Giriş
Ulaşılması gerçekten zor mu?: 10 maddede bilim, mutluluk için ne diyor?
Modern hayatın getirdiği zorluklar, iş stresi, aşk acısı derken kendimizi bir anda mutsuzluğun içinde buluveriyoruz. Sonra da mutluluğu bir hedef haline getirip onu elde edebilmek için var gücümüzle çalışıyoruz. Peki etrafımızda hemen herkesin sahip olmak istediği mutluluğa ulaşmak gerçekten bu kadar zor mu? Bakın bilim, mutluluk hakkında neler söylüyor
SENİM TANAY KARAKUŞ
senim.tanay@posta.com.tr
Mutlu İnsan, Zihin, Ruh, Beden Festivali’nin beşincisi 8-9-10 Mart 2019 tarihlerinde İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenlenecek. Farkındalık yaratmak ve insanların her konuda algılarını değiştirmek üzere düzenlenen festivalin bu yılki ana teması ise "Mutlu Kadın, Mutlu Çocuk, Mutlu Dünya".
Gündelik koşuşturmacaların arasına sıkıştırdığımız mutluluk kavramının elbette herkes için tanımı çok farklı. Mutlu İnsan Platformu'nun Kurucusu ve Festival Organizatörü Psikoloji Bilimi Uzmanı Gülferi Yıldırım da mutluluğu bir var oluş olarak tanımlayanlardan. Gülferi Yıldırım “Mutluluk, insanın hayatında bir anlamın ve amacın olduğunu hissedebilmesidir. Mutlu insan neden yaşadığını biliyordur. Mutluluk; insanın devamlı büyüdüğünü ve geliştiğini hissetmesi, yeni deneyimlere açık olması, yaşama karşı merak duyması, geleceğe umutla bakabilmesi, potansiyelini en yüksek seviyede kullanabilmesi ve bu sayede çevresine katkıda bulunuyor olmasıdır” dedi.
MUTLU OLMAK İÇİN ŞÜKREDİN!
Sosyal bir varlık olarak insan, mutluluğu bir hedef haline getirip ulaşmaya çalıştığı için aslında her şey daha da zorlaşıyor. Yani mutluluğun bir fikir haline gelmesi, mutsuzluğu da beraberinde getiriyor. “Kendimize ve çevremize baktığımızda sadece olumsuzlukları görüyorsak, sürekli bir şeylerden şikayet ediyor ve bunlarla ilgili herhangi bir sorumluluk duymuyorsak, hayatımızda anlam ve amaç eksikliği yaşıyorsak, problemlerimizle ve stresle sağlıksız şekilde yani çeşitli bağımlılıklar geliştirerek baş edebiliyorsak mutsuz olduğumuza dair sağlam göstergeler var” diyen Gülferi Yıldırım, mutluluğu artırmanın yollarını ise şu şekilde açıkladı:
“Yapılan bilimsel araştırmalar mutluluğa en fazla katkı sağlayan kavramın ‘şükretmek’ olduğunu gösteriyor. Hatta psikologlar mutluluğu artırmanın en etkili yolu olarak şükür günlüğü tutmayı öneriyorlar. Hayatımızdaki anlam kaynaklarını zenginleştirmek ve umudumuzu beslemek de mutluluğu artırmanın yollarından bazıları.
Kendimizi yakından tanımaya çalışmak, güçlü yönlerimizi fark etmek ve bunlar doğrultusunda seçimler yapmak, gelişime açık yönlerimizi görmek ve geliştirmek için uğraşmak, çevremizle besleyici tarzda ilişkiler kurmak, özverili olmak, karşılık beklemeden yardım etmek insanın mutlu olmak için yapabileceği şeyler arasında sayılabilir.”
BİLİM MUTLULUK İÇİN NE DİYOR?
Peki herkesin bu kadar tutkuyla arzulayıp tabiri caizse ele geçirmeye çalıştığı mutluluk için bilim neler diyor? 2012 yılından beri her yıl Birleşmiş Milletler’in dünya çapında raporlar yayınladığı mutluluk kavramının bilimsel bir tanımı var mı?
Festival konuşmacılarından Psikolog Doç.Dr. Tayfun Doğan “Psikoloji literatüründe mutlulukla ilgili pek çok tanım bulunuyor. Bunların üzerinde en çok uzlaşılanlarından birisine göre mutluluk; bireyin yaşamında olumlu duyguları sık yaşaması, olumsuz duyguları daha az yaşaması ve genel olarak yaşamından memnun olması olarak tanımlanıyor. Yani bir birey genel olarak hayatında sevinç, neşe, coşku, güven ve umut gibi duyguları daha sık yaşıyorsa; öfke, nefret, korku, üzüntü ve kıskançlık gibi duyguları daha az yaşıyorsa ve yaşamından genel olarak memnunsa o kişi mutludur” açıklamasında bulundu.
Psikolog Doç.Dr. Tayfun Doğan gerçekleştirilen pek çok araştırmanın sonuçlarına göre, bilimin mutluluk hakkında neler söylediğini de 10 maddede şöyle sıraladı:
1. Mutluluk bir beceridir ve öğrenilebilir
Önde gelen nöropsikologlardan Dr. Richard Davidson’a göre mutluluk, bir beceridir ve tenis oynamayı ya da piyano çalmayı öğrenmek gibi öğrenilebilir. Her ne kadar genetik faktörler önemli belirleyicilerinden olsa da mutluluğun geliştirilebilir ve öğrenilebilir olması, bireyi kişisel mutluluğundan sorumlu kılar.
2. Mutluluk en iyi ilaçtır
Mutlu ve mutsuz insanları sağlık açısından karşılaştırdığımızda, mutlular lehine çok önemli avantajlardan söz edilebilir. Örneğin mutlu insanlar daha sağlıklıdır, bağışıklık sistemleri daha güçlüdür, daha az ağrı yaşarlar, daha düşük stres düzeyine sahiptirler, hastalandıklarında daha çabuk iyileşirler. Bunlara ek olarak en ilginç araştırma bulgularından birisi de mutlu insanların daha uzun yaşamalarıdır.
3. Mutluluk kişisel bir avantajdır
Araştırma sonuçları gösteriyor ki mutlu olanlar mutlu olmayanlara göre daha başarılı, özgüvenleri daha yüksek, daha yaratıcı ve üretken, iş yaşamında daha başarılı ve gelir düzeyleri daha yüksek bireylerdir.
4. Mutluluk ilişkiseldir
Kişiler arası ilişkiler bağlamında mutlu insanlar sosyal ilişkilerinde daha iyi, daha çok arkadaşa sahip, sosyal destekleri daha yüksek, evlilikleri daha uzun süreli ve tatmin edici, evlilik ya da romantik ilişkilerde daha çok tercih edilen ve diğer insanlara karşı daha yardımsever bireylerdir.
5. Mutlu insan diğerlerine zarar vermez
Mutlu insanlar, mutsuzlara nazaran daha yardımsever oldukları gibi aynı zamanda daha da merhametlidirler. Ayrıca daha az öfkeli ve saldırgandırlar. Yani bireylerin mutluluk düzeyi yükseldikçe saldırganlık düzeyleri düşer ve merhamet düzeyleri yükselir.
6. Mutlu insanlar daha az riskli davranışlar gösterirler
Mutlu insanlar riskli davranışlara daha az girerler. Daha sağlıklı beslenirler ve egzersiz yaparlar. Daha güvenli bir cinsel yaşamı tercih ederler. Mutlu bireylerin, finansal olarak sorumluluk düzeyleri daha yüksektir yani kontrolsüz harcamalar yapmazlar ya da zorda kalmadıkça borçlanmazlar.
7. Mutlu bireylerin sosyal ve duygusal zekâları daha yüksektir
Mutlu bireyler, diğer insanlar tarafından daha çok sevilirler ve tercih edilirler. Bunda sosyal ve duygusal zekâlarının yüksek oluşunun etkisi büyüktür. Çünkü insanlarla ilişkilerinde, zehirleyici ilişki tarzı yerine besleyici ilişki tarzını ön planda tutarlar. Mutlu bireyler daha anlayışlı, duyarlı ve empatiktirler.
8.Mutlu insanlar daha affedicidirler
Affedicilik; bireyin kendisini inciten kişiye karşı hakkı olan olumsuz duygu ve yargılardan bilinçli olarak kendi isteğiyle vazgeçmesidir. Araştırmalar mutlu insanların daha affedici olduklarını ortaya koyuyor.
9. Mutlu insanlar gelecekle ilgili daha umutlu ve iyimserdirler
Umut, insanların sorunlarını çözebilmek ya da arzu ettiklerine ulaşabilmek için yeterliliğe sahip olduklarını düşünmeleri ve bu konuda olumlu duygular içinde olmalarıdır. Umutlu ve iyimser olma, mutlu bireylerin önemli özelliklerindendir.
10. Mutlu bireyler evliliklerinde daha mutludurlar
Mutlu bireyler, karşı cins tarafından daha çekici bulunmaları nedeniyle daha çabuk evlenirler ve evlilik yaşamında da daha mutlu olurlar. Ancak birey mutsuzsa ve evlenerek mutlu olmayı planlıyorsa evlilikte sorunlar yaşayabilir. Yani mutlu olmak için değil, mutluluğunu paylaşmak için evlenenler evlilik yaşamında daha çok doyum yaşarlar.