Giriş
Soru: 30 Ocak 1978 doğumluyum. Askerliğimi 1998-1999 arasında yaptım. İlk sigorta giriş tarihim 15 Mayıs 2001 olup toplam 7300 gün prim ödedim. Acaba ne zaman emekli olabilirim? Askerlik borçlanması ile EYT’den faydalanabilir miyim? Mustafa ÜNAL
Cevap: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizi bildirmemişsiniz. Ancak askerlik borçlanması ile EYT kapsamına girebilmeniz için, sigorta başlangıç tarihinizi 7 Eylül 1999’a çekecek kadar, yani 608 gün askerlik süreniz olması lazım. Maalesef askerlik borçlanmasıyla EYT kapsamına giremezsiniz.
3600 GÜNDEN NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
Soru: 1 Haziran 1970 doğumluyum. Askerliğimi 1990-1992 arasında yaptım. SSK giriş tarihim 1994 olup şu an 3544 gün prim ödemem var. Askerliğimi borçlanırsam 3600 günden ne zaman emekli olabilirim? MUSTAFA
Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 56 gün daha prim ödeyerek (veya 56 gün askerlik borçlanması yaparak) toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 1 Haziran 2030’da emekli olabilirsiniz.
BAYRAMDA ÇALIŞMAK ZORUNDA MIYIM?
Soru: Bir fırında 12 seneden beri çalışıyorum. Fırın işi ağır olduğu için doğru dürüst izin kullanamıyoruz. Köyüme gideceğimden Ramazan Bayramı’nda izin kullanmak istiyorum. Ama patron işlerin sıkı olduğu gerekçesiyle izin veremediği gibi, bayramın 2’nci 3’üncü gününde çalışmamı istiyor. Bayramda çalışmak zorunda mıyım? Bayramda patronun isteği dışında çalışmasam olur mu? Patron çalışmadığım gerekçesiyle işten çıkartabilir mi? Çıkarttığında kıdem tazminatı öder mi? Cemal S.
Cevap: Normalde yıllık izni işverenin istediği zaman kullanabilirsiniz. İşveren işlerinin en sıkı olduğu zamanda çalışana haklı olarak yıllık izin kullandırmaz. Bayramda çalışma zorunluluğunuzun olup olmadığı için, iş sözleşmenize veya toplu iş sözleşmenize göz atmakta yarar var. Bireysel iş sözleşmenizde veya toplu iş sözleşmenizde, işvereninin istemesi halinde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışılacağına dair hüküm varsa, işveren istediğine göre bayramda çalışmak zorundasınız. Ancak bireysel iş sözleşmenizde veya toplu iş sözleşmenizde bayramda çalışacağınıza dair bir hüküm yoksa, istemezseniz bayramda çalışmazsınız. Çünkü ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yapılması için işverenin işçiden onay alması lazım. Onay vermemeniz halinde, bayramda çalışmazsınız. İşveren bu gerekçeyle, yani bayramda çalışmadığınız gerekçesi ile iş sözleşmenizi fesih edemez. Fesih ederse fesih haksız fesih sayılır. Bu durumda ihbar ve kıdem tazminatınızı varsa kullanmadığınız yıllık izin sürelerinizin ücretini ödemek zorunda.
4600 GÜN PRİM ÖDEYİP 61 YAŞI DOLDURACAKSINIZ
Soru: 11 Ocak 1966 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 21 Aralık 2009’dur. Ancak askerlik borçlanmam başlangıcımı 21 Haziran 2008’e çekti. Acaba kısmi emekli veya yaştan ne zaman emekli olabilirim? Abdullah ALTUN
Cevap: Prim ödeme gün sayınızı bildirmemişsiniz. İki şekilde emekli olabilirsiniz:
* 7200 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak, priminizi 7200 güne tamamlayacağınız tarihte.
* 4600 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 63 yaşınızı dolduracağınız 11 Ocak 2029’da (4600 gün prim ödeme ve 61 yaş şartlarına tabi olarak).
