Giriş
Çocuklarla daha çok zaman geçirilen koronalı günler, tasarruf bilincini aşılamak için de bir fırsat. Enerjide, gıdada, suda, harcamada bilinçli nesil hem sizin bütçeniz hem de ülke açısından büyük kazanım demek.
İYİ BİR MODEL OLUN
Küçük yaşlarda öğrenilenler kalıcı olur. Tasarruf eğitimini ne kadar erken verirseniz geri dönüşü de o kadar erken ve çok olur. Bir süre daha evlerde geçireceğiniz bu dönemde çocuklarınıza birikim hedefi koyun, birlikte alışveriş listesi hazırlayın, tabaktaki yemeğin neden bitmesi gerektiğini, boşa yanan lambanın neden söndürülmesi gerektiğini anlatın.
Sadece anlatmakla kalmayın onlara iyi bir örnek olun. “Her şeyi olsun, durumumuz iyi istediği gibi harcasın” anlayışından uzak durun. Sorumluluk verin... İşte koronalı günlerde harcamalarınızın baş aktörü çocuklarınıza tasarrufu, bilinçli tüketimi anlatabileceğiniz pratik uygulamalar...
HARÇLIK VE BİRİKİM ALIŞKANLIĞI
- Şu sıralar okula gidemeseler de çocuklarınıza haftalık harçlık verip bunu biriktirmesini teşvik edin.
- Kumbara ile tasarruf etmenin önemini eğlenceli bir şekilde öğretebilirsiniz.
- Biriken paralarla en sevdiği oyuncakları veya tablet alabileceğini anlatın. Yani hedef koyun!
- Kumbaranın dolmadan önce açılmaması gerektiğini mutlaka çocuğunuza öğretin, bu yolla tasarrufta sabırlı olmayı öğrenir.
- Kumbara dolunca parayı birlikte sayın ve ne kadar çok para biriktirdiğini fiziki olarak algılamalarını sağlayın.
- Bankada ‘çocuk hesabı’ açtırarak biriken parayı o hesaba birlikte yatırabilirsiniz.
- Birikimin neden önemli olduğunu, parayla neler alınabileceğini her fırsatta anlatın, hayal dünyasını genişletin.
- Kendiniz de para tasarrufu yaparak onlara örnek olun.
- Ailecek gideceğiniz tatil ya da gezi için çocuğunuzu da dahil ederek birlikte para biriktirmeyi planlayın.
İZLEYEN DEĞİL UYGULAYAN OLSUN
- Odadan çıkarken ışığı söndürerek, gereksiz harcanan elektriğin bütçeye ve doğaya zarar verdiğini anlatın.
- Eğer prizde herhangi bir elektronik eşyanız varsa, onun da görmesine dikkat ederek fişini çekin.
- Sebze ve meyveleri yıkadığınız suyu lavaboya dökmek yerine çiçeklerin dibine dökün. Hatta bunu çocuğunuza yaptırın.
- Ellerinizi yıkarken, dişlerinizi fırçalarken suyu kullanmadığınızda musluğu kapatmanız bile çocuğunuz tarafından taklit edilir.
- Çocuklar suyla oynamayı seviyor. Boşa akan suyun doğal kaynaklara zarar verdiğini anlatarak onları tasarrufa teşvik edebilirsiniz.
- Birkaç satır yazılmış boş kağıtları ya da karton kutuları yeniden değerlendirin. Bunu ormanları korumak için yaptığınızı anlatın.
- Kağıt, plastik ve pil gibi maddelerin geri dönüşebildiğini anlatın. Hatta bu ürünleri bulunduğunuz yerdeki geri dönüşüm kutularına birlikte atın.
- Boşa yanan lambaları çocuğunuza kapattırın. Çocuğa verilen sorumluluklar, kalıcı tasarruf bilincinde kilit rol oynar.
YİYEBİLECEĞİ KADAR ALMASINI ÖĞRENSİN
- Çocuğunuza tabağına ihtiyaç duyduğu kadar yemek almasını öğretin.
- Yiyebileceğinden fazla yemek aldığında geri kalanının çöpe döküldüğünü gösterin.
- Çok yemek yerine, istediğinde birkaç kaşık daha alabileceğini anlatın.
- Artan ekmekleri çocuğunuzla değerlendirin. Bayat ekmeği çöpe atmak yerine kuşlara vermek hayvan sevgisini de besler.
PARASINI KENDİSİ YÖNETSİN
- Biriken parayla siz bir şey almayın. Çocuklarınız kendi parasıyla alışveriş yapmasını öğrensin. Bu, önemli bir deneyim olur.
- Çocuklar kendi paralarını kullandıkları zaman, satın aldıkları ürünleri daha çok inceler.
- Okul çağındaki çocuklar, para sayma, paranın üstünü alma gibi basit ticari işlemleri öğrenebiliyor. Bu fırsatı ona tanıyın.
- Çocuklara kendi paralarının kontrolünü öğretmek için hatalarından ders çıkarmalarını sağlayın.
- Evde görevler vererek kendi paralarını kazanmalarını sağlayın. Bu, sorumluluk bilincini de artırır.
- Alışverişte almak istemediğiniz bir şey için çocuğunuza 'paramız yok' yerine 'buna ihtiyacımız yok' deyin.
- Her istediğinin alınmasını talep eden çocuklara paranın sınırsız olmadığını anlatın.
- Aile içinde, özellikle çocuğunuzun yanında para konuşmaktan korkmayın.
- Verilen harçlıklarla nereye ne kadar harcama yaptığını her seferinde sorun. Fiyat algısı gelişsin, neye ne ödediğini öğrensin!
