Giriş
Soru: Emekli olmak için askerliğini borçlananın parasını devlet ödeyecekti. Bu kanun çıktı mı? Askerliğimi borçlansam emekli olacağım. Borçlansam parasını devlet öder mi? Ziya DEMİRCİ
Cevap: Geçen yıl bir yetkilinin, askerlik borçlanma bedelini devletin ödemesine ilişkin önerisi basında yeterince yer buldu. Ancak, öneri yasalaşmadı. Siyasi otorite isterse bu tür bir yasa çıkabilir. Bugün için emekli olurken askerlik borçlanmasını devletin ödemesi gibi bir uygulama yok. Borçlanma talebinde bulunursanız bedelini ödemek zorundasınız.
Gelir Vergisi mükellefi olan her emekli destek primi ödemek zorunda değil
Soru: 2004’te SSK’dan emekli oldum. Emekli olduktan sonra sigortalı çalışmadım. İşyeri de açmadım. Hayatıma emekli ev kadını olarak devam ediyorum. Ancak emekli aylığımdan iki kere destek primi kesintisi yapılmış. Kesilme nedeninin de üç yıl önce kiraya verdiğim daire olduğunu öğrendim. Dairesini kiraya veren emeklinin prim ödeme mecburiyeti var mı? HÜLYA
Cevap: Sosyal güvenlik destek primini, emeklilik döneminde SSK’lı veya Bağ-Kur’lu olmayı gerektirecek şekilde çalışan emekliler öder. Destek primi sigortalı çalışan emeklilerin ücretinden kesilirken, Bağ-Kur’lu olmayı gerektiren faaliyette bulunan emeklilerin emekli aylıklarından kesilir. Kamuoyu yeterince aydınlatılmadığından, destek primi ödemesi gereken pek çok kişi (sayılarının en az 400 bini bulduğu söylenmekte) prim ödemiyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bu konudaki kayıtdışılığı önlemek için; Maliye’den Gelir Vergisi mükelleflerinin listesini alıp, listede olan ve destek primi ödemeyen emeklilere, destek primi tahakkuku yaptı. Ancak yapılan işlem yanlış.
[[HAFTAYA]]
Çünkü; Gelir Vergisi mükellefi olan her emekli destek primi ödemiyor. Kira gelirinden, ücret gelirinden, değer artış kazancından, borsa kazancından, alacak faizi gibi gelirlerden dolayı Gelir Vergisi mükellefi olanların Bağ-Kur’lu olma zorunluluğu bulunmadığından, destek primi ödeme yükümlülüğü bulunmuyor. Destek primi ödemek zorunda değilsiniz. Aylığınızdan kesilen destek primlerini geri almak için; vergi dairesinden kira gelirinden dolayı Gelir Vergisi mükellefi olduğunuza dair bir yazı alarak SGK’ya ibraz edin, destek primi kesintisinin iadesini ve destek primi dosyanızın kapatılmasını talep edin.
Emekli aylıklarının geneli düşük
Soru: 2001’de emekli oldum. 1050 lira maaşım var. Bu normal mi? İntibaktan faydalanabilir miyim? M.ALİ ERDEM
Cevap: Emekli aylığını, üstünden prim ödenen kazanç tutarı ile prim sayısı belirliyor. Prim ödeme tarihleri de önemli etken. Bu bilgiler olmadan emekli aylığınız hakkında fikir yürütmek doğru değil. Ancak, emekli aylıklarının geneli düşük. Bize göre emekli aylığınız normal. Sizden daha az aylık alan çok sayıda emekli var. İntibak Yasası 2000’den önce emekli olanları kapsadığından, intibaktan yararlanamıyorsunuz.
1260 gün prim ödeyip emekli olabilirsiniz
Soru: Temmuz 1955 doğumluyum. 1986’da SSK’lı oldum. 71 gün SSK’ya, 2441 gün de Bağ-Kur’a prim ödedim. 20 ay askerliğim var. Ne zaman emekli olabilirim? E.İçer DANACI
Cevap: Sigortalı çalışarak 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK’da 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 60 yaş şartına tabi olursunuz. Priminizi 3600 güne tamamlayınca emekli olabilirsiniz (ara vermeden prim öderseniz Temmuz 2016’da).
Hizmet tespit davası açıp bir gün bile kazansanız emekli olursunuz
Soru: 1962 doğumluyum. 1 Mayıs 1981’de SSK’lı oldum. Fakat prim ödenmemiş. 9 Eylül 1981’de çalışmışlığım görünüyor. 3600 günümü doldurmama rağmen yaştan emekli olamıyorum. Ne yapabilirim? Fatıma IRMAK
Cevap: Aynı işyeri daha sonra girişinizi yaptığından, hizmet tespit davası açma hakkınız var. 9 Eylül 1981’den önceki çalışmanızı şahit veya belgeyle kanıtlayabiliyorsanız hizmet tespit davası açıp bir gün bile kazansanız eski yasa şartlarına tabi olur ve 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 50 yaş şartlarıyla emekli olabilirsiniz.
Askerliğiniz başlangıçtan önceyse borçlanma üç yıl erken emekli eder
Soru: 11 Aralık 1978 doğumluyum. 3 Şubat 2000’de SSK’lı oldum. 3697 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Metin ATLAMAZ
Cevap: 20 yıl sigorta, 7000 gün prim ve 60 yaş şartına tabisiniz. 3303 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 11 Aralık 2038’de emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız borçlanarak 5975 gün prim ödemiş olma şartıyla, 11 Aralık 2035’te emekli olmanız da mümkün.
Doğum, sigorta ve askerlik başlangıç tarihleri emekli olma şartlarını değiştirebiliyor
Soru: 1964 doğumluyum. 1985’te SSK’lı oldum. 2100 gün primim var. Askerliği borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim? Fani ORAL
Cevap: Sigorta başlangıç tarihi önemli. Başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştiriyor. Başlangıç tarihiniz 23 Mayıs 1985 ve önceyse 2725 gün daha prim ödeyerek priminizi 5225 güne tamamlayacağınız tarihte, başlangıcınız 23 Mayıs 1985’ten sonraysa, 2800 gün daha prim ödeyerek, priminizi 5300 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Doğum, sigorta başlangıç ve askerlik başlangıcınızı gün, ay, yıl olarak ve askerlik sürenizi bildirmelisiniz.
