Giriş
Soru: Bir müşterim 1 Mart 2006 tarihinden itibaren ikametgâh olarak kullandığı kiralık meskeni, işyeri adresi gösterip, 12 Ekim 2010 tarihinden itibaren ‘grafik tasarım’ faaliyetinde bulunacağından mükellefiyet tesis etti. Yani oturduğu meskeni, aynı zamanda işyeri olarak kullanıyor. Grafik tasarım faaliyetini evindeki bilgisayarı kullanarak veya müşterilerinin işyerindeki bilgisayarı kullanarak tasarlamaktadır. Tereddüt edilen konu, mesken için yapılan kira ödemesinden GVK 94’üncü maddesi gereği netten brüte giderek vergi tevkifatı yapılacak mı? Stopaj yapmadan kiranın yarısı gider yazılabilir mi? Veya stopaj yapmamak için kira gider yazılmasa olur mu? Bu konu çok farklı uygulanıyor. Kimi meslektaş, vergi kesintisi yapmadan kiranın yarısını gider yazıyor. Kimi kirayı gider yazmıyor. Kimi, evin belli bir metrekaresini kullandığı için metrekare başına düşen kira tutarı üzerinden stopaj yapıyor. Vergilemede olayın gerçek mahiyetinin esas alınması gerektiğinden, ikametgah olarak kullanılan meskenin kira ödemesinden tevkifat yapılmaması gerektiği görüşündeyim. Çünkü, 128 no’lu Gelir Vergisi Kanunu Tebliği’nin X- Tevkifat başlıklı maddesinde, olayın esasına bakılması gerektiği belirtilmiştir. Doğan GÜL Cevap: Konut olarak kullanılan dairenin bir kısmının işyeri (büro) olarak kullanılmasında konut için ödenen kiranın tamamı serbest meslek kazanç defterine gider olarak kaydedilerek, serbest meslek kazancından düşülebilir. Ancak dairenin ısıtma, aydınlatma yönetim gideri vb. giderlerinin tamamı gider yazılamaz.
[[HAFTAYA]]
Bu giderlerin yarısı gider yazılabilir. Aynı zamanda işyeri olarak da kullanılan konutlar, vergi uygulamamız açısından işyeri sayıldığından, ödenen kiranın tamamı üstünden stopaj yapılması gerekiyor. Kirayı gider yazmak ayrı, kiradan stopaj yapmak ayrı bir konudur. Kirayı gider yazmamanız stopaj yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. Bu konuda tereddütlerinizi gidermek için Maliye’den görüş istemenizde yarar var.
İdari para cezasının yüzde 50’si ödenecek kalanı silinecek
Soru: Sigortanın kestiği idari para cezaları aftan yararlanıyor mu? İdari para cezası olanlar aftan nasıl yararlanacaklar? Mete ÇAMUROĞLU Cevap: 31 Temmuz 2010 tarihine kadar (bu tarih dâhil) işlenen fiillere ilişkin olup, Af Kanunu’nun yayımlandığı tarihten önce dava açma süresi sona erdiği halde, ödenmemiş olan idari para cezası borçları aftan yararlanıyor. Aftan yararlanmak için; - Af Kanunu’nun yayımlandığı tarihi izleyen 2’nci ayın sonuna kadar aftan yararlanmak için yazılı başvuruda bulunmak, - İdari para cezası aslının yüzde 50’sini, - Vade tarihinden, Af Kanunu’nun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak olan tutarın (gecikme bedelini), - Af Kanunu’nun yayımlandığı tarihi takip eden 4’üncü ay sonuna kadar ödenmesi halinde, başkaca bir bedel ödenmeden, - Borcun ilk taksitinin, Af Kanunu’nun yayım tarihini izleyen 4’üncü aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde, 12 ayda 6 eşit taksitte ödenmesi halinde yüzde 5, 18 ayda 9 eşit taksitte ödenmesi halinde yüzde 7, 24 ayda 12 eşit taksitte ödenmesi halinde yüzde 10, 36 ayda 18 eşit taksitte ödenmesi halinde yüzde 15 oranında hesaplanacak faizle birlikte ödenmesi halinde, - İdari para cezası aslının yüzde 50’si, - Gecikme cezası ve gecikme zammı gibi feri alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek. Yani silinecek.
Yaş haddinden daha erken emekli olabilirsiniz
Soru: 1960 doğumluyum. 28 Ocak 2001 tarihinde Bağ-Kur’a kayıt oldum. Mart 2001’de isteğe bağlı Bağ-Kur’a geçtim. Düzenli olarak primlerimi yatırıyorum. Emekli olmak için ne kadar daha prim ödemem gerekiyor? Ne zaman emekli olabilirim? Gülşah KAYA Cevap: En erken yaş haddinden emekli olabilirsiniz. Yaş haddinden emekli olmak için 15 tam yıl prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 1 Şubat 2016 tarihinde kadar aralıksız prim ödeyerek, toplam prim ödemenizi 15 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 2020‘de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Yaş haddinden emekli olmanız avantajlı
Soru: 1959 Bulgaristan doğumluyum. 1 Eylül 1998’den beri SSK’lıyım. 4200 gün prim ödemem var. Prim ödemeye devam ediyorum. 720 gün Bulgaristan’da askerlik yaptım. Askerlik süresini ödersem ne zaman emekli olabilirim. Hacı YAŞAR Cevap: Askerlik sürenizi borçlanırsanız, sigorta başlangıç tarihiniz 720 gün geri gider ve emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. 905 gün daha prim ödeyerek, askerlik borçlanmasıyla 4905 güne yükselecek olan prim ödemenizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Eylül 2021’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca, askerliğinizi borçlanmayıp, bundan sonra prim ödemeseniz dahi 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak, 2019’da 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Bu seçenek sizin için daha avantajlı. Çünkü, hem askerlik borçlanması yapmayacaksınız, hem borçlanma üstüne prim ödemeyeceksiniz, hem de yaklaşık 3 yıl erken emekli olacaksınız.
Askerlik sürenizin tamamını borçlanmanıza gerek olmayabilir
Soru: 1966 doğumluyum. 1990’da SSK’lı oldum. 6800 gün prim ödemem var. Askerden sonra SSK’lı oldum. Askerliğimi de ödersem ne zaman emekli olurum? Haberci İLYAS Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan askerlik sürenizi borçlanmanız halinde sigorta başlangıç tarihiniz askerlik süreniz kadar geri gider ve emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz dahi 2017’de 51 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sigorta başlangıç tarihinizi yıl olarak bildirmiş, askerlik sürenizi bildirmemişsiniz. Sigorta başlangıç tarihinizi (gün ve ay olarak) ve askerlik sürenizi bildirmeniz halinde, kaç gün askerlik borçlanması yapmanız gerektiğini hesaplayabiliriz. Askerlik sürenizin tamamını borçlanmanıza gerek olmayabilir.
