Giriş
Tarihi binlerce yıl öncesine dayanıyor, her sofranın baş tacı oluyor (Makarna hakkında ilginç bilgiler)
Zengin fakir tüm sofraların en gözde yemeklerinden olan, türlü çeşidi ve pişirme yöntemiyle damağımıza farklı lezzetler katan makarna tarihin çok eski dönemlerinden beri aramızda...
MAKARNANIN TARİHİ
Çinlilerin Milattan Önce 5000 civarında makarna türü yiyecekler imal edip yedikleri düşünülüyor. Bazı araştırmacılar 1271’de Çin’e bir yolculuk yapan Marco Polo’nun makarnayı 13’üncü yüzyılda İtalya’ya getirdiğini savunuyor. Nitekim Marco Polo’nun kitaplarında da Çin’de gördüğü makarnaya dair bir referans var. Ancak aslında makarnanın Avrupa’daki tarihi Marco Polo’dan çok daha geriye, antik Etrüsk medeniyetlerine dayanıyor. Etrüsk tapınaklarında makarna yapmak için kullanılan ve milattan önce 500 civarına tarihlendirilen araçlar bulunmuş. Güney İtalyalılar ise makarnayı Sicilya’ya Arapların getirdiğini savunuyor.
Makarna elle yapımının zahmetli olması nedeniyle pahalı ve sadece zenginlerin sofrasında yer alan bir besinken endüstri devrimi sonrasında makinelerin üretime katılmasıyla herkesin ulaşabileceği kadar ucuzladı ve İtalya'dan tüm dünyaya yayılarak en sevilen yemeklerden bir oldu.
TÜRKİYE'DE MAKARNA
Peki Türkiye’nin makarna istatistiklerindeki yeri nasıl? Üst sıralarda olduğunu tahmin ediyorsunuzdur ama biz yine de birkaç detay verelim: Uluslararası Makarna Örgütü’nün 2014 verilerine göre Türkiye’de kişi başı 6,8 kilogram makarna tüketiliyor. Bu anlamda dünya 17’nci sıradayız. Fakat toplam tüketimde 516 bin ton ile altıncı konumdayız. Türkiye aynı zamanda dünyanın dördüncü büyük makarna üreticisi ve ihracatta İtalya’nın ardından ikinci.
ÇOK ÇEŞİDİ VAR
Makarna deyip geçmemek lazım. Bilinen 600 farklı makarna şekli var ve bunların hepsinin ismi de farklı. En yaygın olanlar spaghetti (sicimler), vermicelli (kurtçuklar), farfalle (kelebekler), orechiette (küçük kulaklar), linguine (küçük diller) ve ravioli (küçük turplar).
BİLEN İKİ KİŞİ KALMIŞ...
Örneğin İtalya'nın Sardinya adasında sadece bekar kadınlar tarafından ve elle yapılan bir makarna var. Küpe şeklindeki bu makarnaya lorighitta adı veriliyor. Dünyanın en nadir bulunan makarnası ise su filindeu isimli bir makarna. O da Sardinya adasında yaşayan bir aile tarafından yapılıyor. 300 yıldır nesilden nesle öğretilen bu makarnanın yapılışını bilen sadece 2 kadın kaldı. Geçtiğimiz yıl bir grup mühendis aileyi ziyaret edip su filindeu'yu makineyle yapmayı denedi ama başarılı olamadı.
NASIL YENİR?
Makarna eskiden elle yenirdi. Daha sonra domates sosunun keşfedilmesiyle makarnayı elle yemek epey zorlaştı ve çatallar devreye girdi. Makarna yerken taneleri çatala sarmak için kaşıktan yardım almak aslında doğru bir hareket değil. Bu sonradan Amerikalılarca uydurulmuş bir davranış. İtalyanlar çatalı tabağa dikine saplayıp döndürerek tanelerin çatalın dişlerinin etrafına sarılmasını sağlıyor.
HANGİ MAKARNA HANGİ SOSLA YENİR?
Domates sosu demişken, makarna için en temel sos olarak görülen bu lezzet, 1500’lü yıllarda Amerika kıtasının keşfinden sonra İspanyol kaşif Cortez’in domatesi eski dünyaya getirmesiyle ortaya çıktı. Bu arada her sosun her makarnaya uymayacağını da belirtelim. Makarnanın şekli hangi sosla yeneceğini belirliyor. Fettucine ve linguine gibi yassı makarnalar kremalı soslarla iyi bir ikili oluştururken, rotini ve fusilli gibi burgu makarnalar için koyu kıvamlı, içinde domates parçalarının seçilebildiği soslar tercih etmelisiniz.
Hürriyet/Lezizz - Sevin Turan