Giriş
Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Bilim Dalı Başkanı ve Diyabetli Çocuklar Vakfı Başkanı Prof. Dr. Şükrü Hatun anlatıyor. Hazırlayan: Özgür Gökmen Çelenk
ÜLKEMİZDE DE SORUN
Eskiden erişkin hastalığı olarak bilinen Tip 2 diyabet son yıllarda çocuklarda da yaygınlaşmaya başladı. Bunun en önemli nedeni çocuklarda şişmanlıktaki artış. Özellikle obezitenin büyük sorun olduğu ABD’de diyabet vakalarının yüzde 20’sinden fazlasını Tip 2 diyabet vakaları oluşturuyor. Avrupa bölgesinde ve ülkemizde aynı oranda bir artış söz konusu değil. Fakat son yıllarda ülkemizde de Tip 2 diyabet yaşında bir erkene kayma gözlemliyoruz.
TİP 1’DEN FARKI NEDİR?
Tip 1 diyabet esas olarak beta hücrelerinde kalıcı zedelenme sonucu gelişen ve kalıcı insülin eksikliği ile karakterize bir hastalıktır. Önlemek ve iyileştirmek mümkün değil. Tip 1 diyabetlilere tanı anından itibaren insülin tedavisi gereklidir. Çok su içme, çok idrar yapma, gece uykudan uyanıp tuvalete gitmek ya da gece altını ıslatma ve bunlara ek olarak kilo kaybı görülür. Bu bulgular aniden başlar. Tip 1 diyabetli çocuklarda yakınmaların başlaması ile hekime gelme arasındaki süre 2-3 hafta kadardır. Bir grup çocuk ise ketoasidoz adını verdiğimiz ağır bir tablo ile başvurur. Tip 2 diyabetliler ise şişman çocuklardır ve bu şişmanlık esas olarak gövdede toplanmıştır.
ENSEDE KOYULAŞMA VARSA DİKKAT!
Tip 2 diyabette şişmanlık dışında boyun ve koltuk altlarında başta olmak üzere kıvrım yerlerinde renk koyulaşması ve pürtüklü cilt görünümü görülebilir. Tabii bu çocuklarda çok su içme ve çok idrar yapma, iştah artması gibi klasik diyabet bulguları da görülür. Kilo kaybı ön planda görülen bir bulgu değildir. Bazen hiçbir yakınması olmadan tesadüfen bakılan kan şekerinin yüksek olması ile tanı konur. Tip 1 diyabetten farklı olarak Tip 2 diyabet tedavisinde şeker düşürücü haplar kullanılabilir ve bu çocuklarda uzun süre insülin tedavisine gerek olmayabilir. Tedavide kilo verilmesi, egzersiz ve beslenme planlanması da çok önemlidir.
