Ticaret savaşı 'cep'e girdi

ABD Başkanı Trump, ülkesi için güvenlik riski taşıdığı iddiasıyla aralıkta Çinli Huawei’nin ürünlerini kara listeye almıştı. İki hafta önce Çin’den ithal edilen 200 milyar dolarlık ürüne vergiyi yüzde 10’dan yüzde 25’e çıkaran Trump, geçen hafta Amerikan şirketlerinin Huawei ekipmanlarını kullanmalarını yasaklayan bir kararname de imzalamıştı. ABD-Çin arasındaki ticaret savaşlarında yükselen tansiyon bir türlü düşmedi.

ANDROID ENGELİ

Dün ABD’li teknoloji devi Google, geçen hafta alınan karara istinaden bu savaşı daha da şiddetlendirecek radikal bir karara imza attı. Google, Huawei ile donanım, yazılım ve teknik hizmetler alanında iş yapmayı bırakacağını duyurdu. Google’ın yanı sıra Intel, Broadcom, Qualcomm ve Xilinx gibi ABD’li dev teknoloji şirketlerinin de Huawei’yle olan ilişkilerini dondurdukları ve bu şirkete ürün satmayacakları belirtildi.

ERİŞİM KISITLANACAK

Google’ın aldığı karar şu anlama geliyor: Google Play başta olmak üzere Android uygulamaları (Youtube, Gmail) mevcut Huawei cihazlarında çalışmaya devam edecek. Ancak yeni Android güncellemelerinin mevcut cihazlara indirilip indirilemeyeceği soru işareti. Huawei’nin bundan sonra çıkaracağı yeni telefon modellerinde kullanıcılar, Google ve dolayısıyla Android uygulamalarına erişemeyecek.

HUAWEI HAZIRLIKLI

Görünüşe bakılırsa Google, bu kararla Huawei’nin elini kolunu bağlamak istiyor. Yani Huawei’ye kendi işletim sistemini yapmaktan başka çare bırakmıyor. Dünyanın en büyük akıllı telefon üreticilerinden Huawei, birkaç yıldır Android sistemini kullanmasının engellenmesi halinde kendi yazılımını devreye sokmak için çalışıyordu. Çin’deki bazı Huawei modellerinin bu yazılıma ait teknolojileri kullandığı belirtiliyor.

KAVGANIN SEBEBİ NE?

Her şeyden önce ABD, Silikon Vadisi’nin de gücüyle ne olursa olsun teknolojide üstünlüğü elinden kaptırmak istemiyor. Ancak 5G ve mobil teknolojilerde Çinliler kadar henüz hızlı değil. Huawei, dünyanın en büyük 5G hizmet sağlayıcısı ve ikinci büyük telefon üreticisi. Bu yılın ilk üç ayında teknoloji üstünlüğü ve fiyat avantajıyla Apple’ı tahtından ederek tarihe geçti. ABD, Huawei’nin 5G piyasasına küresel ölçekte egemen olması nedeniyle casusluk yapabileceğini düşünüyor.

PİYASALARI VURDU

Karar ABD borsalarını da negatif etkiledi. Google hisseleri yüzde 1.6 düşerken, Huawei ile işbirliği yapan ABD’li şirketler XILINX yüzde 4.95, Intel yüzde 2.76, Qualcomm yüzde 4.75, Broadcom yüzde 5.07 değer kaybetti. Huawei’nin en büyük rakibi olan Apple’ın da yüzde 3’e yakın kayıp yaşaması dikkat çekti. Analistler bunun sebebi olarak Çin’de üretim yapan Apple’a Çin hükümetinin yaptırım kararı alma ihtimali üzerinde duruyor. Öte yandan Samsung’un hisseleri yüzde 2 yükseldi. Firmanın piyasa değerinde 5 milyar dolarlık artış yaşandı. Huawei’nin 5G’de en büyük rakiplerinden Nokia’nın hisselerindeki artış yüzde 5’i buldu.

GÜVENLİK SORUNU YOK

Kararın ardından bir açıklama yapan Huawei de şu bilgileri verdi: “Huawei, tüm dünyada bugüne kadar satılan ve halihazırda stokta bulunan tüm Huawei ve Honor akıllı telefon ve tablet ürünleri için kullanıcılarına güvenlik güncellemeleri ve satış sonrası hizmetler sunmaya devam edecektir.”

VELİAHT İZLENİYOR

Huawei’nin velihatı Meng Wanzhou geçtiğimiz aralık ayında ABD’nin İran yaptırımlarını deldiği gerekçesiyle Kanada’da tutuklanmış, daha sonra kefaletle şartlı serbest kalmıştı. Nihai karar alınana kadar Kanada’yı terk etmesi yasak olan Wanzhou’nun ayak bileğine de elektronik kelepçe takılmıştı.

Murat GÜLDEREN