Giriş
Bereketli coğrafyamız ve sahip olduğumuz iklim çeşitliliği Türk Mutfağı’nın oluşmasındaki en büyük iki etken diyebiliriz. Ayrıca; Türk Mutfağı hem ekolojik hem de kültürel bağlamda sürdürülebilir bir mutfak. Öyle ki; sebze, meyve ya da et, yiyeceklerin her parçası kullanılır, hiçbir şey boşa harcanmaz. İsraf etmemek için mutfakta her malzeme değerlendirilir. Gastronomi organizasyonlarının her geçen gün katlanarak arttığını düşünürsek; her yöresinde ayrı izler, tatlar barındıran bu büyük geleneksel mutfağı ve kültürü daha çok insanın tanıması için bölgelere göre ayrı projeler geliştiriliyor.
DÜZCE’NİN HAZİNESİ BU MUTFAKTA
Düzce, saklı kalmış gastronomi hazinesini Mutfak Sanatları Merkezi ile geniş kitlelere tanıtıyor. ‘Geleneklerimizle Geleceğe Köprüyüz’ mottosu taşıyan merkezle ilgili bilgi veren Düzce Belediye Başkanı Faruk Özlü, “İçerisinde 321 tarif olan ‘Düzce Yemekleri ve Mutfak Sanatları’ kitabıyla bu zenginliği alıcı hale getiriyoruz” diye konuşuyor.
ÇEŞME LEZZETLERİ ‘ALAÇATI/DENEYİM NOKTASI’NDA
İzmir Ticaret Borsası’nın (İTB) Ege Gastronomi Projesi kapsamında, hayata geçirdiği alaçatı/ DENEYİM NOKTASI, bölgenin gastronomi kültürünü korumayı ve tanıtmayı amaçlıyor. İTB Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, şu bilgileri veriyor: “Çeşme-Alaçatı-Ovacık üçgenindeki deneyim rotası üzerinde, bölgenin gastronomik değer zincirine dahil edilmesi öngörülen öncelikli yerel ürünler acur, anason, bağcılık, beyaz soğan, Çeşme kavunu, Çeşme limonu, Çeşme mandalinası, hurma zeytin, karakılçık buğdayı, Ovacık domatesi, ölmez çiçeği, sakız ağacı, sakız koyunu ve salep orkidesi olarak belirlendi. Merkez, bölgeye güçlü bir katkı koyabilmek için çalışıyor.”
ŞANLIURFA’NIN ZENGİN MUTFAĞI GÖBEKLİTEPE’DE
Türkiye’nin en önemli gastronomi kentlerinden biri olan Şanlıurfa’da yöresel yemeklerin buluştuğu adres; Göbeklitepe Gastronomi Merkezi. 90 çeşit yöresel yemeğin Şanlıurfa mutfağını yansıttığını dile getiren Haliliye Belediye Başkanı Mehmet Canpolat, “Zengin mutfağımızdaki her şeyi bir arada bulma ve tatma şansı yakalayan yerli ve yabancı misafirler, ana yemekten ara sıcaklara, tatlıdan içeceklere kadar kentin kültürünü test etme imkanı buluyor” bilgisini veriyor.
DÜNYAYA AÇILAN KAPI: GAZİANTEP
Sadece lezzetiyle değil; kültürü, üretimi ve yerel yönetim vizyonuyla da dünyanın dikkatini çeken Gaziantep, 113 coğrafi işaretli ürünle Türkiye’nin en fazla tescilli yemeğine sahip şehir. Geçen yıl 6. Uluslararası GastroANTEP Festivali’nde 700 bini aşkın ziyaretçiyi ağırladıklarını belirten Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, “Mutfak Sanatları Merkezimiz gastronomi eğitimleriyle istihdama katkı sunuyor. Yemek sadece karın doyurmak değil, bir kültürü yaşatmak” diyor.
‘İNEGÖL PİYAZI’NA COĞRAFİ İŞARET TESCİLİ
İnegöl Köftesi, İnegöl Sütlü Kadayıfı, İnegöl Çıbrıkası, İnegöl Cerrah Kuru Fasulyesi ve İnegöl Mişorizinin ardından İnegöl Piyazı şehrin 6’ncı coğrafi işaretli ürünü oldu. Gastronomi çalışmalarıyla şehrin değerlerini Türkiye’ye ve dünyaya tanıtmayı amaçladıklarını söyleyen Belediye Başkanı Alper Taban şu bilgileri veriyor, “Gastro İnegöl Restoranımızda ‘Şehrimizdeki 200’ün üzerinde yemeği reçetelendirerek Gastro İnegöl Restoranımızda tanıtıyoruz.”
DÜNYA İKİNCİSİ ‘GOCAMANDAN TORUNA MUĞLA’
Kentin 13 ilçesindeki köyler tek tek dolaşılarak hazırlanan Muğla’ya ait 446 yemek tarifinin yer aldığı ‘Gocamandan Toruna Muğla Yemekleri’ kitabı şehrin mirası niteliğinde. Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, şu bilgileri veriyor: “Türkçe ve İngilizce, ilk akıllı kitap olarak hazırlanan bu eserde gocamanlarımızın (büyüklerimizin) mirası var. Kitabımızla Riyad’daki ‘Gourmand World Cookbook Awards’da, ‘Yemek Mirası’ dalında dünya ikincisi olduk.”
EGE LEZZETLERİ CORDELION’DA
İzmir Karşıyaka’daki Cordelion Mutfak Sanatları Merkezi, özellikle Ege’nin lezzet kültürüne sahip çıkmayı ve tanıtmayı hedefliyor. Belediye Başkanı Yıldız Ünsal, “Merkez hayalleri de gerçeğe dönüştüren bir başarı sahnesi. Gastro Genç İzmir Yemek Yarışması’nda stajyerimizin kazandığı madalyalar gençlere sağladığımız olanakların kıymetini bir kez daha gösterdi” bilgisini veriyor.
LEZZETİN MERKEZ ÜSSÜ İSMAİL AĞA KONAĞI OLACAK
Karadeniz’in en sakin köşesinde, geçmişin fısıltılarıyla geleceğin hayallerinin birleştiği Perşembe’de tarihi İsmail Ağa Konağı gastronomi merkezine dönüştürülüyor. Proje hakkında bilgi veren Perşembe Belediye Başkanı Cihat Albayrak, “Tüm yazarlarımızın bu kıymetli şehri #SevdamızPerşembe’yi en güzel şekilde anlatmaları, doğasının ve tarihinin izinde ilham bulmaları için bu anlamlı yolculuğu başlatmış bulunuyoruz” diye konuşuyor.
DÜNYA ŞEFLER BİRLİĞİ AKREDİTASYONU ALINDI
İlk kez 2022’de düzenlenen Kuşadası Sokak Festivali’nde ‘Lezzet Sokakta’ başlığı ile tanınmış aşçılar ve şefleri ağırlayan ilçe, ulusal ve uluslararası alanda tanıtımını artırıyor. Kuşadası Belediye Başkanı Ömer Günel, “Festival, 2 yıl gibi kısa bir sürede Dünya Şefler Birliği (Worldchefs) tarafından verilen akreditasyon belgesini almaya hak kazandı. Tarihi Kervansaray’da düzenlenen atölye çalışmaları ise gastronomi tutkunları tarafından büyük ilgiyle karşılandı. İsmail Cem Dostluk ve Barış Meydanı’nda dev kazanda pişirilen geleneksel lezzetlerin katılımcılara ikramı ile güzel bir final yaptık” diye anlatıyor.
KAYSERİ’DEN MARKA PROJE
Açılış için gün sayan Kayseri Mutfak Sanatları Merkezi’nin şehrin gastronomi turizmine yeni bir soluk getirmesi bekleniyor. Merkezin sadece Kayseri’nin değil, Türkiye’nin gastronomi alanındaki marka projelerinden biri olmasını amaçladıklarını belirten Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Memduh Büyükkılıç, “6 bin yıllık geçmişin, onlarca medeniyetin damak izini taşıyan Kayseri mutfağını bir üst lige taşıyoruz. Kayseri’yi UNESCO Kreatif Şehirler Ağı’nda kalıcı hale getireceğiz. Burada hem yemekleri tadacağız hem de uygulama alanlarında şeflerimiz eşliğinde eğitimler vereceğiz” diye konuşuyor.
TOHUMUN TOPRAKLA İLK BULUŞTUĞU ŞEHİR KONYA
Konya Mutfağı tohumun toprakla buluştuğu ilk şehir Çatalhöyük’te başlıyor. Selçuklu Saray Mutfağı’nda şekilleniyor ve Osmanlı’da olgunlaşarak günümüze ulaşıyor. Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay, “İçinde yemek, tatlı ve içeceğin bulunduğu ‘Konya Mutfağı’ kitabı iki dilde hazırlandı ve yayınlandı. 2021’de ilk kez Gastro Fest düzenledik. Festivalde herkesi, kaybolmaya yüz tutmuş Konya Yemekleri ile de yeniden tanıştırdık. Çatalhöyük’ten başlayan ekmek kültürünün devam etmesi için “Konya Ekmek Kitabı” hazırlandı. Yöresel ürünler için Pelen markasını kurduk” diyor.
GEÇMİŞTEN GELECEĞE YÖRESEL HARİTA
Tescilli lezzetlerini dünyaya duyurmayı sürdüren Bursa, geçen yıl ‘Damağımdaki Bursa’ temasıyla düzenlediği ‘3. Bursa Uluslararası Gastronomi Festivali ile yurt içi ve yurt dışından gastronomi tutkunlarını ağırladı. Festivalde mutfağa girerek ‘Bursa Dudugiller Salatası’ hazırlayan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, “Alanda kurulan ‘Bursa Lezzetleri ve Gastronomi Müzesi’ ise en büyük ilgiyi gördü. ‘Bursa Gastronomi Haritası’ çalışmalarını da hızla sürdürüyoruz” diyor.
MUTFAĞA DEĞER, EKONOMİYE KATKI
Aydın mutfağının tatları, coğrafi işaret tescili alarak hem korunmaya hem de markalaşmaya devam ediyor. Aydın’ın gastronomi turizmi açısından önemli bir değer haline geldiğini belirten Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu, “Mutfağa verilen değer kentin hem gastronomi turizminin güçlendirilmesine katkı sağlıyor hem de ekonomik potansiyeli artıyor” diye konuşuyor.
KADINLARIN ELİNDEN YÖRESEL ÜRÜNLER
13’ü Büyükşehir Belediyesi girişimleriyle olmak üzere 20 lezzeti tescillenen Ordu, fındık dışında birçok lezzetiyle de adını duyuruyor. Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Hilmi Güler, şöyle konuşuyor: “4 yıl önce kurulan Perşembe Kadın Kooperatifi 54 mahallede üretilen yöresel ürünlerin satışının yapıldığı yer haline geldi. Kooperatif, yöreye özgü ürünlerle yeni tatlar elde ederken kadınların ev ekonomisine katkı sunuyor.”
LEZZETLİ ATÖLYELERİN MERKEZİ ‘MÜZE MERAM’
Konya ve Meram tarihine, kültürüne ışık tutan konseptiyle misafirlerinin beğenisini kazanan Meram Şehir ve Yaşam Kültürü Müzesi ‘Müze Meram’, ‘Yemek Atölyeleri’nin adresi oluyor. Meram Belediye Başkanı Mustafa Kavuş, “Mutfağı yaşatmak aynı zamanda kültürün de yaşatılması anlamı taşıyor. Bu nedenle atölyelerimizde lezzet sevdalıları, her şeyi deneyimleyerek öğreniyor. Mutfak kültürlerini zenginleştiren ve sosyal hayatlarını renklendiren bu etkinlik hemşehrilerimiz tarafından çok beğenildi” bilgisini veriyor.
HAFIZALARDA YER BIRAKAN YÖRESEL ÜRÜNLER
Zeytinyağlıları ve farklı pişirme teknikleriyle tüm dünyanın sevdiği tatları içerisinde barındıran Akdeniz mutfağının temel taşı şehirlerden biri de Antalya. Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, “Antalya’dan Dünya’ya mottosuyla Uluslararası FoodFest Antalya Gastronomi Festivali’ni bu yıl 4. kez ‘Akdeniz Mutfağı’ temasıyla düzenledik. Çiftçinin alın teri ile yetiştirdiği ürünleri dünya mutfağında başarılarını, üç gün boyunca dünyaca ünlü Michelin Yıldızlı şefler ve gastronomi profesyonelleri ile gastronomi dünyasına sunduk. Birçok yöresel ürünümüzün şehrimizi ziyaret eden misafirlerimizin hafızasında yer bırakmasını istiyoruz” diyor.
