Giriş
Soru: 17 Temmuz 1992 doğumluyum. SSK giriş tarihim 17 Nisan 2008. Herediter spastik paraparezi hastalığı teşhisi konuldu. Erken emeklilik için hangi süreci takip etmem lazım? Gerekli prim gün sayısı ve hizmet sürem ne olmalıdır? Ali SÜMER
Cevap: İşgücü kaybıyla erken emekli olmak için hastalığın vücutta yol açtığı işgücü kaybı oranı önemli. Çünkü işgücü kaybı oranı belirleyici oluyor. Ayrıca Maliye’den vergi indirim hakkı da alınması lazım. Örneğin; yüzde 40-59 arasında işgücü kaybına uğradığınızı ve vergi indirim hakkını da aldığınızı varsayarsak, 6 Ağustos 2003’ten sonra 1 Mayıs 2008’den önce sigortalı olan vergi indirim hakkı almış 3’üncü derece engelli olarak, emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 4400 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz. 4400 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 20 yıllık sigortalık sürenizi dolduracağınız 1 Nisan 2028’de emekliliğiniz mümkün. Sonuç olarak işgücü kaybı oranınızı bildirmeniz halinde, sorunuza daha net cevap verebiliriz.
YAŞI BEKLEYECEKSİNİZ
Soru: 1967 doğumluyum. SSK girişim 1984’te oldu. 3740 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Mevlüt AKBAŞ
Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. 1485 gün daha prim ödeyerek priminizi 5225 gün tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim yatırmasanız da 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
3’ÜNCÜ DOĞUMUNUZU BORÇLANABİLİRSİNİZ
Soru: 24 Eylül 1968 doğumlu, sigorta başlangıcı 1993 olan kadın sigortalıyım. Toplamda 1800 gün prim ödemem var. 1988’de ve 1990’da doğum yaptım. Fakat sigortamdan önce olduğu için borçlanamadığımı söylediler. 4 Ağustos 1996’da 3’üncü çocuğumu doğurdum. Emekli olmak için ne yapmam lazım? F. BERBER
Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 1800 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Şayet doğumlarınız öncesinde staj sigortanız yoksa maalesef ilk iki doğumunuz sigorta başlangıç tarihinden önce olduğu için söylendiği gibi borçlanamazsınız. 3’üncü doğum tarihinizden sonraki iki yıl içinde prim ödenmeyen günleri borçlanma hakkınız var. Örneğin; söz konusu iki yıllık sürede prim ödemediğinizi varsayarsak doğunuzu borçlanarak 720 gün kazanabilirsiniz. Bu durumda 1080 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
EYT ÇIKARSA YARARLANIRSINIZ
Soru: 16 Mart 1974 doğumluyum. SSK giriş tarihim 1 Ocak 1996. Toplam 8800 gün prim ödemem var. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası çıkarsa faydalanabilir miyim? Erdal İNCE
Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. EYT yasasının; 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup, emeklilik için aranan şartları sağlayıp yaşı bekleyeleri kapsaması öngörülüyor. Beklendiği gibi çıkacak bir yasadan yararlanırsınız.
BABANIZIN 3600 GÜNÜ VE 60 YAŞI DOLDURMASI LAZIM
Soru: Bu ay içinde babam emekliye ayrılacak. SSK binasına gidip askerlik borçlanması yapıldı. Babamın 2995 gün primi var. SGK’da yetkili kişi, ‘askerliği yatırdıktan sonra gelin dilekçe verirsiniz’ dedi. 3600 günden emekliye ayrılacak. Babam sorun yaşar mı acaba? Tahsin BAYRAK
Cevap: Babanızın doğum ve sigorta başlangıç tarihini, askerlik tarihi ile askerlik süresini bildirmemişsiniz. Sorunuzun cevabı bu verilere göre değişir. Ancak babanız 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olmuşsa ve askerlik borçlanmasıyla primini 3600 güne tamamlayabiliyorsa (askerliği 605 günden az ise muhtemelen azdır, farkı kadar çalışarak SSK’ya prim ödemesi lazım) ve 60 yaşını doldurmuşsa, askerliğini borçlanıp emekli olabilir. Belirttiğiniz bilgileri gönderirseniz sorunuza daha net cevap verebiliriz.
