Giriş
Temizlik ürünlerinizi doğal yollarla kendiniz hazırlayın!
Temizlik maddelerinizi evde, doğal maddelerle kendiniz hazırlarsanız hem ekonomik hem de sağlıklı çözümler elde edebilirsiniz. Peki nasıl mı? Yüksek Kimyager – Kozmetolog Elif Gözde Utku Türk, malzemeleri ve püf noktalarını anlatıyor...
Temizlik ürünleri kullanımı günlük yaşantımızın büyük bir parçasını oluşturur. Doğru ürün seçimi hayat kalitemizi yükseltmekte, sağlığımızı korumamıza yardımcı olur. Temizlik ürünlerini genellikle marketlerden veya bakkallardan temin ederiz. Oysa yalnızca birkaç malzeme kullanarak çamaşırdan bulaşığa, parke temizliğinden banyo temizliğine kadar akla gelebilecek her türlü temizlikte kullanabileceğimiz temizlik ürünlerimizi kendimiz yapabiliriz. Yüksek Kimyager – Kozmetolog Elif Gözde Utku Türk, evde temizlik malzemesi yaparken kullanılacak ham maddeler hakkında önemli bilgiler aktardı.
KARBONAT:
Kimyasal adı sodyum hidrojen karbonattır. Sodyum bikarbonat olarak da bilinmektedir. Kimyasal yapısı NaHCO3’dür. Yurt dışında yaşayan okuyucularımız bu maddeyi ‘baking soda’ olarak raflarda bulabilirler. Sodyum bikarbonat beyaz renkli, kokusuz, suda çözünebilen ve sulu çözeltisi alkali yani bazik özellik gösteren kristal görünümlü kimyasal bir bileşiktir. Doğal olarak elde edilebileceği gibi ‘Solvay Yöntemi’ veya başka metotlar ile de elde edilebilir. Karbonat sudaki ağır metalleri çöktürür. Kötü kokuları absorbe eder. Bulaşıklardaki ve çamaşırlardaki kirleri parçalayarak temizleme sağlar. Bu sebeple evde hazırlayacağımız temizlik ürünlerinde olmazsa olmaz maddelerimizden birisidir.
BORAKS:
Sodyum borat, sodyum tetraborat ve disodyum tetraborat olarak da bilinen borik asit tuzudur. Suda kolayca çözünür. Kullanım için satılan boraks beyaz renkli toz görünümdedir. Doğadan elde edilen boraks ise beyaz kristal görünümde olabilmektedir. Antifungal özellik gösterdiği için temizlik ürünlerinde dezenfektan olarak kullanılmaktadır.
SİRKE:
Sofralarımızdan eksik etmediğimiz sirke içeriğinde yüksek oranda asit içeren meyvelerden elde edilen meyve suyudur. En çok üzüm ve elma sirkesi kullanılır. Bunların haricinde özellikle temizlikte kullanılan beyaz sirke oldukça popülerdir. Sirke asit özelliği ile kirlerin parçalanmasında oldukça etkilidir. Anti bakteriyel özellik göstermektedir. Kötü kokuları absorbe etmektedir. Çamaşırları yumuşatma, yüzeyleri parlatma özelliklerine sahiptir. Bu sebeple ev temizliğinde kullanılan en önemli maddelerden bir tanesidir. Ancak kullanımında dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Sirkeyi mermer yüzeylerde kullanmamak gerekir. Sirke mermeri aşındırır.
TUZ:
Sofra tuzu ve kaya tuzu evde yapılan temizlik ürünlerinde kullanılabilir. Tuz sabitleyici ve koruyucu özellik gösterir. Özellikle çamaşır deterjanlarında kullanılan tuz çamaşırın rengini sabitler ve rengini kaybetmesini önler. Kaya tuzu ovarak temizleme işlemlerinde oldukça etkilidir. Ayrıca kireçli yüzeylerin temizliğinde de kullanılır.
LİMON TUZU:
Halk arasında limon tuzu olarak bilinen madde aslında sitrik asittir. Özellikle aşındırıcı etkisi sebebi ile inatçı lekeleri ovalayarak temizleme işlemlerinde kullanılabilir. Uzun süre el ile temasından kaçınılması gerekir.
ÇAMAŞIR SODASI:
Kimyasal adı sodyum karbonattır. Kimyasal yapısı Na2CO3’tür. Yurt dışında yaşayan okuyucularımız bu maddeyi “Washing Soda” olarak raflarda bulabilirler. Sodyum karbonat beyaz renkli, kokusuz, suda çözünebilen ve sulu çözeltisi alkali özellik gösteren toz görünümlü kimyasal bileşiktir. Doğal olarak elde edilebileceği gibi ‘Solvay Yöntemi’ veya başka metotlar ile de elde edilebilir. Çamaşır sodası da karbonat gibi sudaki ağır metalleri çöktürerek suyu yumuşatır. Çamaşır ve bulaşıklardaki kirleri yüzeyden ayırarak temizlik sağlar.
LİMON, PORTAKAL, GREYFURT:
Limon, portakal, greyfurt: İçeriğinde yüksek oranda asit bulunduran turunçgiller temizliğe yardımcı olmak için kullanılabilirler. Özellikle güzel kokuları sebebiyle bulaşık deterjanlarında, oda spreylerinde, yüzey temizleyicilerinde kullanılırlar. Kabuklarının altındaki beyaz kısımları çok faydalı maddeler içermektedir. Kabukları ovma işlemi için bütün olarak kullanılabildiği gibi rendelenerek de kullanılabilir. Turunçgillerin çekirdekleri de daha küçük parçalara ayrılarak ovalayarak temizlik işleminde kullanılabilir.
ESANSİYEL YAĞLAR:
Limon, portakal, mandalina, çay ağacı, nane gibi pek çok esansiyel yağ vardır. Esansiyel yağlar özellikle güzel koku verdikleri için ev yapımı temizlik ürünlerinde kullanılabilirler. Güzel koku vermenin yanı sıra antibakteriyel etki de göstermektedirler. Bir veya birden fazla esansiyel yağı evde hazırladığınız temizlik ürünlerinde kullanabilirsiniz. Ancak aşırıya kaçmamak gerekir çünkü esansiyel yağlar ciltte alerjiye sebep olabilecek bileşenler içerebilirler. Bu sebeple 10-20 damla esansiyel yağ koku verici ve anti bakteriyel etki için yeterlidir.
DOĞAL OLAN ÜRÜNLER DE KİMYASAL MADDELERDİR
Ev yapımı temizlik ürünlerinin tamamen doğal olduğunu ve bu ürünlerin kimyasal olmadığını söylemek son derece yanlıştır. Evrendeki her şeyin kimyasal yapısı vardır. Doğal olan ürünler de kimyasal maddelerdir. Kimyasal olmayan hiçbir element, bileşik, karışım yoktur. Kimya doğru kullanıldığında insanlara ve doğaya zarar vermez, aksine fayda getirir. Ayrıca şu noktayı da unutmamak gerekir, ister ev yapımı ürünlerle evimizi temizleyelim, ister marketten aldığımız hazır ürünleri kullanalım, muhakkak gerekli güvenlik önlemlerini almalıyız. Temizlik malzemelerini çocuklarımızın ulaşamayacağı yerlerde muhafaza etmeliyiz. Ayrıca temizlik ürünlerimizi nemden, ısıdan, ışıktan uzakta, kuru ve temiz yerlerde muhafaza etmeliyiz. Uzun süre temizlik ürünlerinin çıplak tenimizle temasından kaçınmalıyız. Herhangi istenmeyen bir etki gördüğümüzde muhakkak 114 numaralı Ulusal Zehir Danışma Merkezi (UZEM)’i aramalı ve yetkililerin yönlendirmelerine göre hareket etmeliyiz.