Babanızın askerliği borçlanmasına gerek yoktu

Soru: Babam 13 Mart 1968 doğumlu. 31 Aralık 1987’de SSK’lı oldu. 8200 gün primi var. Askerliğini de ödedi. Ne zaman emekli olabilir? İlknur VAROL Cevap: Babanız 25 yıl sigorta, 5375 gün prim ve 50 yaş şartına tabi. Primi yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemese de 50 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir. Askerliğini sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığından borçlanma sadece prim sayısını artırır. Emekli olma tarihini değiştirmez. Prim ödemesi yeterli olduğundan, borçlanmasına gerek yoktu.

[[HAFTAYA]]

Çakışan sürelerden biri iptal edilir

Soru: 1969 doğumluyum. Almanya’da Eylül 1987’de sigortalı oldum. 4/A primim 5500 gün, 4/B primim 1700 gün. En son 4 yıl 4/A’dan prim ödedim. Emeklilik başvurusunda, memurların tahakkuk cetvelini hazırlarken 900 gün çakışma yaptıkları ortaya çıktı. Beni emekli etmiyorlar. Ne yapayım? Gülten KARABULUT/ALMANYA Cevap: Çakışan günler iki sigortaya da sayılmaz. Çakışan sigorta günlerinden hangisi geçerliyse o sayılır, diğeri dikkate alınmaz. Bu, yasa gereği yapılan bir işlem. Sorunuzdan sayılmayan günlerinizin 4/A’ya (SSK) ait olduğu anlaşılıyor. Verdiğiniz bilgilerle ancak genel ve tahmini bilgiler verebiliriz. Son yedi yıllık SSK ödemenizden 900 gün sayılmıyorsa, son yedi yılda Bağ-Kur’a fazla ödemeniz olduğundan, Bağ-Kur’dan emekli olacaksınız. Bağ-Kur en az 7200 gün prim arar. Sayılmayan günleriniz son dört yıldaki SSK primiyse ya sigortalı çalışarak 720 gün daha prim ödeyeceksiniz ya da Almanya’daki çalışma sürenizin veya ev kadını olarak geçen sürenizden 900 gün daha borçlanarak Bağ-Kur’dan emekli olacaksınız. Sorunuza daha net yanıt verebilmemiz için; doğum tarihinizi gün, ay, yıl olarak, 4/A ve 4/B başlangıç tarihinizi ve yurtdışına hangi tarihte çıktığınızı, yurtdışı çalışma sürenizi borçlanıp borçlanmadığınızı, borçlanmışsanız kaç gün ve hangi kuruma borçlandığınızı bildirmeniz gerekiyor.

Yaş dolana kadar tavandan prim ödemek emekli aylığını artırır

Soru: 3 Ocak 1971 doğumluyum. 1 Ağustos 1988’den beri SSK’lıyım. Prim şartımı doldurdum. Sigorta süremin dolmasına 1 yıl kaldı. Yaş içinse 9 yıl beklemem gerekiyor. 1) Sigorta süresi dolduğunda prim ödememi kesip emeklilik yaşımın dolmasını mı beklemeliyim yoksa süre dolunca direkt emekliliğimi isteyebilir miyim? 2) Yaş dolana kadar prim ödemeye devam edersem şu an 3 bin lira gözüken brüt maaşımı tavandan yatırmamın emekli maaşıma bir etkisi olur mu? Dursun UYSAL Cevap: 1) Prim ve sigorta süresini doldurduğunuz tarihte emeklilik başvurusu yapamazsınız. Emekli olmak için aranan sigorta süresi, prim ve yaş şartlarını birlikte sağlayacağınız tarihte emeklilik talebinde bulunabilirsiniz. 2) Emekli olacağınız yaşı doldurana kadar prime esas kazancın üst sınırından (tavandan) prim ödemeye devam ederseniz, emekli aylığınız yükselir.

Askerliğinizi borçlanırsanız 51 olan emeklilik yaşınız 50’ye düşer

Soru: 15 Ekim 1965 doğumluyum. 15 Eylül 1989’da Bağ-Kur’lu oldum. Askerliğimi 1 Mart 1985-1 Eylül 1986 arası yaptım. Askerliği borçlanmam ya da borçlanmamam durumunda ne zaman emekli olabilirim? Mustafa KANDIR Cevap: 25 yıl (9000 gün) prim ve 51 yaş şartına tabisiniz. 15 Eylül 2014’e kadar prim ödeyerek priminizi 25 yıla tamamlamanız şartıyla 15 Ekim 2016’da emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde yaş şartınız 50’ye düşer. Borçlanmadan sonra 15 Mart 2013’e kadar prim ödeyerek priminizi 25 yıla tamamladıktan sonra Bağ-Kur’u kapatıp bundan sonra prim ödemeseniz de 15 Ekim 2015’te emekli olabilirsiniz.

Geçici iş görmezlik ödeneği ayakta tedavide ücretin üçte ikisidir

Soru: Eşim özel bir dershanede çalışıyor. Doğum ücreti alabilmesi için doğumdan en geç kaç gün öncesinden izne çıkabilir ve alacağı ücret nasıl hesaplanıyor? Erhan ÇEŞMECİ Cevap: Doğumdan önce 8 hafta (çoğul gebelikte 10 hafta), doğum sonrasında 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta (çoğul gebelikte 18 hafta) izin veriliyor. Eşiniz, doğumdan önce 8 hafta, doğumdan sonra 8 hafta doğum izni kullanabilir. Doktor raporuna dayanarak doğuma üç hafta kalana kadar çalışabilir. Bu durumda doğum öncesinde kullanmadığı, 5 haftalık izni, doğum sonrası iznine eklenir. Doğum sonrasında 13 hafta izin kullanır. İzin süresi için geçici iş göremezlik ödeneği alır. Geçici iş göremezlik ödeneği alabilmek için, doğum tarihinden önceki bir yıl içinde en az 90 gün prim ödemiş olmak gerekiyor. Bir günlük geçici iş göremezlik ödeneği; doğum tarihinden önceki 12 ayın, son üç ay içindeki prime esas kazanç toplamının bu kazanca esas prim sayısına bölünmesi suretiyle bulunuyor. Buna göre; yatarak tedavilerde ücretin yarısı, ayakta tedavilerde ücretin üçte ikisi oranında ödeniyor.

Kanunen bakmakla mükellef kimsesi olan engelliye aylık bağlanmaz

Soru: Babam devlet memuru emeklisi. Annem diyalize giriyor. Yüzde 91 engelli raporu var. Babam emekli ikramiyesiyle ev aldı. Evi annemin üzerine yaptı. Annem engelli maaşı alabilir mi? Ev tekrar babamın üzerine geçerse durum değişir mi? Berke AKSOY Cevap: Kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunmayan engellilere, 2022 sayılı Yasa kapsamında belli şartlarda aylık bağlanır. Babanız kanunen annenize bakmak zorunda olduğundan, anneniz engelli aylığı alamaz.