Giriş
Son dönemin en popüler diyeti: Ketojenik diyet hakkında merak ettiğiniz her şey
Son yılların popüler diyetlerinden ketojenik diyet, kilo problemi olan çok sayıda kişi tarafından merakla araştırılıyor. Ketojenik diyet düşük karbonhidratlı, protein ve özellikle yüksek oranda yağ içeren bir beslenme biçimi olarak biliniyor. Peki, ketojenik diyet nedir? Ketojenik diyet nasıl yapılır?
KETOJENİK DİYET NEDİR?
Ketojenik sözcüğü ‘keton’ kelimesinden köken alır. Keton aslında hücrelerin kullandığı bir enerji kaynağıdır ve karaciğer tarafından üretilir. Ketojenik diyet ile birlikte kanda keton seviyeleri yükselir. Bu duruma ‘ketozis’ adı verilmektedir. Kanda şekeri azaldığında ve yağ seviyeleri arttığında hücreler ketonlardan enerji sağlayabilir. Karbonhidratları enerji kaynağı olarak kullanmaktansa yağı yakıta çevirir.
Bu diyette amaç vücudu enerji sağlamak için yağ yakmak zorunda bırakmak. Bu nedenle de karbonhidrat kısıtlanıp yağ ve protein arttırılıyor. Ketojenik diyetin endokrin sistemini düzenlediği, kan glikoz düzeylerini stabilize ettiği, insülin duyarlılığını iyileştirdiği, kanser ve epilepsi gibi hastalıklarda destekleyici etkiler yarattığı söyleniyor.
KETOJENİK DİYET NASIL YAPILIR?
Ketojenik diyetin çeşitli tiplerinin olduğunun altını çizen Uzman Doktor Aşkın Nasırcılar, bu diyetin değinmemiz gereken 4 çeşidi olduğunu belirtiyor. İşte, o ketojenik diyet türleri...
Standart ketojenik diyet:
Türlerden en fazla bilinen ve tercih edilen düz bir programdır. Karbonhidrat tüketimi 25-50 gramı geçmez.
Zamanlı Ketojenik Diyet:
Bu türde ise karbonhidrat alım zamanı önemlidir. Egzersizlerden 30-60 dk önce karbonhidrat tüketilmesi önerilir. Yine aynı şekilde 25-50 gram karbonhidrat tüketimi önerilmektedir. Egzersiz sonrası takip eden öğün özellikle yüksek protein ve düşük yağ içermelidir. Bu durum ketojenik diyete ters gibi görünse de egzersiz sonrası yüksek yağlı beslenme, besin emilimini etkiler, kasların efektif iyileşmesini etkiler. Dikkat edilmesi gereken nokta şudur ki; bu diyet yüksek aktivite ve egzersiz yapabilenler içindir, az hareket eden biri için bu diyet uygun değildir.
Dönüşümlü Ketojenik Diyet:
Atlet ve amatör sporcular için ideal bir diyet programıdır. Dönüşümlü olarak isimlendirilmesinin nedeni ketojenik diyet planı ile birlikte yüksek karbonhidrat içeren diyetin dönüşümlü uygulanmasıdır. Çoğu zaman karbonhidrat yükleme olarak bilinir. Karbonhidrat yükleme zamanı 24-48 saat sürer. Yüklemenin olmadığı periyotta günlük 50 gram karbonhidrata izin verilir. 24-48 saatlik yükleme fazında 450-600 gram karbonhidrat tüketilir. Birçok atlet ve sporcunun bu diyeti tercih etmesinin sebebi yağ kaybını artırırken, aynı zamanda kas kütlesi yağsız olarak artar.
Sınırlandırılmış Ketojenik Diyet:
Tedavi amaçlı en sık kullanılan diyettir. Klinik çalışmalarda ketozisin kanser tedavisinde değerli bir metobolik durum olduğunun gösterilmesi esasına dayanır. Günlük 25-50 gram karbonhidrat sınırlaması yapılır veya daha az önerilir. Vücudun glikojen depoları boşalır ve keton üretimi tetiklenir. Kalori kısıtlamasıyla yapılan ketojenik diyetin kanser hücreleri için olumsuz şartlar oluşturduğu düşünülür, çünkü kanser hücreleri ketonları besin olarak kullanamadığından, ketonların doğru artışıyla kanser hücreleri aç kalabilir ve ölebilir. Kısıtlanmış ketojenik diyet, ilk 3-5 gün sadece suyun tüketildiği dönemle başlar. Sonrasında düşük kalorili keto diyete başlanır.
