Giriş
Soru: 26 Haziran 1980 doğumluyum. SSK girişim 1 Temmuz 1994’te oldu. Askerliğimi Aralık 2003-Mayıs 2004 arası yaptım. 2004-2006 arası 500 gün SSK primim mevcut. 22 Aralık 2006’da memur oldum ve halen devam ediyorum. SSK’ya 1994’te giriş yapmam ve 550 gün SSK primim olması, memur olarak emekliliğimde avantaj sağlar mı? Emekli Sandığı ve SSK’dan en erken ne zaman emekli olabilirim? ● AHMET
Cevap: 23 Mayıs 2002’den önce sigortalı çalışmalarınız 3 yıldan az olduğundan, Emekli Sandığı’nda emekli olacağınız yaşı etkilemiyor. Başka bir ifade ile emeklilik şartlarınızı değiştirmiyor. Sadece hizmet sürenizi artırıyor. Emekli Sandığı’nda emekli olmak için 25 tam yıl fiili hizmet süresi (FHZ) ve 60 yaş şartlarına tabisiniz.
Hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 26 Haziran 2040’ta emekli olabilirsiniz. Şayet SSK’daki ilk girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, memuriyetten ayrılıp sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya en az 1260 gün (3.5 yıl) prim ödemeniz halinde, SSK’dan emeklilik için 25 yıl sigorta süresi, 5750 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan 1260 günden sonra prim ödemeseniz de 55 yaşı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olabilirsiniz.
DOĞUMLAR BORÇLANILDIKTAN SONRA 1205 GÜN DE PRİM ÖDENECEK
SORU: 17 Ocak 1972 doğumluyum. İlk işe giriş tarihim 8 Nisan 1996. Bağkur’a 1080 gün, SSK’ya da 2100 gün prim ödemem var. 1997 ve 2008 yıllarında iki çocuk dünyaya getirdim. Şu an işsizim. Acaba ne zaman emekli olabilirim? ● F.KART
CEVAP: SSK’dan emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Yaptığınız doğumların tarihinden sonraki iki yıllık sürelerde, prim ödenmeyen günleri borçlanma hakkınız var. Her iki doğumdan sonraki iki yıllık sürelerde prim ödemediğinizi varsayarsak, iki doğumunuzu borçlanarak toplam 1440 gün kazanabilirsiniz.
Doğum borçlanmasından sonra 1205 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 52 yaşınızı dolduracağınız 17 Ocak 2024’te emekli olabilirsiniz. Ayrıca 420 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.
YERALTI MADEN İŞİNDE ÖDENEN PRİMLE EMEKLİ OLMAK AVANTAJLI OLUR MU?
Soru: Ekim 1983 doğumluyum. SSK girişim Kasım 2006’da oldu. 3800 gün prim ödemem var. Bunun 1000 günü yerüstü, kalanı Nisan 2011’de çalışmaya başladığım yeraltı maden işinden. Yeraltı maden işindeki çalışmam, halen devam ediyor. Acaba ne zaman emekli olurum? ● İLKAY
Cevap: Yeraltı maden işindeki çalışmanızla daha erken emekli olabilirsiniz. Yeraltı maden işindeki çalışmanızla emekli olmak için 7200 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Yeraltı maden işinde çalışmayla 2000 gün daha prim ödeyerek 4800 güne yükseltirseniz, 4800 günün yarısı yani 2400 gün fiili hizmet süresi zammı (FHZ) olarak priminize eklenir ve priminiz 7200 güne (4800+2400) yükselerek prim şartını sağlamış olursunuz.
Yeraltında 1800 günden fazla prim ödemesi olanlarda, FHZ ayrıca emeklilikte aranan yaş haddinden düşüyor. 2400 gün FHZ’niz 50 olan yaş haddinden indirildiğinde, emekli olacağınız yaş, 43 yıl 4 aya düşer. 2000 gün daha prim yatırarak, yeraltı maden işinde ödediğiniz primi 4800 güne tamamladıktan sonra prim ödemeseniz de yaş olarak 43 yaş 4 ayı dolduracağınız 2027 yılı Şubat ayı sonunda emekli olabilirsiniz.
EMEKLİLİK AĞUSTOS 2021’DE
SORU: 5 Ağustos 1972 doğumluyum. İlk Bağkur girişim 11 Şubat 1993’te oldu ve 1629 gün prim ödemem var. 6 Nisan 2006’daki sigorta (SSK) girişimle de 5008 gün prim ödedim ve halen çalışmaktayım. Ne zaman emekli olabilirim? ● Songül Coşkun SÜTGEL
CEVAP: Emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Süre ve prim şartını sağlamış olduğunuzdan bundan sonra prim ödemeseniz de 49 yaşı dolduracağınız 5 Ağustos 2021’de emekli olabilirsiniz.
EMEKLİLİK KOŞULLARI İŞGÜCÜ KAYBI ORANINA GÖRE DEĞİŞİR
SORU: Eşim iki ayağından ameliyat oldu. 1 Eylül 2020 tarihinde 55 yaşına girecek. 1 Şubat 2021 tarihinde 15 yılı dolduracak. 3700 gün prim ödemesi var. Hangi şartlarda emekli olabilir? ● YAŞAR
CEVAP: Eşiniz 3300 gün daha prim ödeyerek, primini 7000 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Ayrıca 800 gün daha prim ödeyerek primini 4500 güne tamamlaması şartıyla, 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı 1 Şubat 2031’de emekli olması da mümkün.
Eşiniz ameliyatlarından dolayı en az yüzde 40 oranında işgücü kaybına uğramışsa, Maliye’den vergi indirim hakkı da alması halinde, 3’üncü derece engelli olarak emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi ve 4400 gün prim ödeme şartlarına tabi olur. 700 gün daha prim ödeyerek primini 4400 güne tamamlaması şartıyla, 20 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı 1 Şubat 2026’da emekli olabilir. Ayrıca eşinizin ameliyatı sonucu uğradığı işgücü kaybı oranı daha yüksekse, emeklilik şartları da değişir.
60 YAŞ DA DOLACAK
Soru: 4 Mart 1983 doğumluyum. İlk defa 1 Ekim 1998’de de lisede staj için gittiğim belediyede sigorta numaramı aldım. Ama sigorta primim Şubat 2003’te başladı. Aktif olarak çalışıyorum. 4699 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum? ● Ömer KAYAR
Cevap: Stajda kişileri emekli eden sigorta kollarına prim ödenmediği için emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Şubat 2003’teki başlangıcınıza göre şartlarınız belirlenecek. Buna göre emeklilik için 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 2301 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlarsanız, 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 günden fazla prim ödemeseniz de yine aynı tarihte yani 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (25 yıl sigorta süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
İŞSİZLİK ÖDENEĞİNİN ŞARTLARI
SORU: 6 aylık hamileyim işten çıkarıldım. Doğum raporu ve izni almak için yeni bir işe başlayacağım. 2 ay sigortalı çalıştıktan sonra 37’nci haftada doğum raporu alacağım. Doğumdan sonra işsizlik maaşı alabilir miyim? Raporlu olduğum 4 ay sigortama eklenir mi? Yoksa işsizlik maaşı hakkım biter mi? ● Ceyda DAVARCI
CEVAP: 8 hafta doğum öncesi ve 8 hafta da doğum sonrası izniniz var. Bu süreler için SGK’dan geçici iş göremezlik ödeneği alabilirsiniz. İşsizlik ödeneği alabilmek için üç yıl içinde 600 gün prim ödemenizin olması, son 120 gün iş akdinizin devam etmesi ve işverenin iş akdinizi haksız yere feshetmesi veya sizin haklı bir nedenle iş akdinizi feshederek işten ayrılmanız gerekiyor. İşten ayrılma bildirgesiyle birlikte, işten ayrılma tarihini izleyen günden itibaren 30 gün içinde İşkur’a doğrudan veya elektronik ortamda işsizlik ödeneği talebinde bulunmanız halinde, işsizlik ödeneği alabilirsiniz.
SSK’DAN EMEKLİ OLMAK MÜMKÜN
SORU: 1955 doğumlu babamın, ilk sigorta girişi 1985’te ve 2012’ye kadar sadece 45 gün primi var. 2012’de kadrolu imam olarak işe başladı. 18 Ağustos 2020’de 65 yaşını dolduracak ve toplamda 45 gün artı 8 yıl hizmet süresi olacak. Emekliliği nasıl olur, ne yapmalıyız? ● Beşir BULCAR
CEVAP: Babanızın yaş haddinden resen emekliye sevk edileceği tarihte, hizmet süresi 15 yıldan az olacağından, emekli aylığı bağlanmayacaktır. Talep etmesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumu’nca primleri iade edilecektir. Ancak babanız memuriyetten ayrılınca primlerini iade alma yerine, sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya 1260 gün (3.5 yıl) prim ödeyip, SSK’dan emekli olabilir (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
EMEKLİLİK İÇİN KİMLER VERGİ İNDİRİMİ ALACAK?
SORU: 15 Ağustos 1979 doğumluyum. SSK girişim 1996’da oldu. 6800 gün primim var. Mart 2019’da kalp krizi geçirdim ve stend takıldı. Ömür boyu 4 çeşit ilaç kullanacağım. Bu ilaçlar neticesinde, sağlık problemlerim iyice arttı. Çalışmakta zorlanıyorum. Bu koşullarda emekli olabilir miyim? ● Ahmet KILINÇ
CEVAP: 5825 günden fazla priminiz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Hastalığınızın vücudunuzda yarattığı işgücü kaybı önemli. En az yüzde 40 oranında işgücü kaybına uğramışsanız ve Maliye’den de vergi indirim hakkı alabilirseniz 3. derece engelli hakkı elde edersiniz. Böylece, 6 Ağustos 2003 itibarıyla 6 yıldan fazla 9 yıldan az süredir sigortalı olan ‘vergi indirim hakkı almış 3’üncü derece engelli’ hakkıyla emekli olmak için 17 yıl sigorta süresi ve 3920 gün prim ödeme şartlarına tabi olarak, vergi indirim hakkı alacağınız tarih itibarıyla emekli olabilirsiniz.
SSK’DAN EMEKLİ OLMAK İSTEYEN BAĞKURLU NE YAPMALI?
SORU: 12 Kasım 1985 doğumluyum. 12 Kasım 2003’te Bağkur girişim var. SSK’dan emekli olmak istiyorum. Ne yapmam lazım? ● Haydar ONAT
CEVAP: Primi ödenen son yedi yılda (son 2520 gün prim içinde) fazla prim ödenen sigortalılık statüsünden, prim ödemeleri eşitse, son olarak tabi olunan sigortalılık statüsü şartlarıyla emekli olunuyor. Bağkur’dan sonra sigortalı çalışıp SSK’ya 1260 gün prim öderseniz, SSK’dan emekli olmak için 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olursunuz. Toplam 7000 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 60 yaşı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olabilirsiniz.
