Giriş
Unutkanlık psikolojik sorunların işareti olabilir
Aile Çift ve Evlilik Terapisti Uzman Psikolog Naciye Tokaç, unutkanlığın psikolojik sorunların belirtisi olabileceğini söyledi. Tokaç, “Unutkanlık denildiğinde ilk akla gelen nörolojik bir bozukluğun olabileceği. Ancak nörolojiye unutkanlık şikayetiyle başvuran birçok kişinin unutkanlık sebebinin tıbbı duruma bağlı olmadığı anlaşılır. Böyle durumlarda psikolojik nedenlere bağlı unutkanlık akla gelmeli" dedi.
Geçmişte yaşadığınız olayları unutmaktan, başınızın üzerindeki gözlüğünüzü nereye koyduğunuzu unutarak aramaya kadar değişen düzeylerde görülen unutkanlık; hemen herkesin günlük yaşamını etkileyen bir durum. Unuttuklarınızı ararken vakit kaybettiğiniz için işlerinizin gecikmesine, önemli bir projenin teslim tarihini unuttuğunuzdan son anda yapmak zorunda kalmanıza kadar sizi zor durumda bırakabilir. Hemen her yaştaki herkeste görülebilen unutkanlık; günlük yaşamınızı etkileyebilecek konuma geldiğinde tehlikeli olabilmektedir. Aynı zamanda ileri yaşlarda görüldüğünde ise bazı hastalıkların habercisi olabilir.
Unutkanlık denildiğinde ilk akla gelen nörolojik bir bozukluğun olabileceğidir. Ancak nörolojiye unutkanlık şikayetiyle başvuran birçok kişinin unutkanlık sebebinin tıbbı duruma bağlı olmadığı anlaşılmaktadır. Böyle durumlarda psikolojik nedenlere bağlı unutkanlık akla gelmelidir.
Özellikle genç ve orta yaş düzeyinde görüldüğünde daha çok psikolojik nedenlere bağlı olduğu görülmektedir. Stres, depresyon, kaygı, üzüntü, dikkat eksikliği, uyku sorunları ve olumsuz yaşam koşulları gibi birçok neden unutkanlık sebebi olabilir. Bu durumda unutkanlığınızın nörolojik bir nedene dayanmadığı ve bazı psikolojik durumlarla ilişkili olduğunu görmekteyiz.
Unutkan olduğumu nasıl anlarım?
Psikolojik unutkanlığınızın olup olmadığını anlayabilmeniz için bazı kriterlere dikkat edebilirsiniz. Ne kadar süredir unutkanlık yaşadığınız bunlardan birisi. Eğer belirli bir yaşam olayının ardından artan bir unutkanlığınız varsa bu durum olayın sizin için önemli olduğunu düşündürmeli.
Olayla ilgili siz farkında olmasanız bile zihninizi meşgul eden önemli bir bilgi olabilir. Travmatik etkiye sahip olaylar zihninizi fazlasıyla meşgul ederek hafızanızda fazla yer işgal ederler. Hafızanız travmatik olaylarla meşguluyeti nedeniyle günlük yaşamda ihtiyaç duyulan bilgileri hafızadan çağırmakta sorun yaşar.
Depresyon belirtisi
Psikolojik unutkanlık için bir diğer önemli durum ise daha çok neyi nasıl unuttuğunuz. Anlık, günlük olayları; elinizdeki kalemi nereye koyduğunuz, mutfağa ne almaya gittiğiniz, marketten alacaklarınızdan unuttuğunuz oluyorsa ve bu durum sıklıkla yaşanıyorsa zihniniz dikkatini toplamakta güçlük çekiyor olabilir. Bu durum bize depresyonu düşündürmelidir. Depresyon belirtilerinden birisi de unutkanlık. Unutkanlığınızın yanına keyifsizlik, mutsuzluk, zevk alamama, uyku-iştah sorunları da eşlik ediyorsa depresyon durumunuz düşünülmelidir.
Unutkanlığı gördüğümüz bir diğer durum ise uyku sorunlarının olduğu durumlardır. Uykusuzluk durumunda gün içerisinde dikkat, konsantrasyon ve hafıza sorunları yaşamanız kaçınılmaz. Ancak burada önemli olan uykusuzluğunuza neyin neden olduğu. Eğer uykuya dalma güçlüğü yaşıyorsanız ve bunun nedeninin fazla düşünmenizden kaynaklandığını fark ediyorsanız bu durum ruhsal durumunuzdaki olumsuzluktan kaynaklı olabilir.
Yaşam koşullarının kişinin kendisini ifade ederek güvende ve rahat hissedeceği bir ortam sağlamadığı durumlar; stres faktörünün artışını sağlayabilir. Yaşam koşullarında kendi baş edebileceğinden daha fazla sorumluluk üstlenmek veya yaşamında istediklerini çeşitli nedenlerle yapamamak yoğun stres hissettirebilir. Böyle durumlarda dikkat sağlamak ve konsantre olmak zorlaşacağından unutkanlık da sıklıkla yaşanır. Yaşam koşullarınızı iyileştirme yolları denemeniz hayattan daha fazla zevk almanızı sağlayacak ve unutkanlığınızın azalmasına yardım edecektir.
Bir diğer psikolojik unutkanlık kaynağı, kaygı durumudur. Kaygı bozukluğunda zihin kaygılanılan konu ile meşgul olacağından zihni meşgul eden konu dışındakileri pek önemseyemez.
Unutkanlık sadece nörolojik bir sorun olarak düşünülmemeli; birçok psikolojik sorunun belirtisi olabileceği de unutulmamalı.
Unutkanlığınız size bir işarettir. Yaşadığınız depresyonun, kaygı bozukluğunun, stres durumunun veya çözümlenmemiş travmatik yaşantıların işareti olabilir. Psikolojik unutkanlık önemli bir sorun olup yaşam kalitenizi olumsuz etkilemektedir.