Giriş
Olmaz olmaz demeyin, bu hafta kistini kendi kendine tedavi etmeye çalışan biriyle tanıştım. Önerilen ne kadar saçma şey varsa hepsini deneyerek hem genital bölgesine hem de karaciğerine zarar vermişti. İnsan inanamıyor. Sizi uyarmak istiyorum; sağlık sorununuz ne olursa olsun doktorların bilgi, öneri ve tedavileri doğrultusunda ilerlemelisiniz. Doğada tedaviye bir yardımcı varsa inanın biz de öneririz.
HEPSİ AYNI MIDIR?
SORU: Hocam benim yumurtalıklarımda sürekli kist çıkıyor. Bu kistlerin türleri nelerdir? Hepsi aynı mıdır?
CEVAP: Tabii ki yumurtalık kistleri farklı türlerde olabilir, hepsi aynı değildir. En yaygın türlerden bahsedelim mi?
* Fonksiyonel Kistler: Adet döngüsü sırasında oluşan folikül kistleri veya korpus luteum kistleridir. Genellikle zararsızdır ve kendiliğinden kaybolur.
* Dermoid Kistler (Teratomlar): Bu kistler saç, deri, diş gibi dokular içerebilir. Nadiren kötü huylu olabilirler.
* Endometrioma (Çikolata Kistleri): Endometriozis hastalığına bağlı oluşan bu kistler, adet dönemlerinde ağrıya neden olabilir.
* Kistadenomlar: Sıvı veya mukus dolu bu kistler büyüyebilir ancak çoğunlukla iyi huyludur. Her kistin özellikleri farklıdır, bu yüzden doktorunuzun ultrason ve diğer testlerle takip etmesi önemlidir.
TEKRARLAMAMASININ YOLU VAR MI?
SORU: Hocam zararsız olduğu söylenen ve alınsa da tekrarlayan kistlerin tekrarlamaması için bir yol var mı?
CEVAP: Kistlerin tekrarlamasının nedenlerine bakmak ve mümkünse onları ortadan kaldırmak önemli.
* Hormonal Dengesizlikler: Özellikle östrojen ve progesteron dengesizlikleri, fonksiyonel kistlerin sık oluşmasına neden olabilir.
* Endometriozis: Endometrioma kistleri, endometriozis hastalığına bağlı olarak tekrarlayabilir.
* Genetik Yatkınlık: Ailenizde kist öyküsü varsa, sizde de görülme olasılığı artabilir. Tekrarlamaları önlemek içi doktorunuz hormon düzenleyici ilaçlar (doğum kontrol hapları gibi) verebilir. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve stres yönetimi hormonal dengeyi destekleyebilir. Endometriozis gibi altta yatan bir durum varsa, bunun tedavisi önemlidir. En önemlisi kendimiz doktorsuz tedaviye kalkışmıyoruz. Çünkü her tedavi kişiye özel.
ZARARLI MI ZARARSIZ MI?
SORU: Hocam kistimin zararlı mı zararsız mı olduğunu anlayabilir miyim doktora gitmeden?
CEVAP: Varlığını kimden öğrendiniz? Kendi kendinize karar vermiş olamazsınız bir kistinizin olduğuna. E doktorunuz zararlı mı zararsız mı ona bakıp söyler size. Neden kendi kendinize anlayasınız? Zaten anlayamazsınız. Teşhisiniz ışığında kistiniz büyükse (5 cm’den fazla) ve büyümeye devam ediyorsa, şiddetli ağrı, bulantı, kusma gibi belirtiler varsa (kistin patlaması veya torsiyon riski), ultrasonda kistin iç yapısı düzensiz veya katı alanlar içeriyorsa, menopoz sonrası dönemde yeni oluşan kistler varsa, bu durumlarda doktorunuz ileri tetkikler (MRI, kan testleri gibi) önerebilir. Size de bunları dinlemek, sormak ve gereğini yapmak düşer. Daima doktorunuzla birlikte!
