Giriş
Soru: 3 Ocak 1978 doğumluyum. 1 Ekim 1994’te sigortalı çalışamaya başladım. 19 Şubat 1998’de askerlik için işten ayrıldım. 1 Eylül 1999’da askerlik dönüşü tekrar işbaşı yaptım. Toplam 6400 gün prim ödemem var. Hiçbir sağlık problemim yok. Ne zaman emekli olabilirim? Kadir TOKABAŞ
Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigorta, 5750 gün prim ve 55 yaş şartına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli. Bundan sonra prim ödemeseniz dahi 55 yaşınızı dolduracağınız 3 Ocak 2033’te emekli olabilirsiniz.
[[HAFTAYA]]
Hem emekli aylığını hem de vazife malul aylığını birlikte alabilirsiniz
Soru: 12 Eylül 1979 doğumluyum. 14 Mayıs 1997’de sigortalı oldum. Askerlik vazifem sırasında gözümden yaralandım ve 1 Ağustos 2003’te 5434 sayılı kanunun 45’inci maddesince ordu vazife malulü olarak Emekli Sandığı tarafından emekli edildim. Şu anda 4750 gün prim ödemem ve yüzde 51 iş göremezlik raporum var. Askerlik görevim sonrası çalıştığım işyerlerinde 2004-2005 yıllarında primimi normal olarak ödedim. Vergi indiriminden faydalanabileceğimi yeni işyerimden öğrendiğim için 2006’dan sonra bu şekilde prim ödemeye başladım. (Bunun dezavantajı olur mu?) Ne zaman emekli olabilirim? Engin ÜNLÜ
Cevap: Sorunuzdan 2006’da vergi indirim hakkı aldığınız anlaşılıyor. Şayet vergi indirim hakkı almışsanız, emekli olmak için 6 Ağustos 2003 itibarıyla sizin gibi 3 yıldan fazla 6 yıldan az süredir sigortalı olan vergi indirim hakkı almış 3’üncü derece engellilere tanınan 18 yıl sigorta süresi ve 4080 gün prim şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 18 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 14 Mayıs 2015’te emekli olabilirsiniz. Vazife malulü olduğunuzdan, emekli olduğunuzda malul aylığınız kesilmez. İki aylığı birlikte alabilirsiniz.
*
Vefat eden sigortalının eşine cenaze ödeneği ödenir
Soru: Televizyonda bir söyleşide bir sosyal güvenlik uzmanının şu şekilde bir görüşü vardı: Eşi ölen ve o eşinden maaş kalan bir kadın ayrıca bir yardım alabiliyor gibi bir cümle kullanıldı. Sanırım kastettiği dul maaşıydı ama başka bir hak da olabilir. Annem, babamdan kalan 700 TL civarında maaş alıyor. Bu maaştan ayrı olarak bir maaş ya da yardım hakkı var mı? Ender ABUT
Cevap: Duyduğunuz cümle muhtemelen cenaze ödeneğidir. Sigortalının ölümü halinde eşine ölüm aylığı bağlanmasının yanında, SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) yönetim kurulunca belirlenip bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden cenaze ödeneği ödenir. Cenaze ödeneği bir defaya mahsus cenaze masraflarını karşılamaya yönelik olarak ödenmektedir.
*
Evde hasta bakanları erken emekli edecek yasa çıkarsa siz de yararlanırsınız
Soru: 1965 doğumluyum. Beş yıldır sigortalı çalışıyorum. Evde hasta bakanlar için erken emeklilik duydum. Evde yaşlı ve hasta, 87 yaşında yemek yeme ve televizyon ihtiyacına kadar bana muhtaç annem var. Maddi sıkıntılarımdan dolayı çalışıyorum. Bu yasadan yararlanabilir miyim? Rahime BİLGİÇ
Cevap: Belirtiğiniz yasa henüz çıkmadı. Evde engellilere bakanların sigortalı yapılmasına veya erken emekli edilmesine ilişkin bir yasa çıkarsa tabii ki yasadan siz de yararlanırsınız. Yasa çıktığında burada gerekli açıklamaları yaparız. Gazeteniz POSTA’yı takip etmeye devam edin. Anneniz başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede engelliyse ve aile içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı asgari ücretin net tutarının üçte ikisinden (510.44 TL) az ise annenize baktığınızdan dolayı, asgari ücret tutarında evde bakım aylığı alabilirsiniz.
*
Aday memurluk süresi ücretsiz izin döneminde işlemez
Soru: Gümüşhane Üniversitesi’nde 5 aydır memur olarak görev almaktayım. Aday memurluğumun süresi üniversite tarafından 2 yıl olarak belirlendi. Fakat 1.5 yıllık evliyim ve eşim Eskişehir’de özel sektörde görev yapmakta. Şu an ayrı şehirlerdeyiz, 6 aylık hamileyim. Doğum iznimi 8 hafta doğum öncesi, 8 hafta doğum sonrası olarak kullanmak istiyorum. İzin süremin bitiminden sonra ücretsiz izne ayrılıp bebeğimi büyütmeyi düşünüyorum. Aday memurlukta ücretsiz izin hakkım 24 ay mı yoksa 12 ay mı? Ücretsiz izin süresinde adaylık memuriyetim ilerler mi, yoksa izin bitimi gelip tamamlamam mı gerekir? Yasemin ŞAŞMAZ
Cevap: Doğum izninizden sonra çocuğunuza bakmak için 2 yıla kadar ücretsiz izin alabilirsiniz. Ücretsiz izin döneminde adaylık süreniz işlemez. Ücretsiz izinden dönüp çalışmaya başladığınız tarihten itibaren, adaylık süreniz kaldığı yerden işlemeye devam eder.
