Giriş
Soru: 1969 doğumluyum. SSK girişim Mayıs 1986’da oldu. 1680 gün primim var. 4 yıl da vergi mükellefiyetim bulunuyor ama Bağkur girişim yok. Af kanununa göre borçlanma yaparak günlerimi tamamlayıp 3600 günle emekli olabilir miyim? Mehmet DİNÇ
Cevap: Muhtemelen vergi mükellefiyetiniz 1 Ekim 2008 tarihinden önce. Süresi içinde Bağkur’a kayıt ve tescilinizi yaptırmadığınızdan bugün Bağkur’a kayıt olup prim ödemeniz mümkün değil. 17 Kasım’da yürürlüğe konan yapılandırma kanunu da geçmişten Bağkur’a kayıt ve borçlanma hakkı getirmedi. Askerlik sürenizi (18 ay kabul edilmiştir) borçlanıp, 1380 gün de prim ödeyerek toplam priminiz 3600 güne tamamlarsanız, 2029’da 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
İhtilaflı vergiler aftan yararlanıyor mu?
SORU: İhtilaflı vergiler (vergi mahkemesinde görülmekte olan) af kanunundan nasıl yararlanıyor? Vergilerin yüzde kaçı siliniyor? Eski aflarda olduğu gibi vergi cezalarının tamamı kalkıyor mu? ZEKİ
CEVAP: 17 Kasım 2020’de yürürlüğe konan yeniden yapılandırma kanunu, önceki yapılandırma kanunlarının aksine ihtilaflı vergileri kapsamıyor. Maalesef mahkemede dava süreci devam eden vergi borcunuzu 7256 sayılı kanun kapsamında ödeyemezsiniz. Ancak iş dünyası ihtilaflı vergiler, stok ve stoksuzluk affı, matrah artırımı gibi hususların da yasaya eklenmesini istiyor. Belki önümüzdeki günlerde, hazırlanacak bir mini yasa tasarısıyla bu hususlar da yasaya eklenebilir. İzlemenizde yarar var.
Emekli ikramiyesi ölüm aylığı bağlanana ödenir
Soru: Abim emekli olmadan kamu kuruluşunda çalışırken kanserden vefat etti. Çocukları yok. Kanuni mirasçılar olarak eşi, annem ve kardeşleri var. Eşi emekli ve annemin de babamdan dolayı emekli maaşı var. Bu durumda emekli ikramiyesini ve maaşını kim alır? Levent KARA
Cevap: Abinizden dolayı emekli de olsa eşine ölüm (dul) aylığı bağlanır. Emekli ikramiyesini de eşi alır. Anneniz babanızdan dolayı Emekli Sandığı’ndan aylık almıyorsa ve muhtaçsa (aldığı aylık ve tüm gelirleri toplam aylık asgari ücretin net tutarının altındaysa muhtaç kabul edilir) abinizden anneniz de aylık alabilir. Hissesi oranında (yüzde 30) emekli ikramiyesi de alır.
Ancak, anneniz Emekli Sandığı’ndan aylık alıyorsa veya diğer sosyal güvenlik kurumlarından aylık almasına karşın, tüm gelirleri toplamı asgari ücretin net tutarından fazlaysa, muhtaç sayılmaz ve abinizden aylık bağlanmaz. Kardeşlerinizin abinizden aylık alma hakkı yok. İkramiye de aylık bağlananlara ödendiğinden ikramiye de alamazlar. Abinizden ölüm aylığı bağlanan kimse olmasaydı, kardeşleriniz mirasçı sıfatıyla emekli ikramiyesinden pay alabilirdi.
Emeklilik şartlarım staj sigortama göre mi hesaplanacak?
SORU: Meslek lisesi mezunuyum. Meslek lisesinde stajyerken 1 Ocak 1998’de açılan sigortam var. Ama bu tarihte prim yatmamış. İlk prim 2005’te yattı. E-Devlet’ten baktığımda, en üstte ilk işe giriş tarihi yazan yerde 1 Ocak 1998 yazıyor. Emekli olmak için hangi tarih geçerli olacak acaba? Murat SAVCI
CEVAP: Staj sigortasında kişileri emekli eden sigorta kollarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Staj sigortasında stajyeri iş kazası, meslek hastalığı ve hastalık açısından güvenceye almak için kısa vadeli sigorta kollarına prim ödeniyor. Ayrıca staj döneminde verilen sigorta sicil numarasının emekli olana kadar kullanılması, sizde olduğu gibi stajyerde ‘sigortam başladı’ yanılgısına yol açıyor. Emeklilik açısından sigorta başlangıç tarihi, kişi adına ilk defa SGK’ya çalışma süresi bildirilen gündür. Bu nedenle emeklilik işlemlerinizde staj sigortanızın başladığı tarih değil, 2005 yılında adınıza ilk defa prim ödenen tarih dikkate alınacaktır. Bu başlangıca göre 7000 gün prim ödemeniz şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Borçlanma 2023'te emekli eder
Soru: 27 Temmuz 1970 doğumluyum. SSK girişim 20 Mart 1994. 6500 gün primim var. Askerlik borçlanması yaptığımda ne zaman emekli olabilirim? Şükrü ÇETİNKAYA
Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıcınızdan önce yapmış olmalısınız. Askerlik sürenizin 16 ayını borçlanmanız halinde, emeklilik için 25 yıl sigorta süresi, 5600 gün prim ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 53 yaşınızı dolduracağınız 27 Temmuz 2023’te emekli olabilirsiniz.
