Giriş
Soru: 25 Ocak 1970 doğumluyum. 10 Ekim 1989’da SSK’lı oldum. 20 Şubat 1990’da işi bıraktım. 1994’te askere gittim. 1996’da teskere aldım. 1 Temmuz 1995’te mecburi tarım Bağ-Kur’lu oldum ve primlerimi aralıksız ödedim. Ne zaman emekli olurum? SSK’ya ne zaman geçsem daha erken emekli olurum? Davut KAYMAK
Cevap: Bağ-Kur’da 25 yıl prim ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemenizi 25 yıla tamamlamanız şartıyla, 25 Ocak 2025’te Bağ-Kur’dan emekli olabilirsiniz. SSK’da ise 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Ancak primi ödenen son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunduğundan bu şartlara tabi olarak emekli olabilmeniz için, sigortalı bir işte çalışarak en az 1260 gün (3.5 yıl) prim ödemeniz gerekiyor. Sigortalı bir işte çalışarak 1260 gün prim ödemeniz şartıyla 25 Ocak 2021’de emekli olabilirsiniz.
Ücret bordrosunun düzenlenmesi zorunlu, imzalanması zorunlu değil
Soru: Anonim şirketlerin işçi ücret ödemelerini banka hesaplarına yatırdığı durumlarda da ücret bordrolarını bastırıp imzalatması gerekmekte midir? Bunların bastırılmaması ve imzalatılmaması durumunda Vergi Usul Kanunu (VUK), İş Kanunu açısından yaptırımları nelerdir? Bu cezaların bir üst sınırı olup olmadığı ve zamanaşımı konusunda bilgi verir misiniz? Alpaslan ZORLU
Cevap: Ücretlerin bankaya yatırılması ücretin ödendiğini gösterdiğinden, ücret bordrosunu işçiye imzalatmanıza gerek yok. Ancak, ücret bordrosu, Vergi Usul Kanunu’nun 238’inci maddesince düzenlenmesi zorunlu bir belgedir. Ücret bordrosu düzenlemeden, ücretten yapılan yasal kesintileri (prim, vergi gibi) ve net ücreti hesaplayamazsınız. Sonuç olarak ücret bordrosu düzenlemek zorundasınız. Ücreti işçi adına açılan banka hesabına yatırıldığınızdan, düzenlediğiniz bordroyu işçiye imzalatmanıza gerek yok.
49 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz
Soru: 8 Eylül 1965 doğumluyum. 25 Ağustos 1987’de SSK’lı oldum. 6150 gün prim ödedim. Askerlikten sonra sigortalı olduğum için askerlik borçlanmamı Mayıs 2002’de ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Eyüp AYDIN
Cevap: Askerlik borçlanması, başlangıç tarihinizi askerlik süreniz kadar (18 ay kabul edilmiştir) geri götürerek 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 49 yaşınızı dolduracağınız 8 Eylül 2014’te emekli olabilirsiniz.
KEY ödemelerinin gecikmesi itirazların yapıldığı kurumlardan kaynaklanıyor
Soru: Eksik KEY ödemeleri için Haziran 2009’da ödeme yapılacaktı. Gazetelerden aldığımız haberlere göre haziran ayına yetiştirilemeyen ödemeler, ağustosta yapılacak denildi. Eylül geçti bir haber yok. Ekim ayının yarısı geldi hâlâ hiç haber çıkmadı. Bizim paramızı vermekte unutkanlık mı yapılıyor? Mustafa YILMAZ
Cevap: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı salı günü gazetelerin sosyal güvenlik yazarları ile bakanlıkta bir toplantı yaptı. KEY ödemeleri konusundaki sorulara da bakan, KEY’leri ödemek için paralarının olduğunu ancak, KEY itirazlarının yapıldığı kurumların kayıtlarından kaynaklı olarak ödeme listelerin henüz hazırlanamadığını ve listelerin en kısa zamanda hazırlanması için ilgililere talimat verdiğini açıkladı. Bakanın açıklamalarından gecikmenin, KEY itirazlarının yapıldığı kurumlardan kaynaklandığı, söz konusu kurumların, geçmişte sağlıklı kayıt tutmadıklarından, tutmuşlarsa da kayıtları saklayamadıklarından, bugün KEY’lerin ödenebilmesi için yasanın aradığı şartlarda ödeme listesi hazırlanamadığı, para konusunda bir sorun olmamasına rağmen, KEY ödemelerinin yapılamadığı anlaşılıyor. Bu aşamada beklemekten başka yapacak bir şey yok. Ancak, kayıtlar nedeniyle ödemelerin daha da gecikmesi halinde, Hükümet’in yeni bir yasa ile olayı çözmesi gerekir.
Uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmediğinden staj başlangıç sayılmaz
Soru: 15 Aralık 1977 doğumluyum. 1994’te 9 aylık staj sürecinde, iş güvenliği açısından stajyer sigortası yapıldı. Prim ödenmedi sadece sağlık sigortalısı oldum. Ancak SSK’dan sigorta kartımı bu yıl aldım. Prim ödenerek çalışmaya ise 2003 yılında başladım. Bu durumda sigorta başlangıcım 2003 mü 1994 müdür? Yeni yaş kanunu şartları bana hangi yılların yaş kanununa göre uygulanacaktır? Orhan SONUVAR
Cevap: Staj sigortasında, kısa vadeli sigorta kollarına prim ödenerek stajyerin iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık riski sigortalanıyor. Kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmediği için, emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. Ancak staj döneminde alınan sigorta sicil numarası ve sicil kartının emekli olana kadar kullanılması, sizde olduğu gibi sigortalıların yanılgıya düşmesine yol açıyor. Emeklilik açısından başlangıç tarihiniz 2003’teki adınıza ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenen gündür. Bu başlangıca göre de emekli olmak için 7000 gün prim ve 60 yaş şartına tabisiniz.
Prim ödemenizi 3600 güne tamamladığınızda emekli olabilirsiniz
Soru: 1964 doğumluyum. 8 Mayıs 1975’te SSK’lı oldum. 560 gün prim ödedim. 2009 sonunda toplam 1403 gün prim ödemiş olacağım. 3600 günle emekli olabilir miyim? Hangi yaş ve tarihte emekli olabilirim? Meliha DOLU
Cevap: Kısmi yaşlılık aylığı ile 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 2197 gün daha prim ödeyerek 1403 gün olan prim ödemenizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz (ara vermeden prim öderseniz Şubat 2016’da)
