Giriş
Soru: 17 Ağustos 1978 doğumluyum. İlk defa SSK’lı olarak 24 Mayıs 1997’de çalışmaya başladım. 84 gün prim ödemem var. 24 Ocak 2001’de memur olarak atandım ve halen çalışıyorum. Aradaki boşlukta doğum yaptım ama borçlanma yapmadım. Emeklilik için kaç yaşa tabi olurum? Çalışmam gereken süre yeterli mi? Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasasından yararlanabilir miyim? Mesudiye AKÇA
Cevap:
1) 58 yaşa tabisiniz. Memuriyetten önce iki yıl doğum borçlanması yapabiliyorsanız 55 yaşa tabi olursunuz. Yapamazsanız primi 9000 güne tamamlamanız gerekir. Doğum borçlanması ile boşluğunuz yoksa 20 tam yıl hizmet sürenizi tamamlamış olursunuz. Doğum borçlanması yaparak hizmet süresini tamamlarsanız çıkacak bir EYT’den yararlanmanız gerekir. Ancak henüz EYT esasları belli değil.
SİGORTA BAŞLANGICI İLK DEFA PRİM ÖDENEN GÜNDÜR
SORU: Annemin işe başlangıcı 1 Haziran 1996’da olmuş. Ancak prim günü bulunmuyor. Sonrasında 2017’de bir günlük yatırılmış primi görünüyor. 2006’da bir kardeşimiz daha oldu. Bu durumda emeklilik için yapabileceğimiz bir yol haritası var mıdır? Arda ERDEM
CEVAP: Annenizin sigorta girişi yapılmış ama primi ödenmemiş. Yani çalışma süresi bildirilmemiş. Muhtemelen staj sigortasıdır. Dolayısıyla 1996 girişinin bir önemi yok. Annenizin doğum tarihini belirtmemişsiniz.
Annenizin sigorta başlangıcı 2017’de bir gün prim ödediği tarihtir. Bu girişe göre primini 7000 gün tamamlayacağı tarihte emekli olabilir (muhtemelen 58 yaşını da doldurmuş olacağından). Sigorta başlangıç tarihinden sonraki doğumlar borçlanılabildiğinden maalesef anneniz doğum borçlanması da yapamaz.
ERKEN EMEKLİLİKTEN YARARLANABILIR MİYİM?
Soru: 1 Mart 1999 yılında sigortalı işe başladım, 2010 yılında işten ayrıldım. 3898 gün prim ödemem var. İki doğum borçlanması yapsam erken emeklilikten yararlanabilir miyim? Habibe YILMAZ
Cevap: Kendinizin ve çocuklarınızın doğum tarihlerini bildirmemişsiniz. Emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 5975 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan bundan sonra prim yatırmasanız da 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Şartları taşıyorsa iki doğumunuzu borçlanarak 1440 gün kazanabilirsiniz. Ayrıca 637 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlayacağınız tarihten sonra çıkacak bir erken emeklilik yasasından yararlanabilirsiniz. Ancak emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasasının esasları henüz belli değil. Belli olduğunda sorunuza daha net ve doğru cevap verilebilir.
ANNENİZ EMEKLİ OLDUĞUNDAN BABASINDAN AYLIK ALAMAZ
SORU: Annem emeli devlet memuru. Annemin babası yani dedem Bağkur emeklisi olarak 1997 yılında vefat etti. Anneannem dedem üzerinden emekli maaşı alıyordu. Anneannem de 26 Aralık 2021 tarihinde vefat etti. Emekliliği hak etmeyle ilgili yasalar sürekli değişiyor. Bildiğimiz kadarıyla 2008 yılında yasalar tekrar değişmiş.
Özetle, annem kendi babası üzerinden emekli maaşı alabilir mi? Teyzemin eşi de polisken vefat etti. Teyzem eşi üzerinden emekli maaşı alıyordu. Teyzemin annesi yani anneannem 26 Aralık 2021’de vefat ettikten sonra teyzem kendi babası üzerinden emekli maaşı almak için SGK’ya başvurdu. Geçen ay kendisine babası üzerinden de emekli maaşı bağlandı. Anneme de babası üzerinden emekli maaşı bağlanabilir mi? Selim YÜCE
CEVAP: Bağkur emekli kız çocuğuna anası veya babası üzerinden yetim aylığı bağlamaz. Anneniz Emekli Sandığı emeklisi olduğundan babasından dolayı Bağkur’dan yetim aylığı alma hakkı yok. Ancak tersi olsaydı yani anneniz Bağkur emeklisi babası Emekli Sandığı emeklisi olsaydı, anneniz babasından yetim aylığı alabilirdi.
Çevrenizde bu durumda olup aylık alanlar olabilir. Yasalar arasındaki farktan kaynaklanan bu durum sizi yanıltmasın. Teyzeniz emekli değil. Eşinden dolayı dul aylığı almakta. Eşinden dul aylığı alanlar eş ve babanın vefat tarihi ve tabi oldukları kurumlara göre belli şartlarda babadan da aylık alabiliyor. Teyzenizin kendisi emekli olmayıp eşinden aylık alıyor. Demekki babasından aylık alma şartlarını da sağladığından babasından da aylık bağlanmış.
