldığında da aynı kalmaktadır" dedi.
Dr. Engin açıklamalarını şöyle sonlandırdı:
BMI düzeyi 25-30 arasında olanlarda her bir BMI artışının kortikal kalınlıkta 0,098 minimetre azalmaya sebep olduğu görülürken 'obez' grupta bu değere 0,207 minimetre olarak bulunmuştur. Normal yaşlanan insanlarda kortikal incelme hızı 10 yıl için 0,01 ve 0,1 minimetre arasında verilmektedir. Bu 'kilolu' ya da 'obez' insanlarda yaklaşık 10 yıl daha erken bir beyin yaşlanması anlamına gelmektedir. Elbetteki beden ağırlığı büyük ölçüde değiştirilebilir bir faktördür. Sağlıklı bir kiloyu koruma ya da aşırı kiloların bilinçli bir biçimde verilmesi ile beyin yaşlanması yavaşlatılabilir ve beyin yaşlanmasına bağlı muhtemel hafıza rahatsızlıklarının önüne geçilebilir.