Dünyanın en iyi 50 tatlısını seçtiler... İşte Türkiye'den listeye giren lezzetler

CNN Travel'ın seçimiyle dünyanın dört bir yanından mutlaka tadılması gereken geleneksel tatlılar... Tatlı sevmeyen var mı? Olabileceğini zannetmiyoruz. Şerbetli, sütlü ya da meyveli, herkesin favori bir tatlısı mutlaka var. Peki dünyanın başka ülkelerine gittiğinizde mutlaka tadına bakmanız gereken geleneksel tatlılar hangileri, biliyor musunuz? İşte CNN Travel'ın seçimiyle aralarında Türkiye'den de bazı benzersiz tatlıların bulunduğu 50 enfes lezzet... İngiliz mutfağının bu çok sevilen tatlısı için hurmalı bir kekin üzerine karamelli bir sos dökülüyor. Ünlü şef Gordon Ramsay'nin de spesiyallerinden olan bu kekin görüntüsü bile iştah açmak için yeterli. İsveç'in geleneksel tatlısı bol baharatlı ama tatlı kakuleli çörekler. Bu çörekler İsveç'te çalışanların günde 2 kez yaptıkları ve fika adı verilen kahve molası sırasında yeniyor. Mis gibi vanilyalı muhallebinin üzerine serpilen şeker pürmüzle yakılıyor. Çıtır çıtır bir kabuk ve yumuşacık bir sütlü tatlı. Tabii ki Fransa'dan... Tabii ki Türkiye denince ilk akla gelen tatlı baklava. Anlatmaya gerek bile yok. Baklavanın Osmanlı İmparatorluğu'nun hüküm sürdüğü coğrafyanın genelinde zevke tüketildiğini de hatırlatalım. Donut diye de bilinen bu tatlının isminin kelime anlamı hamur fındığı. ABD'den çıkıp Türkiye dahil tüm dünyaya yayılan ve çok da sevilen lezzetlerden. Avusturya'nın geleneksel tatlısı apfelstrudel için elma dilimleri, ceviz ve kuru üzüm çıtır çıtır hamurların arasına sarılıyor. Üzerine pudra şekeri serpiliyor. Almanya'nın geleneksel tatlısı da Kara Orman pastası. Kakaolu kekin üzerine vişne şurubu dökülüyor ve krema sürülüyor. Ortaya çıkan lezzeti tarif etmek ne mümkün... Fas'ın adı ceylan boynuzu anlamına gelen bu meşhur tatlısı için hamurların içi portakal çiçeği ile lezzetlendirilmiş dövülmüş bademle dolduruluyor. Piştikten sonra tatlıların üzerine pudra şekeri serpiliyor. Hindistan'ın geleneksel tatlısı ise gulab jamun adı verilen bu lokmalar. Ancak gulab jamun hamurla değil koyulaştırılmış sütle yapılıyor ve sıvı yağ yerine sadeyağda kızartılıyor. Şerbetine de aroma versin diye kakule ve gül suyu ekleniyor. Zaten gulab da gül suyu demek. İtalya'nın, daha da net konuşmak gerekirse Sicilya'nın geleneksel tatlısı cannoli için hamurlar çubuklara sarılıp yağda kızartılıyor. Ardından içine krema dolduruluyor. Çeşit çeşit aromalı cannoli'lerle karşılaşabilirsiniz. Singapur'a gidenler bu çok renkli tatlıyı hatırlayacaklardır. Buzlu Hindistan cevizi sütünün içine pirinç unundan yapılma yeşil bir jöle ve bir kaşık tatlandırılmış fasulye ekleniyor. 1938’de Ruth Graves Wakefield isimli Amerikalı tarafından icat edilen bu kurabiyelerin dışının kıtır içinin ise yumuşak olması makbul. Kurabiyenin formülünün Wakefield tarafından bir çikolata üreticisine ömür boyu çikolata karşılığında satması da ilginç bir anekdot. Yine Türkiye'den ve Ortadoğu coğrafyasından çok tanıdık bir lezzet... Kadayıfın içine ceviz ya da fıstık dolduruluyor. Pişirildikten sonra şerbete batırılıyor. Muhteşem! Köpük çikolata da denen bu tatlı Fransa'nın en sevilenlerinden. Geçmişte tatlıyı yaparken kıvamının köpük köpük olması için çikolatayı birkaç metre yukarıdan dökerlermiş. ABD'nin güney eyaletlerinde yapılan bu pastanın araları ve üstü krema kıvamında Hindistan cevizi rendesiyle kaplı. Damakta bırakacağı lezzeti hayal edebiliyor musunuz? Hong Kong'un bu ünlü tatlısı için kat kat hamurların içine yumurtalı bir muhallebi dolduruluyor. Dan tat en çok fırından yeni çıktığında yenirse keyif veriyor. Macaristan'ın geleneksel pastası için bademli mereng katmanlarının arası çikolatalı kremayla doldurulup üst üste diziliyor. En üste de çikolata ve vanilyalı krema sürülüyor. Güney Amerika kıtasında bulunan birçok ülkede karşımıza çıkan bu tatlıları araları karamel gibi çeşitli malzemelerle doldurulmuş un kurabiyeleri olarak tarif etmek mümkün. Latin Amerika ülkelerinin genelinde karşımıza çıkan bir diğer tatlı da flan. Buraya İspanya'dan gittiği tahmin edilen flan'ın Türkiye'deki karşılığının krem karamel olduğunu söylemek yanlış olmaz. Yani erimiş çikolatalı pasta adından da anlayabileceğiniz gibi bir Fransız lezzeti. Sufleye benzeyen bu pastanın pişirilmesinde ve servis edilmesinde zamanlama kritik. Fazla pişerse akışkanlığını kaybediyor, az pişerse hamur kalıyor. Son yıllarda ülkemizde de çok sevilen brownie, Amerikan kökenli bir tatlı. 100 yılı aşkın bir geçmişi olan brownie'nin üzerine sundae denilen dondurmalardan konarak yenmesi makbul. İtalyan dondurması diye açıklayabileceğimiz gelato, hem kalorisinin daha düşük olması hem de daha soğuk olması nedeniyle diğer Batı ülkelerindeki kremamsı dondurmalardan ayrışıyor. Bizim damak tadımıza gayet uygun olduğunu söyleyebiliriz. Doğu Afrika'da karşımıza çıkan kashata için fıstık, Hindistan cevizi ya da ikisi birden karamelize şekerle karıştırılıyor. Ardından kalıp halinde kurutuluyor ve parçalanıyor. Krokanın Afrikalı kuzeni diyebiliriz. Macaristan'dan bir diğer geleneksel tatlı da kifli. İçi kayısı ve erikle dolu bu ay şeklindeki kurabiyeleri kruvasana benzetmekle yanlış yapmış olmayız. Bildiğimiz cheesecake'lerden çok daha pofuduk olan bu cheesecake'in görüntüsü sıradan bir keki andırıyor ancak lezzeti efsane. Sadece Türkiye'de değil birçok Doğu Akdeniz ülkesinde karşımıza çıkan künefeyi çok fazla anlatmaya gerek yok. Zaten lezzetini anlatmaya da kelimeler kifayetsiz kalıyor. Fransa'nın Breton bölgesine özgü bu dışı karamelli hamur tatlısı o bölge dışında pek bilinmiyordu. Ancak ünlü şef Dominique Ansel SoHo'daki fırınında kouign amann'ları tezgaha yerleştirince bir anda çok favori lezzetlerden biri haline geldi. Çin'in meşhur tatlısı olan bu susamlı topların içi genellikle tatlı fasulye macunuyla ya da nilüfer çiçeklerinin tohumlarından elde edilen bir püreyle dolduruluyor. Dışı çıtır, içi yumuşacık oluyor. Fransa'nın bir diğer geleneksel tatlısı olan limonlu tartın asıl heyecan verici özelliği kıtır kıtır ağızda dağılan tabanı. Türkiye'de de mamül ya da kömbe diye bilinen ve özel kalıplarda yapılan bu kurabiyeler Ortadoğu'nun birçok bölgesinde karşımıza çıkabiliyor. Mamulun içine hurma, ceviz vb. dolduruluyor ve özellikle bayram sofralarında yerini alıyor. Avusturya'nın bir diğer geleneksel tatlısı da linzer torte. Kek ve tart arası bir tatlı olan linzer torte'nin içinde bulunan bademli reçel dolgusu bir harika... Fas'tan bir diğer meşhur tatlı da m'hanncha. Bu tatlı için portakal çiçeği suyu ve sakızla tatlandırılmış bademler yufkaya sarılıyor ve sarmal şekilde tepsiye yerleştiriliyor. Görüntüsü nedeniyle yılan kek de deniyor. Yine Hindistan'a ait bir sütlü tatlı... Taze süt kısık ateşte saatlerce karıştırılarak pişiriliyor ve şekeri açığa çıkıyor. Ardından kalıplar içinde dondurulan kulfi soğuk yeniyor. Sudan, Uganda, Kenya, Mozambik, Tanzanya gibi birçok Afrika ülkesinde yapılan bu hamur tatlısının özelliği içine eklenen Hindistan cevizi sütünün verdiği yumuşaklık ve lezzet. Bazen içine bir tutam kakule de ekleniyor. Rusya'nın bu geleneksel pastasının özelliği kat kat ince keklerin arasındaki ballı krema. Pastanın keklerinin sayısının 10'a kadar çıkabildiğini de hatırlatalım. Cheesecake dünyanın birçok yerinde yapılan bir tatlı olsa da New York'unki diğerlerinden bir adım önde duruyor. Tabanı çok ince olan New York cheesecake'in peynirinin lezzeti de çok zengin. Hollanda'nın geleneksel tatlısı da oliebollen isimli yağda kızarmış hamur topları. Bu topların hamuruna kuru üzüm ya da kuş üzümü ekleniyor. Piştikten sonra pudra şekerine bulanıyor. Genelde sokak lezzeti olarak tüketilen oliebollen'in yılbaşında yenmesi de bir Hollanda adeti. Filipinler, İspanya ve Latin Amerika'da karşımıza çıkan bu pudra şekerli kurabiyeler, dokunduğunuz anda dağılacak kadar gevrek ve hassas. Bu kurabiyelere Meksika düğün kurabiyesi de deniyor. İşte adını da tadını da tanıdığımız bir diğer tatlı daha. İtalyanca beni neşelendir, keyiflendir anlamına gelen kahveli tatlı tiramisu bugün bütün dünyada çok sevilen bir lezzet. Komşumuz İran'ın mutfağında çok önemli bir yeri olan safran bu kez dondurmaya katılmış. İçinde ayrıca gül suyu ve fıstık olan safranlı dondurma özel günlerde sofralarda mutlaka bulunuyor. Yine Ortadoğu'nun genelinde karşımıza çıkan bir lezzet. Türkiye'de de yassı kadayıf ya da taş kadayıf dediğimiz bu tatlı farklı yörelerde taze peynir, kuru meyve, fıstık, gül suyu ya da tarçınlı kremayla tatlandırılıyor. Tayland'ın bir diğer tatlısı da adı çıtır yakutlar anlamına gelen tub tim krob. Su kestaneleri nar şurubuna batırılıyor, tapyoka ununa bulanıyor ardından da haşlanıyor. Sonuçta hem çıtır hem de yumuşak bir tatlı ortaya çıkıyor. Hindistan cevizi sütü de tatlıya hafif bir tuzluluk katıyor. Avustralya ve Yeni Zelanda arasında bir anlaşmazlık konusu olan Pavlova, adını Rus balerin Anna Pavlova'dan alıyor. Dışı çıtır çıtır içi yumuşacık tatlı merengin ortasına krema dolduruluyor, üzerine ise ekşi meyveler yerleştiriliyor. Macaristan'dan bir tatlı daha... Kabarık çikolatalı kekin arasına kayısı reçeli ve çikolatalı köpük krema sürülüyor. Bu pastanın bir diğer özelliği de küp şeklinde yapılması. ABD'nin Ortabatı eyaletlerinde meşhur olan bu tatlının tatlı hamuruyla ekşi meyveleri aynı anda ağzınıza attığınızda enfes bir denge yaratıyor. Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde yetiştirilen özel bir tür pirinçle yapılan bu tatlı Tayland mutfağından. Kıvamı bildiğimiz pirinçten daha yapışkan olan bu pirincin yanına ya tatlı mango nam dok mai ya da ekşi mango aok rong ekleniyor. Fransa'dan bir diğer ünlü tatlı da tarte tatin. Elma, şeker ve tereyağı tavaya yerleştiriliyor. Üzeri hamurla kapatılıyor. Hamur pişerken diğer malzemeleri de mühürlüyor. Şeker karamelize oluyor, elmalar eriyor. Daha fazla söze gerek var mı? İngilizlerin bir diğer meşhur tatlısı da kek, krema ve reçel ya da taze meyvelerle yapılan trifle. Çok pratik olan bu tatlı, yenmeyen kekleri değerlendirmek için de çok doğru bir tarif olabilir.

HABERİ PAYLAŞ

CNN Travel'ın seçimiyle dünyanın dört bir yanından mutlaka tadılması gereken geleneksel tatlılar...

YAZI BOYUTU

Tatlı sevmeyen var mı? Olabileceğini zannetmiyoruz. Şerbetli, sütlü ya da meyveli, herkesin favori bir tatlısı mutlaka var. Peki dünyanın başka ülkelerine gittiğinizde mutlaka tadına bakmanız gereken geleneksel tatlılar hangileri, biliyor musunuz?

İşte CNN Travel'ın seçimiyle aralarında Türkiye'den de bazı benzersiz tatlıların bulunduğu 50 enfes lezzet...

KARAMELLİ YAPIŞKAN KEK

İngiliz mutfağının bu çok sevilen tatlısı için hurmalı bir kekin üzerine karamelli bir sos dökülüyor. Ünlü şef Gordon Ramsay'nin de spesiyallerinden olan bu kekin görüntüsü bile iştah açmak için yeterli.

KARDEMUMMABULLAR

İsveç'in geleneksel tatlısı bol baharatlı ama tatlı kakuleli çörekler. Bu çörekler İsveç'te çalışanların günde 2 kez yaptıkları ve fika adı verilen kahve molası sırasında yeniyor.

CREME BRULEE

Mis gibi vanilyalı muhallebinin üzerine serpilen şeker pürmüzle yakılıyor. Çıtır çıtır bir kabuk ve yumuşacık bir sütlü tatlı. Tabii ki Fransa'dan...

BAKLAVA

Tabii ki Türkiye denince ilk akla gelen tatlı baklava. Anlatmaya gerek bile yok. Baklavanın Osmanlı İmparatorluğu'nun hüküm sürdüğü coğrafyanın genelinde zevke tüketildiğini de hatırlatalım.

DOUGHNUT

Donut diye de bilinen bu tatlının isminin kelime anlamı "hamur fındığı". ABD'den çıkıp Türkiye dahil tüm dünyaya yayılan ve çok da sevilen lezzetlerden.

APFELSTRUDEL

Avusturya'nın geleneksel tatlısı apfelstrudel için elma dilimleri, ceviz ve kuru üzüm çıtır çıtır hamurların arasına sarılıyor. Üzerine pudra şekeri serpiliyor.

KARA ORMAN PASTASI

Almanya'nın geleneksel tatlısı da Kara Orman pastası. Kakaolu kekin üzerine vişne şurubu dökülüyor ve krema sürülüyor. Ortaya çıkan lezzeti tarif etmek ne mümkün...

CORNES DE GAZELLE

Fas'ın adı "ceylan boynuzu" anlamına gelen bu meşhur tatlısı için hamurların içi portakal çiçeği ile lezzetlendirilmiş dövülmüş bademle dolduruluyor. Piştikten sonra tatlıların üzerine pudra şekeri serpiliyor.

GULAB JAMUS

Hindistan'ın geleneksel tatlısı ise gulab jamun adı verilen bu lokmalar. Ancak gulab jamun hamurla değil koyulaştırılmış sütle yapılıyor ve sıvı yağ yerine sadeyağda kızartılıyor. Şerbetine de aroma versin diye kakule ve gül suyu ekleniyor. Zaten gulab da gül suyu demek.

CANNOLİ

İtalya'nın, daha da net konuşmak gerekirse Sicilya'nın geleneksel tatlısı cannoli için hamurlar çubuklara sarılıp yağda kızartılıyor. Ardından içine krema dolduruluyor. Çeşit çeşit aromalı cannoli'lerle karşılaşabilirsiniz.

CENDOL

Singapur'a gidenler bu çok renkli tatlıyı hatırlayacaklardır. Buzlu Hindistan cevizi sütünün içine pirinç unundan yapılma yeşil bir jöle ve bir kaşık tatlandırılmış fasulye ekleniyor.

DAMLA ÇİKOLATALI KURABİYE

1938’de Ruth Graves Wakefield isimli Amerikalı tarafından icat edilen bu kurabiyelerin dışının kıtır içinin ise yumuşak olması makbul. Kurabiyenin formülünün Wakefield tarafından bir çikolata üreticisine ömür boyu çikolata karşılığında satması da ilginç bir anekdot.

BURMA

Yine Türkiye'den ve Ortadoğu coğrafyasından çok tanıdık bir lezzet... Kadayıfın içine ceviz ya da fıstık dolduruluyor. Pişirildikten sonra şerbete batırılıyor. Muhteşem!

ÇİKOLATALI MUS

Köpük çikolata da denen bu tatlı Fransa'nın en sevilenlerinden. Geçmişte tatlıyı yaparken kıvamının köpük köpük olması için çikolatayı birkaç metre yukarıdan dökerlermiş.

HİNDİSTAN CEVİZLİ PASTA

ABD'nin güney eyaletlerinde yapılan bu pastanın araları ve üstü krema kıvamında Hindistan cevizi rendesiyle kaplı. Damakta bırakacağı lezzeti hayal edebiliyor musunuz?

DAN TAT

Hong Kong'un bu ünlü tatlısı için kat kat hamurların içine yumurtalı bir muhallebi dolduruluyor. Dan tat en çok fırından yeni çıktığında yenirse keyif veriyor.

ESZTERHAZY TORTA

Macaristan'ın geleneksel pastası için bademli mereng katmanlarının arası çikolatalı kremayla doldurulup üst üste diziliyor. En üste de çikolata ve vanilyalı krema sürülüyor.

ALFAJORES

Güney Amerika kıtasında bulunan birçok ülkede karşımıza çıkan bu tatlıları araları karamel gibi çeşitli malzemelerle doldurulmuş un kurabiyeleri olarak tarif etmek mümkün.

FLAN

Latin Amerika ülkelerinin genelinde karşımıza çıkan bir diğer tatlı da flan. Buraya İspanya'dan gittiği tahmin edilen flan'ın Türkiye'deki karşılığının krem karamel olduğunu söylemek yanlış olmaz.

GATEAU FONDANT AU CHOCOLAT

Yani erimiş çikolatalı pasta adından da anlayabileceğiniz gibi bir Fransız lezzeti. Sufleye benzeyen bu pastanın pişirilmesinde ve servis edilmesinde zamanlama kritik. Fazla pişerse akışkanlığını kaybediyor, az pişerse hamur kalıyor.

BROWNİE

Son yıllarda ülkemizde de çok sevilen brownie, Amerikan kökenli bir tatlı. 100 yılı aşkın bir geçmişi olan brownie'nin üzerine sundae denilen dondurmalardan konarak yenmesi makbul.

GELATO

İtalyan dondurması diye açıklayabileceğimiz gelato, hem kalorisinin daha düşük olması hem de daha soğuk olması nedeniyle diğer Batı ülkelerindeki kremamsı dondurmalardan ayrışıyor. Bizim damak tadımıza gayet uygun olduğunu söyleyebiliriz.

KASHATA

Doğu Afrika'da karşımıza çıkan kashata için fıstık, Hindistan cevizi ya da ikisi birden karamelize şekerle karıştırılıyor. Ardından kalıp halinde kurutuluyor ve parçalanıyor. Krokanın Afrikalı kuzeni diyebiliriz.

KİFLİ

Macaristan'dan bir diğer geleneksel tatlı da kifli. İçi kayısı ve erikle dolu bu ay şeklindeki kurabiyeleri kruvasana benzetmekle yanlış yapmış olmayız.

JAPON CHEESECAKE'İ

Bildiğimiz cheesecake'lerden çok daha pofuduk olan bu cheesecake'in görüntüsü sıradan bir keki andırıyor ancak lezzeti efsane.

KÜNEFE

Sadece Türkiye'de değil birçok Doğu Akdeniz ülkesinde karşımıza çıkan künefeyi çok fazla anlatmaya gerek yok. Zaten lezzetini anlatmaya da kelimeler kifayetsiz kalıyor.

KOUİGN AMANN

Fransa'nın Breton bölgesine özgü bu dışı karamelli hamur tatlısı o bölge dışında pek bilinmiyordu. Ancak ünlü şef Dominique Ansel SoHo'daki fırınında kouign amann'ları tezgaha yerleştirince bir anda çok favori lezzetlerden biri haline geldi.

JİAN DUİ

Çin'in meşhur tatlısı olan bu susamlı topların içi genellikle tatlı fasulye macunuyla ya da nilüfer çiçeklerinin tohumlarından elde edilen bir püreyle dolduruluyor. Dışı çıtır, içi yumuşacık oluyor.

LİMONLU TART

Fransa'nın bir diğer geleneksel tatlısı olan limonlu tartın asıl heyecan verici özelliği kıtır kıtır ağızda dağılan tabanı.

MAMUL

Türkiye'de de mamül ya da kömbe diye bilinen ve özel kalıplarda yapılan bu kurabiyeler Ortadoğu'nun birçok bölgesinde karşımıza çıkabiliyor. Mamulun içine hurma, ceviz vb. dolduruluyor ve özellikle bayram sofralarında yerini alıyor.

LİNZER TORTE

Avusturya'nın bir diğer geleneksel tatlısı da linzer torte. Kek ve tart arası bir tatlı olan linzer torte'nin içinde bulunan bademli reçel dolgusu bir harika...

M'HANNCHA

Fas'tan bir diğer meşhur tatlı da m'hanncha. Bu tatlı için portakal çiçeği suyu ve sakızla tatlandırılmış bademler yufkaya sarılıyor ve sarmal şekilde tepsiye yerleştiriliyor. Görüntüsü nedeniyle "yılan kek" de deniyor.

KULFİ

Yine Hindistan'a ait bir sütlü tatlı... Taze süt kısık ateşte saatlerce karıştırılarak pişiriliyor ve şekeri açığa çıkıyor. Ardından kalıplar içinde dondurulan kulfi soğuk yeniyor.

MANDAZİ

Sudan, Uganda, Kenya, Mozambik, Tanzanya gibi birçok Afrika ülkesinde yapılan bu hamur tatlısının özelliği içine eklenen Hindistan cevizi sütünün verdiği yumuşaklık ve lezzet. Bazen içine bir tutam kakule de ekleniyor.

MEDOVİK

Rusya'nın bu geleneksel pastasının özelliği kat kat ince keklerin arasındaki ballı krema. Pastanın keklerinin sayısının 10'a kadar çıkabildiğini de hatırlatalım.

NEW YORK CHEESECAKE

Cheesecake dünyanın birçok yerinde yapılan bir tatlı olsa da New York'unki diğerlerinden bir adım önde duruyor. Tabanı çok ince olan New York cheesecake'in peynirinin lezzeti de çok zengin.

OLİEBOLLEN

Hollanda'nın geleneksel tatlısı da oliebollen isimli yağda kızarmış hamur topları. Bu topların hamuruna kuru üzüm ya da kuş üzümü ekleniyor. Piştikten sonra pudra şekerine bulanıyor. Genelde sokak lezzeti olarak tüketilen oliebollen'in yılbaşında yenmesi de bir Hollanda adeti.

POLVORONES