Giriş
Rahmin alınması konusunda iki farklı doktor görüşü verilen bir anne... Kızı bu durumun kendilerini tedirgin ettiğini iletip, bunun sebebini ve nasıl bir yol izlemeleri gerektiğini soruyor. Tıbbi protokoller her hastaya aynı uygulanmaz. Özellikle menopoz sonrası kadınlarda rahimle ilgili sorular, “daha ileri tetkik ve önleyici cerrahi” yaklaşımıyla değerlendirilir.
GÖRÜŞ FARKI NEDEN OLUR?
SORU: Çıkan sonuçlar ışığında rahmin alınması konusunda iki farklı doktor görüşü var elimizde. Annem 59 yaşında ve tedirginiz. Doktorlardan biri, “sadece bölgeyi temizlesek yeter” diyor, diğer doktor yaş faktörünü çok önemsiyor ve rahmin tamamen alınmasının daha iyi olacağını, riskleri ortadan kaldıracağını söylüyor. Bu görüş farkı neden oluşur? Hangi yaklaşımı daha doğru buluyorsunuz?
CEVAP: Annenizin yaşadığı durum özelinde iki farklı kadın hastalıkları ve doğum uzmanının farklı cerrahi yaklaşımlar önermesi, tıbbi uygulamada sık karşılaşılan bir durum. Bu farklılıklar genellikle hastanın yaşı, genel sağlık durumu, hastalığın yaygınlığı ve uzun vadeli risklerin değerlendirilmesi gibi kriterlere göre şekillenir.
‘SADECE BÖLGEYİ TEMİZLEYELİM’
Bu görüş, genellikle daha az invaziv, yani daha az travmatik bir müdahaleyi savunan yaklaşımdır. Eğer patoloji sınırlı bir alandaysa (örneğin bir polip, miyom ya da rahim iç zarında hiperplazi gibi durumlar söz konusuysa) ve çevre dokulara yayılım yoksa, sadece hastalıklı bölgenin temizlenmesi yeterli görülebilir. Bu yöntem, ameliyat süresinin kısalığı, iyileşme sürecinin daha hızlı olması ve komplikasyon risklerinin azlığı nedeniyle tercih edilebilir. Ayrıca eğer hastada genel anesteziye dair riskler varsa, daha kısa süren ve daha az doku alınan bir işlem tercih edilebilir.
‘RAHMİN TAMAMEN ALINMASI GEREKİR’
Bu görüş ise yaş faktörünü ciddi bir belirleyici olarak görür. 59 yaş, menopoz sonrası dönemdir ve bu dönemde rahmin artık üreme gibi işlevleri bulunmaz. Eğer tekrar eden problemler, kanamalar, kalınlaşmalar ya da ileride kötü huylu hücre gelişme riski söz konusuysa, bu riskleri tamamen ortadan kaldırmak amacıyla rahmin tamamen alınması (histerektomi) önerilebilir. Özellikle endometrial hiperplazi (rahim içi dokuda kalınlaşma) veya tekrarlayan kitle oluşumları varsa, bu uzun vadeli olarak daha güvenli bir seçenek kabul edilir. Çünkü bu yaş grubunda hormonel koruma ihtiyacı azalmış ve bazı dokuların kanserleşme riski artmıştır. Tıbbi protokoller her hastaya birebir aynı uygulanmaz; çünkü her hastanın öyküsü, fiziksel durumu, psikolojik hazır oluşu ve beklentileri farklıdır. Özellikle menopoz sonrası kadınlarda rahimle ilgili sorunlar “daha ileri tetkik ve önleyici cerrahi” yaklaşımıyla değerlendirilir.
KARAR VERMEDEN ÖNCE
Bu noktada net ve evrensel bir doğrudan bahsetmek mümkün değil. Ancak annenizin yaşını, varsa ek hastalıklarını ve geçmiş jinekolojik öyküsünü de göz önünde bulundurursak, eğer doktorlar içinde bulunduğunuz durumu riskli görüyor ve ileride kanserleşme potansiyelinden bahsediyorsa, rahmin tamamen alınması, ileriye dönük en güvenli seçenek olabilir. Böylece hem tekrarlayan müdahalelerin önüne geçilir hem de annenizin kaygı düzeyi azaltılmış olur. Karar vermeden önce patoloji raporlarının ayrıntılı şekilde gözden geçirilmesi, gerekirse üçüncü bir uzmandan daha görüş alınması önerilir. Ancak eğer mevcut sorun ileride risk yaratabilecek bir dokuya işaret ediyorsa, histerektomi, daha net ve uzun vadeli bir çözüm sağlayabilir.
